Stop met multitasken: het bestaat niet & is een illusie

Je hebt vast weleens van multitasken gehoord: verschillende klusjes of taken tegelijk doen, bijvoorbeeld huiswerk maken en je nagels lakken… een brief schrijven en tegelijk het eten koken… sporten en tegelijk een audioboek luisteren… Netflxen en tegelijk Whatsappen… Bovendien zouden vrouwen beter kunnen multitasken dan mannen, maar is dat wel zo?

Multitasken? Stop ermee! Het is slechts een illusie

Denk je dat multitasking niet alleen mogelijk is, maar dat je er zelfs ook goed in kunt zijn? Feit: Je hebt het mis. Multitasken blijkt bijna onmogelijk. De meeste mensen blijken helemaal niet succesvol te multitasken. Het menselijk brein kan zich namelijk maar op één soort taak of klus tegelijk concentreren.

Vroeger dacht ik dat ik goed was in het jongleren van 4 of 5 dingen tegelijk. Toen ik dat deed, voelde ik me alsof ik veel had bereikt. Maar de wetenschap bewijst steeds weer dat dat gevoel van een echte prestatie niets meer is dan een illusie.

Maar waarom zijn we zo gemakkelijk in staat om onszelf voor de gek te houden? We moeten slimmer zijn dan dat, toch? Onze biologie verleidt ons echter om toch te gaan multitasken…

Biologisch gezien is het logisch dat we neigen naar miltitasken

Het blijkt dat het deels te wijten is aan biologie en evolutie. Onze hersenen zijn biologisch goed in staat om meer aandacht te besteden aan veel meer informatie dan ons geheugen in staat is om op te nemen of te verwerken.

Dat komt omdat je, wanneer je onderworpen bent aan de wet van de jungle, voortdurend moet zoeken naar bedreigingen. Dus het brein is gebouwd om je interne geheugen te redden van het onthouden van onbelangrijke dingen, en als je het eenmaal uit je zicht hebt geëlimineerd, verdwijnt het voorgoed uit je hersenen. Dus alles wat je met multitasking doet, blijft niet behouden in je hersenen!

Het probleem is dat wanneer je meerdere taken tegelijk uitvoert, je je aandacht te dun verspreidt. Het geheugen en de verbeelding vereisen veel verwerkingskracht. Dit kost ongelooflijk veel energie, terwijl je er niks mee opschiet.

Niemand kan multitasken

Voor een normaal mens blijkt multitasken zo goed als onmogelijk. Alleen zogenaamde geautomatiseerde processen kun je tegelijkertijd doen, denk aan: lopen en praten. Naar adem halen en met je ogen knippen. Deze dingen doe je zonder erbij na te denken. Je hart slaat ook automatisch. Een brief schrijven en eten koken gaan niet automatisch, helaas. Hier moet je je gedachten bij houden – je moet je er op concentreren, – anders gaat het fout.

Het geautomatiseerde proces verstoord

Lopen en praten kan dus tegelijk. Maar wat als er plotseling een fiets vlak voor je voeten oversteekt? Of iemand tegen je aan botst? Je zult merken dat je automatisch stopt met praten om de nieuwe informatie te kunnen verwerken. Het geautomatiseerde proces is ten einde.

Automatische piloot

Een drummer kan praten, roken en drummen tegelijk. Dat komt omdat de drummer een echte professional is, die dag in, dag uit bezig is met drummen: voor de persoon is drummen een automatisme. Maar wat als er plotseling van ritme wordt veranderd door de gitarist? Dan gaat het alsnog fout. Multitasken kan echt alleen bij taken die volledig geautomatiseerd zijn.

Dronken automobilisten zijn veiliger dan multitaskende automobilisten

Een interessant onderzoek toonde aan dat mensen die teveel gedronken hadden minder ongelukken veroorzaakten in een auto simulator dan nuchtere mensen die tegelijkertijd aan het bellen waren (handsfree of niet). Wat zegt dat? Het is nog beter om dronken te zijn dan om te multitasken. De dronkenlappen – die niet hoefden te multitasken – letten veel beter op de omgeving.

Multitasken of Task-switching

Task-switching is een begrip dat erg op multitasken lijkt, maar toch net iets even anders is. Als je aan het task-switchen bent, wissel je twee of meer taken af voor je ze afmaakt. Je werkt beurtelings aan een taak, waarna je de twee of meer taken kort na elkaar af zult hebben.

