Is NLP Een Trucje? Schokkende Ontmaskering [Let Op]

Is NLP niks meer dan een trucje waardoor je niet authentiek bezig bent, en is het zelfs iets waar je op de lange termijn niks aan hebt? Wij ontmaskeren dit uitgebreid op deze pagina. Lees verder…

NLP: is het uiteindelijk maar een trucje?

NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren) wordt door velen gezien als een fantastische manier om met anderen – en met jezelf – contact te leggen, gemoedstoestanden op te wekken en mensen te motiveren en coachen… Daarnaast zijn er mensen die beweren dat NLP ‘maar een trucje’ is en niet zoveel voorstelt. Laten we in deze vraag duiken.

De vraag die veel mensen hebben over NLP…

We krijgen dit soort vragen wel eens. Laatst stelde iemand bijvoorbeeld deze vraag over de ‘echtheid' van NLP:

Ik heb de NLP Practitioner Opleiding gedaan en ga de Master op een later moment volgen. De vraag die me al een tijdje bezig houdt, ook al vóórdat ik met NLP begon, is:

Hoe echt ben je en hoe echt sta je in verbinding met de ander als je communicatietechnieken of trucjes toepast op de ander In NLP is er bijvoorbeeld de ‘my friend John techniek' of andere technieken waarbij je invloed uitoefent op het gedrag of de denkwijze van anderen.

En dan nog niet eens zozeer in coachsessies want daar kan je het functioneel inzetten. Ik vraag het me met name af in sociale contacten, mensen waar je mee in verbinding staat. Hoe echt sta je in verbinding met de ander als een deel van je communicatie naar de ander toe een techniek is?

P.S Geen waardeoordeel maar gewoon een hersenspinsel. Benieuwd hoe jullie dat zien/doen.

Ons antwoord op deze vraag: ja, het is een trucje én het werkt

Dit is mijn antwoord op de vraag of NLP een trucje is: ik gebruik al die NLP-technieken wel eens in het dagelijks leven. Bijvoorbeeld:

• Het NLP-trucje van de tweede waarnemingspositie om meer empathie te krijgen voor mijn gesprekspartner: wat wil hij, wat denkt hij, wat voelt hij, wat ziet hij, wat hoort hij, etc. Prachtige techniek die mij prachtige inspiratie geeft.
• Het NLP-trucje van de vooronderstellingen-techniek om mijn vriendin een weekendje mee te nemen naar Parijs door een slimmigheidje in mijn taal toe te passen: “Wil je komend weekend of het weekend daarna naar Parijs?”
• Het NLP-trucje van de My Friend John-techniek om Bert te vertellen dat hij z'n mond ook even mag houden… door het indirect over ‘ene John' te hebben die zijn mond moet houden.
• Het NLP-trucje van de ‘doen alsof'-techniek om te doen alsof ik heel aandachtig, sociaal en warm ben wanneer ik de telefoon opneem, zodat een potentiële klant die me belt, zich echt geholpen voelt en dus klant wordt.

Ze werken bij mij. Ik lever er ook iets voor in: mijn authenticiteit. Dat is gewoon zo omdat ik een trucje gebruik in plaats van ‘wat ik vanuit mijn trucjes-loze zelf zou doen' en dat geef ik gewoon toe. Dat doe ik wel met voorbedachte rade. Ik weet dat ik dan minder ‘echt' ben op dat moment. En toch doe ik het omdat ik een bepaald doel wil bereiken.

Ik heb met die trucjes dus verschillende persoonlijkheden wanneer ik die verschillende NLP-technieken gebruik. En weet je, dat is precies de bedoeling van NLP. De geest van NLP is juist – in een positieve manier – om flexibel te zijn en verschillende houdingen en gemoedstoestanden (persoonlijkheden) aan te nemen in verschillende situaties die daarom vragen.

