Wat Is Jungiaanse Psychologie? [Simpele Uitleg]

Wat is Jungiaanse Psychologie precies? Hoe werkt het, waar is het voor en wat zijn er voorbeelden van? Hier leggen we het je allemaal uit. Lees verder…

Jungiaanse psychologie: zo steekt Jungiaanse psychologie in elkaar

Jung was één van de grondleggers van dieptepsychologie. Dit houdt in dat hij beredeneerde dat alle mensen aangestuurd worden door een onderbewuste. Hij maakte onderscheid tussen een persoonlijk en een collectief onbewuste. We hebben geen grip op dit onbewuste. Als gevolg van inhouden die “ongrijpbaar” zijn, ontstaan gevoelens als onmacht, depressie en leegte. Dit worden “complex-energieën” genoemd. Je leert hier meer over in dit blog.

Wat zijn complex-energieën?

Volgens Carl Gustav Jung zijn deze complex-energieën de factoren die ons temperament en karakter bepalen. Door meer grip op de energieën te krijgen, kom je dichter bij wie je diep vanbinnen bent, niet de persoon die je denkt of hoopt te zijn of die anderen denken dat je bent. Door met jezelf in contact te komen, leer je ook meer in verbinding met je omgeving te staan.

Het gevoel “beleven”

Binnen de Jungiaanse psychologie is het heel belangrijk dat je beter begrip ontwikkelt van je gevoelens. Je leert je gevoel te “beleven”. Gevoelens kunnen heel extreem zijn en iemand helemaal lam leggen. De Jungiaanse psychologie probeert juist te verklaren waar de emoties vandaan komen en te kijken wat ze met je doen. Je leert je gevoelens van buiten te bekijken, in plaats van dat je ze alleen beleeft en je erdoor laat overmeesteren. Je staat sterker in je schoenen.

Omgaan met crises en trauma’s

Een mens heeft zowel een rationele kant, die voorkomt uit het toepassen en interpreteren van logica en een emotionele kant, die voorkomt uit gevoelens. Sommige mensen zijn meer rationeel, terwijl andere mensen eerder emotioneel zijn. Het één is niet beter dan het ander. Wel is het belangrijke dat je de twee met elkaar in evenwicht brengt. Omgaan met trauma’s betekenen dat je je niet laat overmeesteren door emoties, maar je er ook niet voor afsluit.

Eigen ontwikkeling en therapie

Carl Jung meende dat een therapeut alleen therapie kan geven (op basis van de Jungiaanse principes) als de therapeut zelf eerst het proces heeft doorlopen. De therapeut is daardoor zelf ook ervaringsdeskundige. Goede begeleiding vindt altijd plaats door gedeelde ervaring. Een therapeut die niet weet een client ervaart of meemaakt, kan de cliënt ook niet helpen.

Eigen persoonlijkheid leren kennen

Jung ging ervanuit dat een deel van het lijden van mensen werd veroorzaakt door het niet begrijpen van de eigen ziel of persoonlijkheid. Als je je probleem niet in kaart kunt brengen, kun je ze ook niet aanpakken. In die onbewuste delen van de ziel of persoonlijkheid kunnen trauma’s zitten, maar ook onontdekte talenten. Zo kan het zijn dat ook maatschappelijk succesvolle mensen vastlopen in hun leven, omdat ze een deel van hun aard verwaarlozen.

Een voorbeeldje

Stel je een advocaat of notaris voor die van huis uit heeft meegekregen dat het belangrijk is een opleiding te volgen en degelijk, hoogstaand werk te doen. Hij of zij doorloopt succesvol de studie en wordt succesvol in het werkgebied. Maar omdat de persoon in kwestie ook nog een creatieve kant heeft, die verwaarloosd blijft, zullen vroeg of laat problemen staan. Een oplossing is dan bijvoorbeeld meer tijd vrijmaken voor een hobby als muziek maken of schilderen.

