Presentatie Tips? 46 Tips & Creatieve Presentatie-Ideeën [HowTo]

Zoek je de beste presentatie-tips? Als je ooit een TED-evenement hebt meegemaakt, weet je dat alle sprekers niet alleen op hun onderzoek of verhaal zijn geselecteerd, maar ook op hun presentatiekwaliteiten. Hier vind je presentatie-tips en creatieve ideeën om je presentatie nóg beter te maken.

Inhoud van deze pagina:

Presentatie-tips: laten we beginnen met de eerste 9 tips

Na ook zelf meegelopen te hebben bij Toastmasters, een wereldwijde organisatie voor het oefenen van presentatievaardigheden, heb ik erg veel geleerd over het structureren van een training of presentatie. Hieronder vind je de krachtigste tips voor het geven van een presentatie!

Tip 1 – Gebruik verschillende ‘kanalen' om je verhaal over te brengen

Hoe leren we het beste? Hieronder vind je een lijstje met manieren om dingen te leren. Je mag zelf alle manieren uitproberen en onderzoeken welke manier het beste werkt:

Uitbeelden/voordoen (kinderen mogen meedoen)
Ervaren
Afbeelding laten zien
Erover praten
Tekenen of een andere creatieve verwerking
Horen
Iets aan aan iemand anders leren

Tip 2 – Hanteer de TOTE-filosofie (Test, Operate, Test, Exit)

‘Begrijpen jullie het spel?' Controleer altijd of je publiek het begrepen heeft, bijvoorbeeld voordat je een interactief spelletje met het publiek gaat doen. Hiermee laat je merken dat je oog voor de ander hebt en niet alleen in je eigen verhaal verzonken bent. Daarnaast kan niemand je gaan onderbreken omdat hij of zij het spelletje niet snapt, en het spelletje zal natuurlijk vloeiend verlopen.

Tip 3 – Gebruik de techniek ‘utilization‘ constant in je presentaties

‘Gebruik' alles wat een potentiele verstoring kan zijn, en buig het om naar iets positefs en versterkendes voor je verhaal. Je kunt bijvoorbeeld applaus geven wanneer vrijwilligers naar voren komen om iets technisch te regelen, maar wat het publiek zou kunnen afleiden.

Hierna lezen: Tip: Trainersdoeken Voor NLP-Trainers

Bedenk ook een positieve respons op andere verstoringen, zoals mobieltjes die afgaan en mensen die binnenlopen. Ook die gebeurtenissen kun je met een applaus begroeten. Je bent dan bezig met herkaderen, oftewel omdenken.

Alles is een voorbeeld van iets.
Gebruik wat er maar gebeurt in het hier-en-nu als een leerpunt voor de groep.
Noemt een deelnemer uit het publiek iets? Gebruik het écht en bedank de deelnemer voor het voorbeeld.

Tip 4 – Gebruik pauzes in je spraak en lichaamstaal

Gebruik sterke, dramatische pauzes, bijvoorbeeld na: ‘Meneer de burgemeester…(kijk rustig weg voor een pauze)'. Ook je lichaam kun je gebruiken voor een pauze-effect. Beweeg een beetje rond vóórdat je spreekt, en sta dan stil terwijl je de belangrijke boodschap vertelt.

Dit is vooral effectief als je bijna constant in beweging bent, en dat ene belangrijke moment uitkiest om stil te staan. Sta stil en zeg de belangrijke woorden. Je publiek kan niet naar je woorden luisteren als het al bezig is met het volgen van je bewegingen.

Kondig aan: ‘Dit is belangrijk.' Daarna breng je de belangrijke zin over.. Docenten pakken de aandacht door te zeggen: ‘Het volgende komt op het examen.' Jij kunt de aandacht trekken door aan te kondigen: ‘Dit is een tip die miljoenen waard is.' Op zo'n moment is een pauze extra krachtig.

Even tussendoor: Heb je jouw NLP Doe-Boek al?

Vind je mijn blog zinvol en wil je alles in de vingers krijgen om je communicatie & relaties te boosten? Ik maakte dit simpele NLP Doe-Boek voor je. Mis jouw exemplaar niet: Hier met blogkorting en gratis verzending.