NLP is inderdaad een trucje en dat is niet erg. Goochelen is ook maar een trucje, maar dat wil niet zeggen dat het geen prettige entertainment is en dat het niet indrukwekkend is, toch? Het is een trucje, maar het werkt om mensen aan het lachen te krijgen, en dat is het hele doel van NLP. Is dat bovendien niet het doel van het leven? Goed, in de komende paragrafen geef ik je nog veel meer redenen waarom het hartstikke zinvol en goed is dat NLP een trucje is.

Barack Obama heeft nooit zijn status kunnen verdienen als hij geen ‘communicatie-trucjes' oefende

Kijk eens naar de meest welbespraakte sprekers aller tijden: Martin Luther King, Kennedy, Clinton, Obama…

Wat hebben zij allemaal gemeen? Ze waren voorbereid. Ze hebben net zo lang geoefend tot ze veranderden in welbespraakte, succesvolle mensen. Ze deden het niet met ‘blijf maar gewoon echt, blijf maar jezelf', want anders hadden ze echt ondermaatse toespraken gegeven.

Ze improviseerden niet, ze deden niet zomaar wat en ze vertrouwden al helemaal niet blind in ‘de flow van het leven en je authentieke zelf'. Dat zijn lege, nietszeggende kreten die goed voelen, maar waar je geen meter mee verder komt.

Maar is het niet nep als we steeds maar onze problemen en emoties wegpoetsen?

Ja, dat is nep. En dat is precies wat we willen doen met NLP. Want je krijgt gewoon ontslag als jij op sombere, depressieve wijze de klanten van je baas te woord staat. Dan moet je gewoon even een lach opzetten en jezelf loskoppelen van je somberheid. Dat is nep. En dat moet je gewoon doen.

Het is niet de bedoeling dat we onze gevoelens ‘eventjes voorgoed wegpoetsen'. Doe het alleen eventjes wanneer het nodig is, zoals op je werk. Nu heb je er een keuze bij in je leven – en daar gaat NLP om.

Afstand nemen van je verdriet, bijvoorbeeld door te dissociëren met submodaliteiten, is handig als je vanmiddag klanten feestelijk te woord gaat staan. Als je in de avond thuiskomt en nog eens een kaarsje voor je overleden vriend aansteekt, mag je weer dichtbij je verdriet komen. Dan kiezen we weer om te associëren in ons verdriet en alle mooie eigenschappen en herinneringen van deze vriend.

Dit is waarom NLP wil dat we trucjes gebruiken: hier staat NLP voor…

• Ontwikkeling. Waarom zou je een slappe, veel te zacht pratende, stoffige en/of langdradige spreker blijven als je jezelf actief met trucjes kunt trainen om jezelf te verbeteren?
• Flexibiliteit. Wie op de juiste momenten de juiste houdingen, woorden, boodschappen en gemoedstoestanden kan activeren, is flexibel en kan een situatie naar zijn hand zetten.
• De juiste rol kunnen aannemen in de juiste context: in de context van leidinggevende wil je leiden en de bijbehorende leidingtools van NLP gebruiken. In de context van geliefde wil je juist volgen en je partner volgen met de NLP-tools om te volgen.
• Keuzes hebben qua hoe je kunt reageren in een bepaalde context. Dit is een van de belangrijkste NLP-waarden: het hebben en creëren van keuzes en opties.
• Het verleden is niet gelijk aan de toekomst. Morgen of over 2 minuten kunnen we ons compleet anders gedragen en voelen als wat we altijd hebben gedaan. Ben je juist steeds hetzelfde, dan werkt dat beperkend.
• We zijn niet onze persoonlijkheid. Want als we een ander TV-programma hadden gezien, andere ouders hadden gehad, andere vrienden hadden gehad, dan hadden we al een andere persoonlijkheid (conditionering). Die conditionering is niet wat we in essentie zijn en die conditionering verandert continu. Dus waarom niet lekker een NLP-techniek daarvoor inzetten om dat aspect van jezelf te veranderen?

