Wat is mediteren precies? Wat doe je tijdens meditatie en hoe doe je dat? In dit artikel vind de betekenis van meditatie en een uitleg van de soorten meditatie die er bestaan.
Inhoud van deze pagina:
Het snelle antwoord: mediteren betekent…
Meditatie kan eigenlijk niet in woorden gezet worden, maar wil je toch een poging doen, dan zou je bij de volgende betekenis uit kunnen komen…
Mediteren betekent dat je de toeschouwer / getuige wordt van alles wat je ervaart, zoals je gedachten, emoties of je ademhaling. Die vredige, stille getuige is wie je daadwerkelijk bent.
Je kunt er niet over praten. Ieder woord doet onrecht aan wat meditatie is.
Je kunt het met verschillende woorden beschrijven. Als je andere woorden zou gebruiken om meditatie te beschrijven, dan zou je kunnen zeggen: het ‘contact maken' met je ziel / intuïtie / hart! Dat is namelijk net zo belangrijk als het contact maken met je lichaam en verstand.
Dit was de betekenis van meditatie al, maar in de volgende paragrafen vind je nog een heldere uitleg over de verschillende soorten meditatie.
Maar meditatie betekent toch dat je je gedachten traint?
In het westen durven we vaak niet 'te spiritueel' te doen, waardoor we mediteren ietwat onterecht definiëren als 'trainen van je gedachten' of ‘checken hoe het vanbinnen met je gaat'.
Deze uitleg kan ook kloppen, maar het ‘spirituele aspect' hoort er eigenlijk wel bij, waarbij je jezelf afstemt op je ziel (de getuige) en zo ervaart wie je écht bent. Een van de positieve effecten hiervan is dat je als die vredige getuige je gedachten observeert, waardoor je gedachten rustiger worden.
Er zijn daarnaast veel positieve effecten van meditatie die we in het westen als 'te spiritueel' of ‘zweverig' bestempelen en dus nauwelijks betrekken: een gevoel van vrede, eenheid, liefde en verbinding met iedereen voelen.
Dus… meditatie is niet per se iets ‘spiritueels'?
Is meditatie iets ‘spiritueels'? Ja en nee. Er zijn verschillende soorten meditatie. De soorten meditatie waarbij je vanuit een afstand naar je gedachten en emoties kijkt, zijn niet per se ‘spiritueel' omdat je vooral je verstand aan het trainen bent. Een voorbeeld hiervan is mindfulness-meditatie (oftewel ‘Vipassana' in het verre oosten).
Daarnaast zijn er meditatie-vormen die wel ‘spiritueel' zijn. Dat zijn bijvoorbeeld de meditatievormen waarbij je een gevoel van verbinding voelt met al het andere op de wereld. Een voorbeeld hiervan is transcendente meditatie.
Let wel: hoe ‘gewoner' je bent, hoe spiritueler je bent. Hoe ‘spiritueler' je bent, hoe on-spiritueler je bent.
Video: De betekenis van meditatie? De uitleg van wetenschapper Jon Kabat-Zinn
Jon Kabat-Zinn staat aan het hoofd van talloze wetenschappelijke onderzoeken over de effecten van meditatie. In onderstaande video legt hij uit wat meditatie volgens hem betekent.
Hoewel hij een ‘niet-spiritueel-meditatie-curriculum' groot heeft gemaakt in het westen, namelijk het bekende mindfulness-programma, zegt ook hij dat meditatie ‘verbinding voelen met alle wezens' is. Het spirituele aspect hoort er dus wel degelijk bij. Zijn uitleg is zeker de moeite waard als je een paar minuutjes hebt.
Wat voor soorten meditatie bestaan er?
Meditatie is een verzamelwoord voor een aantal verschillende oefeningen voor je verstand en/of ziel. De soorten meditatie vind je hieronder:
1. Objectgerichte, concentratie-meditatie
Objectgerichte, concentratie-meditatie is het vestigen van je aandacht op een object. Dat object kan van alles zijn, zoals een beeld, je ademhaling, een geluid, een emotie of een gevoel. Ook Yoga is hier een voorbeeld van, omdat daarbij je lichaam het ‘meditatie-object' is. Transcendente meditatie maakt hier ook gebruik van.
2. transcendente meditatie
Bij transcendente meditatie wordt je aandacht op een object gericht – zoals een mantra (een zin die je uitspreekt) – zonder dat je daar concentratie voor gebruikt, en na een tijdje keert het verstand zich naar binnen toe. Eenmaal naar binnen gericht, overstijg je alle gedachte-activiteiten. Tegelijkertijd ontspant het lichaam zich diep. Ook hier krijg je een gevoel van eenheid/non-dualiteit.
3. Objectvrije, non-duale meditatie
Objectvrije, non-duale meditatie gaat als volgt: het onderscheid tussen object (het waargenomene) en subject (de waarnemer) vervalt: alles smelt samen tot één. Hierbij doe je niks met je aandacht. Je vestigt je aandacht dus niet op bijvoorbeeld een voorwerp of gevoel, maar je doet gewoon helemaal niks met je aandacht. De aandacht ontspant en de meditatieve staat ontstaat vanzelf.