Ontvang Jouw NLP Doe-Boek met korting

Tip 5 – Gebruik interactieve elementen

Je kunt hier heel creatief in zijn, maar laten we een voorbeeld nomen: als introductie op het onderwerp kun je een quisje doen: geef iedereen twee kaartjes. Een voor ‘waar', een voor ‘niet waar'. Gooi er stellingen in over het onderwerp en de laatste die staat, wint en krijgt applaus. De conclusie die je eraan kunt verbinden is dat de meeste mensen niet wisten dat het punt dat je uiteindelijk in je presentatie wil maken, waar is.

Ook kun je een heel simpele vraag stellen. Er was een TED-talk in Utrecht, waarbij de spreker over obesitas wilde praten en een plaatje liet zien van een dik en een dun persoon. ‘Gaat het over de man links of over het meisje rechts?' Heel het publiek wees de dikke persoon aan, maar uiteindelijk bleek het om nieuws-obesitas te gaan, dus was het de dunne persoon, die op zijn telefoon zat te kijken.

Hierna lezen: Overtuigende Presentatie Geven? Zo Dus... [12 Tips]

Belangrijk: wees gerust directief om ook daadwerkelijk reacties te krijgen bij interactieve elementen. Stel aan het begin bijvoorbeeld een aantal vragen en wees ook directief, door middel van gebiedende wijs-commando's, om reacties uit het publiek uit te lokken: ‘Wie in deze zaal … {Vraag}? Zeg yep (heel luid)!/Sta op!/Gooi je hand omhoog!' Een ander voorbeeld hiervan: niet vragen, maar vertellen wie iets kan zeggen!

Tip 6 – Wees een coach voor de deelnemers

Als spreker ben je ook meteen een coach. Deze tip houdt het volgende in:

Stimuleer de deelnemers om fouten te maken: laat ze ontdekken wat wel en niet werkt. Laat ze eventueel het ‘as if-kader' gebruiken: niks kan fout gaan. ‘Doe het eerste wat je kunt bedenken. Wat zou je dan doen?'
Ga constant na: wie heeft wat nodig? Houd de groep dus in de gaten en ga na wat de individuele behoeftes zijn.
Coach de deelnemers op hun doelen.
Stimuleer de groep op een positieve manier, op alle manieren waarop je dat kunt.
Een coach, ook een spreker, begint altijd met rapport maken. Begin niet gelijk met het noemen van verbeterpunten, maar blijf op het begin complimenten geven voor de inzet die de groep toont, zoals: ‘Goed bezig!'

Tip 7 – Raak in een 'trainers state': een trainers-gemoedstoestand

Het is belangrijk dat je beseft dat een trainer keuze en vrijheid heeft in het kiezen van je gemoedstoestand. Dat betekent dat hij zichzelf altijd in een trainers-gemoedstoestand kan houden, vooral bij een ‘moeilijk' publiek. Hij kan hier verschillende NLP-technieken voor gebruiken voor zichzelf. Een goede eigenschap van een trainersgemoedstoestand is in ieder geval om een alerte staat met perifieer zicht erin te hebben. Hierdoor kun je je maximaal verbinden met alles wat in de groep gebeurt.

Heeft de trainer het naar zijn zin, dan heeft het publiek het ook naar zijn zin.

Een trainers-gemoedstoestand is ook een toestand die volledig in het hier-en-nu is. Gebruik eventueel wat woordjes als mantra om jezelf hieraan te herinneren: ‘Aandacht, Hier, Nu, Focus, Word de ruimte, Word de groep!'

Adem altijd, en dan krijg je de state. Doe dit bijvoorbeeld ook als je tijdens het presenteren vastzit (en het publiek zal mee ademen). Weet dat je altijd keuze hebt in welke gemoedstoestand (state) je zit.

Tip 8 – Zet je ego aan de kant

Blijf bij het gevoel in je rug. Iets lager nog: je onderrug. Focus op jezelf en je passie. Niet: ‘Vinden ze me leuk, grappig, leuk, cool, beter?' Het paradoxale is: je geeft wél wat om jouw verhaal én om het publiek, op een positieve manier. Je geeft niks om je eigen ‘verhaal' als het van je ‘kleine ik' komt. Je geeft ook niks om het publiek in het kader van je ‘kleine ik'.

Hierna lezen: Interactief Lesgeven & Presenteren? Briljante Werkvorm & Tips!

Tip 9 – Gebruik beeldspraak en anaforen

Gebruik eloquente taaltechnieken, zoals beeldspraak en anaforen. Martin Luther King gebruikte dat: ‘I have a dream… that…' ‘I have a dream… that…' Dit wordt ook wel een drieslag genoemd. Zet er iedere keer extra nadruk op en gebruik iedere keer een stijgend stemvolume.