Noem het een truc, of noem het een zinvolle verbetering van je oude zelf

Dus ja, ik ben minder echt als ik mijn gemoedstoestand verander met een NLP-techniek, maar als ik niet mijn gemoedstoestand verander met een NLP-techniek… dan zien ze nog steeds mijn conditionering, wat eigenlijk ook niet echt is.

Ik vind het advies ‘wees gewoon jezelf' dan ook zwaar tekort schieten. Het is ergens wel een goed advies en het klinkt wijs, maar ‘wees gewoon jezelf' is een veel te mager advies. Want als ‘jezelf zijn' betekent dat je een saaie, videogames-verslaafde, niet-empathische, stinkende, plakkerige, irritante zuiger bent, dan moet je dus totaal niet ‘jezelf zijn' en beginnen met een douche te nemen als je eindelijk een partner wilt vinden.

Dus ik zeg: ja, wees gerust jezelf en wees ‘echt' – én fix alsjeblieft de gevoelens, gedachten en gedragingen die totaal waardeloos zijn. Dat kan met die NLP-technieken.

Iedere nieuwe vaardigheid begint als trucje, en wordt een onbewuste bekwaamheid

Oké, en tot slot hebben we nog de vier leerfasen: ik gebruik wekelijks NLP in mijn sociale contacten – waarvan vaak onbewust bekwaam – en waarvan vaak nog wel bewust bekwaam.

Wanneer ik het bewust bekwaam doe, dan krijg ik een heldere reflectie van mijn vriendin dat het niet zo fijn overkomt. Dan is het inderdaad een trucje.

En dat is prima. Want we willen juist fouten maken zodat het (no nog) trucje de volgende keer in je onbewuste bekwaamheid komt.

Bovendien: met welke intentie gebruik je de NLP-technieken (trucjes)?

Het is prima mogelijk om de volgende twee dingen tegelijk te doen:

• Jezelf niet verloochenen, dus echt blijven.
• Er bewust voor kiezen om bepaalde kanten van jezelf wel/niet in te zetten in een bepaalde situatie.

Voor mij gaat het mis wanneer je technieken gebruikt om stukken van jezelf weg te poetsen of te onderdrukken. Bijvoorbeeld omdat je je daarvoor schaamt, bang bent voor de gevolgen, etc.

NLP helpt, of het nou met of zonder trucje is…

Met NLP leer je jezelf inderdaad een aantal trucjes aan, maar die trucjes kunnen de kwaliteit van je leven flink verbeteren. Bovendien leer je beter om te gaan met de behoeften en de wensen van anderen. NLP zet je bijvoorbeeld aan tot zelfreflectie en helpt je om te wachten met oordelen tot je alle kanten van het verhaal hebt gezien. NLP is geen wondermiddel – hoewel het volgens mij wel in de buurt komt. Het kan jou in ieder geval zeker helpen meer grip te krijgen op je eigen emoties, zorgen, angsten en op die van je omgeving.

Wat is precies neuroplasticiteit? Ons vermogen om te veranderen (met trucjes)

Neuroplasticiteit, ook wel neurale plasticiteit, heeft alles te maken met de werking van je hersenen. Je denkt misschien dat je hersenen altijd hetzelfde hebben gewerkt, maar dat is niet waar. Plasticiteit geeft aan dat de werking van je hersenen kan veranderen. Je hersenen veranderen hun werking door de ervaringen die je opdoet. NLP geeft je de mogelijkheid om je hersenen te ontwikkelen. Je past de werking van je hersenen aan in een richting die je zelf wil.

NLP stimuleert de hersenen om nieuwe neurologische verbindingen te leggen. Je hersenen worden anders aangelegd, zoals je ook nieuwe wegen in een stad aanlegt.