4. Vipassana-meditatie (de oosterse formele variant van mindfulness)
Vipassana-meditatie: dit is gelijk aan formele mindfulness, wat ook wel keuzeloos gewaarzijn genoemd wordt. Hierbij vestig je je aandacht juist niet op één punt, maar op alle veranderingen die in je lichaam en verstand plaatsvinden. Hierdoor word je je bewust van hoe veranderlijk de werkelijkheid is. Je wordt je bewust van alle opkomende gedachten en emoties en je laat ze ook weer gaan. Je kijkt er afstandelijk naar.
5. Zitmeditatie / (Za)zen-meditatie
Bij Zazen-meditatie zit je zonder doel in gedachte. Je zit om te zitten. Je hebt er geen intenties mee.
6. Contemplatie
Contemplatie is het beschouwen van een religieuze tekst of het nadenken over een diepe vraag zoals: ‘Wie ben ik?' ‘Zijn mijn overtuigingen echt?'
7. Gebed
Je maakt tijdens gebed contact met de heilige geest (om met God te communiceren) en zielen, zoals engelen, zielen van religieuze figuren en overleden dierbaren. Je kunt dit als een download van het universum zien of een upload naar het universum. Een van de ‘downloads' die je kunt vragen, is jouw eigen succes in jouw levensmissie. Het universum is namelijk altijd aan het organiseren: het is altijd aan het organiseren voor jouw succes. Inclusief de partners die je tegenkomt en krijgt.
Steeds weer en weer en weer en weer is het universum de perfectie omstandigheden aan het creëren voor jouw succes. En je kunt niet genoeg om méér hulp vragen.
8. Combinaties van alle bovenstaande meditatie-vormen
Tot slot kun je elementen van alle bovenstaande soorten meditatie gaan combineren, bijvoorbeeld door een boswandeling te maken of te dansen.
De wetenschappelijk bewezen voordelen van meditatie
Meditatie is op de eerste plaats iets wat de meet-gereedschappen van de wetenschap te boven gaat. Er wordt echter niet alleen anekdotisch veel geroepen over alle voordelen van meditatie. Een heleboel voordelen zijn ook wetenschappelijk bewezen. Klik hier om 10 wetenschappelijk bewezen voordelen van meditatie te lezen, inclusief bron.
Toch zijn de ‘niet-wetenschappelijke' gevoelens die je na meditatie krijgt, juist heel spannend. Daarom vind je ook de ‘niet-wetenschappelijk-bewezen voordelen' in dat artikel met de voordelen van meditatie.
‘Als ik mediteer, doe ik niks – Waarom zou ik niks doen? Dan ben ik toch niet productief!'
Sommigen zeggen: ‘Meditatie mag dan wel al die voordelen hebben maar ik ben in principe niks aan het doen, waardoor ik niet productief ben. Maar ja, ik ben zo moe en wil wel rusten maar ik ben het gevoel dat ik dingen moet doen en productief moet zijn.' Het antwoord hierop is: als je iets wilt doen, moet je ook niets doen. Zonder ‘niets doen' kan geen ‘iets doen' bestaan.
Rust is extreem belangrijk. Daar word je juist productief van!
De grap is: meditatie brengt je niks, en toch juist alles!
Bekijk onderstaande anekdotes:
Een discipel vroeg aan zijn zenmeester: ‘Wat heeft meditatie je gebracht?' ‘Niks'
Een zenmeester vroeg aan zijn discipel: ‘Begrijp je zen?' ‘Nee.' ‘Ik ook niet.'
‘Ik begrijp nog steeds niet wat je bedoelt met ruimte-bewustzijn.' Eckhart Tolle: ‘Natuurlijk niet!'
Samengevat: Met meditatie vang je een glimp op van ‘oneindigheid'
Je hebt door het mediteren een glimp opgevangen van een realiteit die niet van deze wereld is. Al deze voordelen worden normaal gesproken verduisterd door het verstand. Hoe intens ga jij deze voordelen ervaren? Kun je straks zeggen: ‘Ik kreeg weer die levensvreugde door het mediteren, en ik werd me bewust van mijn lichaam en dat ik voelde dat ik dat lichaam niet ben, en dat het grotere geheel van eenheid pas echt belangrijk is.'
Tot slot: is het erg om bezig te zijn met ‘spiritualiteit'?
Dat mag je voor jezelf beslissen. Misschien is het soms moeilijk om toegang tot spiritualiteit te hebben doordat het door veel mensen ‘afgekeurd' wordt vanwege misstanden van heiligen of terrorisme… Ik hoef waarschijnlijk niet uit te leggen dat die dingen niks met spiritualiteit, maar alles met dogma en ego te maken hebben. Het blijft jammer, want we zijn in onze natuur spirituele mensen die nu een aardse ervaring ondergaan. Als we geen toegang tot spiritualiteit hebben, lijden we.
Wil je beginnen met mediteren? Lees deze uitleg met stappenplan voor beginners en bekijk deze 20+ prachtige teksten voor meditatie.
Gerelateerd: lees verder...
Wil je nog meer tips zoals deze? Meld je dan hieronder eventjes aan voor een leuke NLP-bonus zodat je niks mist: