NLP-Predikaten Voor Beïnvloeding [Uitgebreide Lijst Met Voorbeelden]

Predikaten zijn een eenvoudige vorm van beeldspraak, maar dan met meerdere praktische toepassingen. Hier vind je een complete lijst met predikaten om te herkennen en om te gebruiken. Een overzicht met voorbeelden van predikaten komt in de onderste paragrafen aan bod.

Wat zijn predikaten?

Predikaten – binnen NLP ook wel proceswoorden genoemd – zijn ‘zintuigspecifieke' woorden in je spraak. Deze woorden verklappen in welk voorkeur-representatiesysteem een persoon zich bevindt. Dat kan zijn: Visueel (V), Auditief (A), Kinesthetisch (K), Olfactoir (O) en Gustatoir (G). Wil je dit rijtje onthouden, denk dan aan VAKOG.

Voor ieder element uit het rijtje VAKOG zijn specifieke predikaten te herkennen in de spraak van andere mensen of toe te passen in je eigen spraak.

Predikaten, om te herkennen en te gebruiken in je spraak

Visuele predikaten

• Lichtpuntje zien
• Waarbij gaat er bij jou een lichtje op?
• Wat een donker onderwerp!
• laten we licht schijnen op dit onderwerp.
• In het licht van…
• Nakijken
• Ogenblikje
• Hoog aanzien
• Uitzichtloos
• Overzichtelijk
• Lust voor het oog
• Wat voor ….. zie je jezelf doen?
• Kan je dat jezelf voorstellen?
• Kun je dat inbeelden?
• Inzicht
• Zicht
• Zien
• Doorzien
• Aanzien
• Laten zien
• Tunnelvisie
• Visie
• Perspectief
• Focus
• Te kijk zetten
• Beeldig
• Kleurrijk
• Fata morgana
• Onthullen
• Verschijnen
• Voorzien
• Glanzend
• Schitterend
• Briljant
• Fonkelend
• Illustreren
• Afbeeldingen
• Scherp
• Kleur
• Vaag
• Helder/kristalhelder
• Een helder beeld hebben
• Ophelderen/verhelderen
• Het is nog niet helder voor mij
• Ik heb een blackout gehad
• Een gloed
• Een beeld schetsen
• In een glimp
• Oog in oog
• Aanzien
• Zien in groter verband
• Mentaal beeld
• Geestesoog
• Blote oog
• Verbeelding (tot iemands verbeelding spreken)
• Weerspiegelen
• Fotografisch geheugen
• Ziet eruit als een plaatje
• Erop toezien
• Kortzichtig
• Zichtbaar
• Demonstreren
• Schilderachtig
• Je ware kleuren
• Dat ziet er goed uit
• Het ziet ernaar uit dat…
• Een mentaal beeld, een mentale scene, in je geestesoog
• Met een adelaarsoog
• Oogje in het zeil houden
• Op het eerste gezicht
• Ergens oog voor hebben
• Dat is tekenend voor…
• Laat me eens even kijken
• Kijk, ik bedoel
• Een oogje hebben op
• Tegen de achtergrond van
• Het is niet zo Zwart-wit
• laat me zien wat je bedoelt. Ik zie wat je bedoelt.
• Het probleem staart me in mijn gezicht
• Onder de loep nemen
• Voor zich uit staren
• Fraai om te zien
• Kijk eens hier
• Ik zie het wel zitten
• Een glimp van…
• Dit is een nieuwe kijk op…
• Jij hebt er kijk op
• Ik zag het aankomen…
• Wanneer ik je een aantrekkelijk voorstel zou tonen, wil je dan bekijken of het is wat je voor ogen hebt?
• ik zie in dat…
• Wolf in schaapskleren
• Wat een oase van rust is het hierbinnen
• Door het oog van de naald
• Ik sluit er mijn ogen voor
• Parelen voor zwijnen werpen
• Een rooskleurig beeld schetsen
• Als twee druppels water
• Elkaar onder vier ogen spreken
• Zie je een manier om dat voor elkaar te krijgen?
• Wel via een {bedrijfsnaam}-bril bekeken natuurlijk
• Iets door de vingers zien
• Je oog laten vallen op
• Fotografisch geheugen