Tip 10 – Zie het niet als een presentatie aan een publiek, maar als een gesprek met een persoon

Ben je bang voor het praten met 1 persoon? Ik dacht het niet. Een publiek van 1.400 is 1 persoon x 1.400. Je praat met 1 persoon. Je wordt één met het publiek. Je kunt 1 persoon in het publiek aanspreken (terwijl je ook de rest erbij betrekt). Praat dus alsof je met iemand in een restaurant praat. Het is een gesprek.

Nog 36 tips voor presentaties geven

Maak een statistiek tastbaar en emotioneel.
Zwak: 1.000 doden.
Sterk: denk aan drie Boeing-vliegtuigen die per dag neerstorten zonder overlevenden.
Gebruik intonatie. Als je een groot bedrag met een monotone stem brengt, zal dat bedrag zelfs klein lijken. Benadruk het dus luid en duidelijk: DERTIG MILJOEN EURO.
Nadat je dat sterke punt gemaakt hebt: 'travelen'. Dit houdt in dat je je over het podium verplaatst zonder te praten. Kies een andere plek.
Gebruik notities. Je geeft wat om je publiek als je dat doet. Als je geen notities gebruikt, zeg je eigenlijk dat je niks om ze geeft. Zet de notities in een nette binder of blok, in plaats van een los briefje.
Zorg dat je je les op alle representatiesystemen afstemt. Zo krijgen de visuele, auditieve en kinesthetische deelnemers ieder een optimale leerervaring. Gebruik predikaten voor alle systemen, varieer je spreeksnelheid en creëer een variëteit aan ervaringen voor de verschillende representatiesystemen.
Geef één heldere boodschap of leerdoel: ‘Ik ga jullie vertellen wat de sleutel is voor geluk. Én hoe je hem gebruikt. Aan het einde van de avond weet je de sleutel te gebruiken.'
Óf maak gebruik van maximaal drie leerpunten. Drie is het magische nummer. Meer dan drie hoofdzaken zal het publiek toch niet onthouden.
Geef mensen altijd een extraatje of meer bonussen. Onaangekondigd. Had je drie leerpunten, voeg er dan een bonus-leerpunt aan toe. Dit geldt niet alleen in een presentatie of in een training, maar ook in een winkel, in marketing, etc.
Gebruik een prop (een voorwerp) om te laten zien of als metafoor. Props zet je aan de kant of uit na gebruik!
Gebruik zelfspot als humor. Doe dat altijd eerst voordat je humor over anderen laat gaan. Een goede tool hiervoor is een blunder-verhaal van jezelf.
Pauzeer op spannende momenten.
Metafoor: geef je mening niet direct, maar vertel iets dat je hebt meegemaakt om je punt te illustreren. Of vertel dat je het ergens hebt gelezen: ‘Toen ik in het vliegtuig zat las ik eens een artikel over…'
Maak het persoonlijk: vertel iets persoonlijks over jezelf, over je eigen groei bijvoorbeeld.
Trots is een eenvoudig gevoel om op in te spelen in je publiek: bewonderd willen worden. Zoek uit wat ze willen om trots op te zijn, en help ze dat te bereiken.
Doorzettingsvermogen en geloof is ook een gevoel waar je mensen mee kunt raken. Laat zien dat je geloofde ondanks dat iedereen het niet geloofde.
Gebruik harde statistieken en afbeeldingen om je punt te ondersteunen.
Gebruik ook auditieve hulpmiddelen. Laat bijvoorbeeld het geluid van een huilende baby horen (dat is erg emotioneel).
Maak een rijmpje of een afkorting om je boodschap in te gieten. Als je het hebt over een techniek om geen bril meer hoeven te dragen, en je hebt het gehad over Bedank je onderbewuste, Oefen dagelijks en Lees teksten van een afstand, kun je daar BOL van maken en dat aan je publiek meegeven.
‘Lokaliseer' altijd je speech met details over wat het publiek kent. Dit werkt ook goed voor humor. Vraag om de informatie of zoek het op. Verkrijg bijvoorbeeld van te voren info over de presentator of een ander persoon of iets waar het publiek veel van weet. Vervolgens gebruik je dat in je presentatie.
Gebruik soms wat humor en spanning: laat bijvoorbeeld enkele deelnemers voor de groep staan om de lessen te demonstreren. Pak hiervoor een hoed en stop de namen van de deelnemers in de hoed, speel met de vooronderstellingen (implicaties) dat het een voorrecht is om gekozen te worden.
Een ander leuk voorbeeld van humor, is wanneer iemand te laat binnenkomt: ‘Ik heb net het belangrijkste van de hele cursus gezegd. Het is hét verschil dat het verschil maakt. En het is echt zoiets wat maar één keer gezegd kan worden. Was het niet geweldig?'
Gebruik de kracht van je presentatie om iets te verkopen. Het zou zonde zijn als je dat niet deed. Voordat je de pitch geeft, zorg je ervoor dat je presentatie een aantal elementen bevat: overlaad het verstand van het publiek met veel informatie, geef veel taken om volgzaamheid te creëren, breng het publiek in een opgewonden gemoedstoestand en geef vervolgens de pitch.
Een vocale anker is altijd handig. Wanneer een grap goed valt, kun je bijvoorbeeld heel overdreven zeggen: ‘EN…' Doe dit een paar keer om het anker te versterken. Steeds na de EN probeer je uiteraard een sterke(re) grap te plaatsen. Na een tijdje lacht het publiek alleen al bij de ‘EN…'
Je kunt constant zeggen: ‘Tot slot… Om te concluderen…' maar toch verder gaan.
Tel ook daadwerkelijk de antwoorden en vertel het aan het publiek. Anders was het voor niks geweest.
Blijf iedereen betrekken. Ook als je je specifiek tot één persoon aan het richten bent. Bijvoorbeeld als je een gesprek aangaat met één persoon uit het publiek. Keer je tijdens dat gesprek ook soms naar de rest van het publiek.
Nog een interactief element: laat je publiek een affirmatie herhalen.
Wees nooit de laatste spreker op een conferentie.
Sta er krachtig! Je armen blijven laag, alsof je een pizza (laag) voor je hebt.
Maak gebruik van gebaren. Zet je een onderwerp even opzij, schuif het dan ook opzij met je handen. Als je bepaalde punten aansnijdt, kun je bijvoorbeeld de ‘karatekant' van je hand gebruiken om dingen te benadrukken.
Wil je de zaal echt raken met jouw boodschap, jouw visie? Train jezelf in de ‘Charisma pattern'. Begin met lage energie en veel liefde jouw boodschap te vertellen. Voeg vervolgens steeds meer visuele en auditieve taal (predikaten) aan je spraak toe. ‘We can embrace this vision, we can sing together, we can jump higher' En word steeds luider tot iedereen gaat staan!
Haal je je groep op (bijvoorbeeld na de pauze)? Verbind het met iets spannends door te zeggen: ‘It's showtime!'
Ontwerp meerdere kleine ‘win-momenten' voor gedurende je workshop. Maak het eenvoudig voor je publiek!
Oefen je presentatie meerdere keren. Voorbereiding geeft je de luxe om te kunnen afwijken en improviseren. Bereid je erg goed voor, en vergeet vervolgens de woorden. Laat ze gaan. Vanaf nu gaat het enkel om je ademhaling, gemoedstoestand, rapport en je warme intentie.
Krijg je te maken met weerstand? Gebruik dan het artikel over omgaan met weerstand. Daar vind je alle tips die je maar nodig hebt.
Gebruik kleine hypnotische commando's door soms eens te zeggen: “Let op. Dit wil je heel graag. Onthoud wat ik zeg.”
Wees niet te schuw om vragen toe te staan tijdens je presentatie. Kondig van te voren aan dat je hier makkelijk in bent en dat men continu vragen kan stellen. Bovendien: het publiek herinnert zich het begin en het einde van een presentatie het beste, dus eindig niet met een Q&A. Laat het publiek vragen stellen tijdens de presentatie. Dit verhoogt de participatie en het energieniveau. Uiteraard kun je ook voor een andere stijl kiezen en de vragen in het op een-na-laatste segment van je presentatie inplannen.

Hierna lezen: Hoe ik in 4 uur van mijn presentatieangst af kwam [Spreekangst overwinnen: Tips]

Verder lezen? Spreek als TED (boekentip!)

Wii je met behulp van de officiële gids van de TED-methode leren? Schaf dan de TED-methode aan. Wil je liever gewoon de negen belangrijkste principes van een goede presentatie weten? Ga dan voor ‘Spreek als TED'.