Emotionele schema’s

Niet alle psychische processen melden zich even duidelijk. Soms ontstaan er gevoelens van stress, angst, fobieën of depressies die niet direct te linken zijn aan wat er op dat moment in het leven van de persoon in kwestie omgaan. Deze hebben dan de maken met een onbewust gedeelte van de psyche. Door dit deel van de psyche bewust te maken, kan het probleem worden aangepakt. Dit wordt gedacht door emotionele schema’s (gedachtepatronen) bij te stellen.

De kern van het probleem

Jungiaanse psychologie zorgt ervoor dat de kern van het probleem duidelijk wordt. Je krijgt de middelen hier actief mee aan de slag te gaan. Door je eigen problemen begrijpelijk en kenbaar te maken, krijg je een beter idee van hoe je de oorzaak ervan kunt aanpakken. Het heeft alles te maken met het niet wegstoppen van negatieve gevoelens, maar hiernaar te luisteren en ze te volgen tot de bron. Ze geven namelijk informatie over de innerlijke mens.

Langdurige kuur

De Jungiaanse therapie is een typische diepte therapie. Dat houdt in dat het geen korte kuur is. Er moet namelijk flink wat worden blootgelegd: een persoonlijkheid bestaat uit heel veel verschillende kanten. Op het gebied van psychotherapie komen wonderen maar heel zelden voor. Alles heeft te maken met persoonlijke groei en die groei vindt plaats in stapjes (soms sprongen). Als je een Jungiaanse therapie ondergaat, moet je rekenen op zo’n 25 sessies van een uur.

Voor wie is deze therapie geschikt?

In principe is de Jungiaanse methode voor iedereen geschikt, al zal er voor mensen die aan psychoses leiden of hebben geleden, wel medische begeleiding nodig zijn. De Jungiaanse methode is vooral effectief bij een aantal overkoepelende klachten, dat hieronder wordt opgesomd:

• Gevoelens van schuld en schaamte.

• Sombere of lege gevoelens

• Fobieën: angsten die irrationeel zijn

• Depressie of depressieve gevoelens

• Eet- en dieetproblemen

• Gevoelens van stress

• Een minderwaardigheids- of superioriteitscomplex

• Paniek en angst als gevolg van trauma

• Gevoelens als verdriet en woede

• Nachtmerries

• Lichamelijke klachten zonder duidelijke medische oorzaak

De Jungiaanse aanpak

Bij de Jungiaanse therapie gaan therapeut en cliënt samen op zoek naar diepere oorzaken van bijvoorbeeld gebrek aan vitaliteit of schuldgevoelens. Het is een echte gesprekstherapie. Gesprekstechnieken hebben tot doel de kern van het psychische probleem boven te krijgen. Inzicht alleen is niet voldoende om herstel mogelijk te maken. De client moet met zichzelf in gesprek gaan: er vindt een dialoog plaats tussen het bewuste en onbewuste deel van de ziel.

De dialoog

Het onbewuste spreekt met onprettige gevoelens of stoornissen. Het bewustzijn reikt juist naar het onbewuste aan de hand van begrip en taal. Een innerlijke dialoog zorgt ervoor dat de twee op één lijn komen. De Actieve Imaginatie houdt in dat je door een innerlijke dialoog aan de hand van een beeld (uit bijvoorbeeld een droom) of een gevoel informatie uit kunt wisselen.

Wat maakt de Jungiaanse methode uniek?

In de meeste vormen van psychotherapie wordt de angststoornis of depressie behandelt als het probleem zelf, terwijl de Jungiaanse methode op zoek gaat naar het probleem ‘achter’ het probleem. De Jungiaanse methode is bronbestrijding, terwijl de andere vormen van therapie zich met name bezighouden met effectbestrijding. De Jungiaanse methode lijkt sterk op de moderne ‘Emotion Focused Therapy’, dat negatieve emotionele schema’s helpt bij te stellen.