Auditieve predikaten

• Vragen
• Praten
• Stem
• Uitgesproken
• Roepen
• Schreeuwen
• Zeggen
• Dat zeg jij
• Ik hoor wat je zegt
• Gehoord worden
• Horen
• Luid (en duidelijk)
• Gillend
• Harmonie
• Melodie
• Zingen
• Klank
• Wie geeft de toon aan
• Een andere toon aanslaan
• Dat klinkt alsof…
• Afstemmen/intunen
• het klikt
• bulderen
• Dat rijmt met…
• Luisteren
• Veelzeggend
• Toehoorder
• Inspraak
• ’t zegt me niets
• Naar verluidt…
• Zeg maar…
• Klinkt goed
• Ongehoord!
• Dat zegt me niks
• Kort gezegd
• Stemming
• Kakelen
• Beschrijf in detail
• dat doet me een belletje rinkelen
• Tegen dovenmansoren praten
• Hoe klinkt dat in de oren?
• Als muziek in de oren
• Ergens oren naar hebben
• Een andere toon aanslaan
• Van je laten horen
• Zegt het je iets?
• Laat eens wat horen
• Bij wijze van spreken
• Je verkoopt kletspraat
• Je bent een kletskous
• Ik ben een en al oor
• Luidkeels aanroepen
• Losse elementen werken samen in harmonie: het zijn de instrumenten voor het verbale orkest

Kinesthetische predikaten

• Ik voel aan dat…
• Koud/warm
• Verhit (verhitte discussie)
• Houd dat idee vast
• Warm hart toedragen
• Hartverwarmend
• Hartverscheurend
• Heethoofd
• Voelen
• Rillen/beven/trillen/shaken
• Langzaam…
• Nat
• Stevig
• Solide
• Gewicht
• Evenwichtig
• Lichtvoetig
• Vasthouden
• Pakkend
• Omvormen tot
• Iemand bewegen om
• ik heb het gevoel dat
• Ondersteuning
• tastbaar
• Grip (krijgen op)
• Glipt door je vingers
• Aangrijpend
• Aangrijpingspunten zoeken
• Doortastend
• Verbinden met
• Gooi het er maar uit
• Concreet
• Schrapen
• Solide
• Blijft plakken
• Ik voel wat je zegt
• Voelt goed
• Verpletterend
• Onafgebroken, afgebroken
• Verslagen/uitgeblust
• Komt neer op
• Aanpakken
• Inhaken
• Goed gefundeerd
• In contact treden met
• Grijpen
• Hand in hand
• Volhouden
• Is me ontschoten
• Voet bij stuk houden
• Nadruk leggen op
• Omgekeerde wereld
• Evenwichtig
• Er op staan
• Hartverwarmend
• Druk uitoefenen
• Voorgevoel
• Doordraaien
• Vallen
• Indruk
• Geraakt
• Getroffen
• Bewogen
• Beklemd
• Ontspannen
• Gevoelig
• Vlijmscherp
• Onnavolgbaar
• Opvallen
• Overdonderd
• Gevoelloos
• Hard
• Zacht
• laten we in contact blijven
• Waarbij ontstaat er voor jou een vertrouwd gevoel?
• Ergens tegenaan lopen
• Op je tenen lopen
• Wanneer ik je een concreet voorstel doe, kun je zelf ervaren of het goed voelt.
• Houvast hebben aan
• Een basis leggen voor
• Gestalte geven aan
• Een handvat hebben
• Aan de touwtjes trekken
• Van een leien dakje gaan
• Lekker in je vel zitten
• De druk is eraf
• Onder druk staan
• Ik kon mijn vinger niet op de zere plek leggen
• Links laten liggen
• Vertel me iets interessants en ik hang aan je lippen (‘Ja, ik voel het nog steeds!')
• Er valt een last van mijn schouders.
• De knoop doorhakken
• De touwtjes in handen hebben
• In het huwelijksbootje stappen
• Een steek in de rug
• Met de wind in de rug
• Onze rug recht houden.
• Ik heb (vanwege het warme weer) hier nog wat meer deuren open staan, wil je ze ook voor me intrappen?
• De deur altijd open houden.
• Een verbale steniging
• Het voelt als een warm deken (van…)
• Daar loop ik wel warm voor
• Zwemmen zonder bandjes
• Het verdwijnt als ijs in een hete oven.
• Als een olifant in een porseleinkast te werk gaan
• Hoe de vork in de steel zit
• Niet in elkaars vaarwater zitten
• Ik moest voor mijn gevoel op eieren lopen.
• Nou ben ik dus de interviewer, en nou ga ik ze echt het hemd van het lijf vragen
• Spijkers met koppen slaan
• Voel jij je geroepen om…
• Ergens voor voelen

Olfactoir en gustatoir

• Bitter
• Stinkend
• Geurig
• Naar mijn smaak
• Zoet
• Onder je neus
• Dat smaakt naar meer
• Mosterd na de maaltijd
• Geneuzel
• Naar mijn smaak
• Jij ruikt onraad
• Fijnproever
• Met humor kruiden
• Een vleugje humor
• Geuren met
• Ergens instinken
• Smaakvol

‘Predikaatloos', oftewel ‘ongespecificeerd' of auditief-digitaal

• Ik ben me ervan bewust dat…
• Ik vraag me af…
• Ik evalueer…
• Ik houd ervan om naar de sportschool te gaan.
• De bepaling van de mogelijkheden van de coördinatie van systemen is zodanig dat de relaties correct zijn.
• De organisatie van de prestaties van het management kan leiden tot enthousiasme en zelfvertrouwen, wat voor integratie kan zorgen van bruikbare gegevens.

In het boek van Anthony Robbins staat een verhaal over drie huizen…

In het boek ‘Je ongekende vermogens' staat een verhaal waarin drie huizen beschreven worden. Lees dat verhaal eens en merk op wat het met je doet. Lees het verhaal eerst zonder kennis van predikaten en lees het nog eens nadat je weet wat predikaten zijn: ditmaal met een andere blik. Welke predikaten herken je?

Wat kun je allemaal met predikaten?

• Rapport maken is een krachtige toepassing voor predikaten: spreek of schrijf in het voorkeurssysteem van de ander. Luister naar de soorten woorden die mensen gebruiken om erachter te komen van welke voorkeur ze zijn in een bepaalde context. Laat iemand lekker praten en luister naar de soorten woorden. Stel bijvoorbeeld hoe- en waarom-vragen en luister goed om iemands voorkeurssysteem te herkennen. “Vertel me er meer over.” “Hoe?” “Wat vind je er leuk aan?” Vervolgens kun je iemands voorkeurssysteem, bijvoorbeeld het kinesthetische (voelen), gebruiken in je gesprek om ‘rapport te maken': “Wanneer voelde je echte liefde? Wanneer voelde je je echt geliefd?” Meer voorbeelden:
  • Ik hoorde hem zeggen: je kunt je goed voelen met NLP.
    Hoe ik op hem reageerde: dat klopt.
  • Ik hoorde hem zeggen: Dat kan bijvoorbeeld door mijn beperkende overtuigingen aan te pakken.
    Hoe ik op hem reageerde: dan kun je dat stevig aanpakken.
  • Ik hoorde hem zeggen: Je kunt dan je visie uitleggen.
    Hoe ik op hem reageerde: ik zie wat je bedoelt.
  • Ik hoorde hem zeggen: Je moet dan wel goed focussen.
    Hoe ik op hem reageerde: ik zie het.
  • Ik hoorde hem zeggen: zo kun je beter communiceren.
    Hoe ik op hem reageerde: ik hoor wat je bedoelt.
  • Ik hoorde hem zeggen: als je veel druk voelt…
    Hoe ik op hem reageerde: dan kun je je van die grip verlossen.
  • Ik hoorde hem zeggen: ik ben uitgeput.
    Hoe ik op hem reageerde: dat begrijp ik.
  • Ik hoorde hem zeggen: ik kijk eerst naar wat de opdracht is die ik van het bedrijf heb gekregen.
    Hoe ik op hem reageerde: dus je schetst eerst een beeld van wat het bedrijf nodig heeft.
  • Ik hoorde hem zeggen: als het niet aanslaat vragen ze me gewoon voor een nieuwe verbeterde versie.
    Hoe ik op hem reageerde: Ik voel wat je bedoelt.
  • En nog een manier om rapport te breken door het gebruik van een verkeerd predikaat…
    Ik hoorde hem zeggen: schrijven voor websites gaat eigenlijk hand in hand met SEO maar zelf heb ik daar helemaal geen verstand van en let ik daar niet op.
    Hoe ik op hem reageerde: je hebt nog niet helemaal scherp hoe je SEO kunt toepassen op je werk, en dat hoort ook niet bij je takenpakket.

• Utilization van iemands woorden uit het rijtje ‘VAKOG’ om vastgeroest denken te begeleiden:
  “Ik kan me niet voorstellen dat ik dat kan doen.” “Wat als je het je wel kon voorstellen?”
  “Ik ben eruit getuned.” “Kun je er weer terug in tunen?”
  “Dit weegt zwaar op me.” Assisteer die persoon zich dan lichter te voelen.

• Bij visualisaties, metaforen en verhalen kun je predikaten gebruiken om het levendiger te maken. Zet bovendien bijvoeglijk naamwoorden voor de V-, A-, K, O- of G-woorden voor een sterker effect. Bijvoorbeeld: je kunt een blauwe oceaan zien, of je kunt een schitterende blauwe oceaan zien.

• Een andere toepassing is simpelweg om je spraak spectaculairder te maken, in plaats van saaie bedrijfstaal, want anders vallen je medewerkers in slaap. Martin Luther King gebruikte alle zintuigen. “In leven zitten zoveel kansen dat je het gewoon kunt proeven, je moet ze aangrijpen.”

• Emoties opmerken in de mensen om je heen. “Ik merk op dat je {observatie}. Het maakt me wat van streek om dat zo te zien. Wat zit je dwars?”

Oefening – Predikaten ontdekken en daarna stretchen

Variatie 1: Laat iemand iets vertellen, bijvoorbeeld over zijn vakantie of over iets interessants dat hij laatst heeft meegemaakt. Wat kun je ontdekken over zijn predikaten?

Variatie 2: Nu laat je de ander hetzelfde vertellen, maar dan in de predikaten van de representatiesystemen die niet of nauwelijks zijn gebruikt. Nu is het ook interactief. Stel dus vragen en parafraseer zodat je de ander naar andere representatiesystemen leidt. Bonus om alvast vooruit te lopen op de volgende variatie: bedenk tijdens dit gesprekje ook manieren waarop je het representatiesysteem dat de ander op een bepaald moment aan het gebruiken is, kunt matchen door ook ‘in dat representatiesysteem' te praten.

Variatie 3: Nu gaan we daadwerkelijk rapport maken met behulp van predikaten Gebruik daarvoor de bijbehorende predikaten-oefening in het artikel over rapport.

Oefening – Je predikaten-woordenschat trainen met een verhaal

Creëer een verhaal door om de beurt twee zinnen te bedenken. Iedere zin bevat woorden van een categorie uit het rijtje ‘VAKOG.’ Visueel, Auditief, Kinesthetisch, Olfactorisch en Gustatorisch.

1. A luidt het verhaal in met een zin.
2. B merkt op welke VAKOG-categorie is gebruikt in deze zin. Bedenk een nieuwe zin die woorden uit dezelfde categorie bevat.
3. B mag nu nog een zin toevoegen aan het verhaal. Hiervoor gebruikt B een andere categorie uit het rijtje VAKOG.
4. De volgende oefenpartner herhaalt stap 2 en 3. Ga zo door tot het verhaal afgelopen is.

Eventueel kun je eerst twee rondes doen met een eenvoudiger niveau:

• je maakt een rondje met enkel één representatiesysteem.
• Je maakt een rondje met visuele predikaten, daarna met auditieve predikaten en tot slot met kinesthetische predikaten.

Oefening – Zintuiglijk specifieke woorden opmerken in de praktijk

Luister naar een radiofragment en noteer de zintuigspecifieke woorden en zinnen. Predikaten dus. Dit is een oefening die in iedere NLP Practitioner Opleiding als huiswerk meegegeven wordt.