Neuroplasticiteit heeft alles te maken met het aanleren van nieuwe vaardigheden (zonder dat je oude vaardigheden afleert). Je traint je communicatieve vaardigheden en legt nieuwe verbinden aan tussen hersencellen, waardoor je nieuwe inzichten opdoet en je talenten ontwikkelt. Je krijgt als het ware een nieuwe ‘keuze’: je kunt je auto over de bekende weg sturen, maar je kunt ook gebruikmaken van de nieuwe weg die je hersenen voor je hebben aangelegd.

(Echte of neppe) ervaringen spelen een hele grote rol in de ontwikkeling van de hersenen. Het is waar dat elk mens een bepaalde basis heeft, maar ieder mens ontwikkelt zich op zijn eigen manier. Je zou je hersenen kunnen voorstellen als een groot tekenboek. Als je 10 verschillende kinderen dezelfde tekening laat inkleuren, dan krijg je 10 verschillende tekeningen: met verschillende kleuren, wel of niet binnen de lijntjes. Ervaringen zorgen ervoor dat hersenen zich anders ontwikkelen.

Maar zo'n NLP-trucje werkt toch maar tijdelijk?

Ja, veel NLP-trucjes werken permanent en veel trucjes werken slechts tijdelijk. Maar tandenpoetsen werkt ook tijdelijk. Je moet wel iedere dag je tanden poetsen, zodat het effect blijvend is. Zo is dat ook met de tijdelijke NLP-effecten: blijf ze regelmatig doen wanneer je ze nodig hebt.

Maar werkt NLP ook als therapie?

Iemand die NLP beoefent is geen gediplomeerde medische dokter, psychiater of psycholoog. De NLP-methoden zijn absoluut effectief, maar wel zelf-gereguleerd. Dat betekent dat een NLP-hulpverlener zonder medisch diploma zich alleen mag bezighouden met lichte zaken als leren stoppen met roken, gewichtsverlies, het beperken van stress en vergroten van prestaties. Je mag er zonder medisch diploma geen depressies, psychoses of zware angsten mee bestrijden.

Is het erg dat NLP geen therapie is?

Nee, eigenlijk niet. Wil je therapie, dan moet je niet naar een huisvader die ooit een NLP-trianing van 18 dagen heeft gevolgd. Logisch toch, dat hoef ik een verstandig denkend mens niet te vertellen.

De NLP methode werd bedacht in de jaren ’70 van de vorige eeuw, in California, nota bene door hippies. De methode bestaat uit praktische en goed bruikbare tips die gebaseerd zijn op therapie, maar het was nooit bedoeld als volwaardige therapie die gegeven kan worden door niet-medisch onderlegde mensen. De naam Neuro Linguïstisch Programmeren is zelfs van oorsprong als grap bedoeld door de bedenkers, zoals opgetekend in het boek ‘Essenties Van NLP'. Toch is NLP voor veel mensen effectief en ook helend gebleken.

Wel kun je NLP gebruiken voor andere leuke doelen in je leven. Zolang je maar weet waarvoor je het gebruiken kunt, is NLP erg effectief. Je gebruikt je kennis die je als NLP-specialist hebt opgedaan in het alledaagse leven.

Vermijd coaches die beweren dat ze met NLP elk probleem kunnen aanpakken, want dat is domweg niet het geval als je bouwvakker, verkoper of huisvader bent. NLP kun je wel inzetten om bijvoorbeeld je angsten beter in kaart te brengen en de eerste stappen te zetten in het kunnen beheersen van je angst en frustratie en het beter begrijpen van anderen.

Is NLP een trucje in coaching? Iemand moet wel willen

Alleen als een coach-client zowel bewust als onbewust zijn gedrag wil veranderen, zal de NLP-methode succesvol blijken bij coaching-interventies. Dit lijkt op een soort placebo-effect: als je mentaal wilt en gelooft dat er een effect is, dan zal er ook een effect zijn.

Conclusie

NLP is een trucje en dat is prima. Een NLP-coach kan jou op speelse wijze opschudden en nieuwe opties installeren. Dat speelse, dat is precies waar het om gaat omdat het lachen helend is. Dit verandert al een heleboel en daarom omarmen we NLP.