Ook met task-switching verlies je tijd

Task-switching klinkt misschien handig, maar is dat niet altijd. Als je twee taken uitvoert waarbij je écht je hoofd moet gebruiken, is het veel handiger om er eerst één van begin tot einde te maken en vervolgens de andere. Dat komt omdat je hersenen altijd even moeten omschakelen als je van de ene naar de andere taak gaat. Net als een motor moet je brein altijd even opwarmen. Task-switching is dus, net als multitasken, niet echt aan te raden.

Het vooroordeel dat vrouwen beter kunnen multitasken

Dat vrouwen beter kunnen multitasken is niet waar. Toch komt het niet helemaal uit de lucht vallen. Vroeger – toen er een nog een duidelijke scheiding was in de taken van man en vrouw – was de man de kostwinner. Dat betekent dat deze zijn dag doorbracht op kantoor, in de fabriek of waar dan ook. De vrouw daarentegen moest én voor het huishouden (heel veel verschillende taken) én voor de kinderen zorgen. Die taken moesten gecombineerd worden.

Routineklusjes

Als klusjes routine worden is het mogelijk om te task-switchen. Vrouwen die meer ervaring hebben in het huishouden, zijn veel beter in het omschakelen van de ene huishoudelijke taak naar de andere. Als hier ineens twee of drie nieuwe taakjes aan worden toegevoegd, zal die routine worden verstoord: multitasken is nu ook voor de ervaren vrouw zo gemakkelijk niet meer.

Probleem met langetermijngeheugen

Hierboven is al beschreven dat als je van het ene taakje naar het andere springt, je dan niet goed kunt focussen. In 2012 is onderzoek uitgevoerd aan de Rijksuniversiteit van Groningen waaruit blijkt dat het werkgeheugen van mensen maar één ding tegelijk kan doen. Dat houdt in dat het andere klusje – dat je net hebt weggelegd – naar het langetermijngeheugen wordt verplaatst. Als je naar deze klus teruggaat, moet je dit eerst weer ophalen, als uit een grote bibliotheek.

Waarom multitasken we dan toch?

Mensen houden van resultaten van die gelijk zichtbaar in. Als je multitaskt, doe je meerdere kleine taken tegelijk. Deze zullen relatief snel af zijn, zodat je ze af kunt vinken van je lijstje. Dat geeft ons een goed gevoel. Het doen van een grote taak (terwijl er nog allerlei andere taakjes op ons liggen te wachten) kost veel meer geduld en geeft pas veel later voldoening.

6 tips om te stoppen met multitasken

Mensen zijn geneigd om zoveel mogelijk tegelijk te doen, terwijl dat helemaal niet handig is. Gelukkig zijn er ook tips om ermee te stoppen, die zullen we hieronder met je delen. Ben je er klaar voor?

1. Beloon jezelf op tijd: is het je gelukt je aandacht steeds bij één taakje te houden? Doe dan iets leuks voor jezelf of neem iets lekkers. Is het je gelukt een halfuur achter elkaar aan een taak te werken? Beloon jezelf dan bijvoorbeeld op een lekkere kop koffie.
2. Blijf oefenen als je toch wilt multitasken: zorg ervoor dat deze taken routine worden, zodat ze op de automatische piloot kunnen worden uitgevoerd. Dat is dan weer wel efficiënt.
3. Afleidende gedachten opschrijven: als je ze hebt opgeschreven, kun je ze ook niet meer vergeten. Je kunt er later mee aan de slag. Ze blijven niet meer spoken in je hoofd.
4. Deel een werkdag op in verschillende blokken: in elk blok (van bijvoorbeeld 2 uur) doe je een ander taakje. Zo kun je je beter concentreren op waar je per blok mee bezig bent.
5. Je kunt je concentratievermogen trainen: onderzoek toont aan dat meer dan 50% van alle onderbrekingen (van taakjes) door onszelf komt – we kunnen ons niet goed concentreren. Gelukkig kun je je concentratievermogen trainen, zodat je minder snel bent afgeleid.
6. Blijf goed voor jezelf zorgen: plan momenten in waarop je ‘niets’ doet. Met andere woorden: neem op tijd rust. Kies momentjes uit waarop je geen last hebt van prikkels.

Als ik lees, dan lees ik

Als ik sta,  dan sta ik

Als ik ga, dan ga ik

Als ik zit, dan zit ik

Als ik eet, dan eet ik

Als ik spreek, dan spreek ik

– Een Zen-Monnik

Conclusie

Maar serieus, weersta de verleiding – vecht tegen de slechte gewoontes. Doe jezelf een plezier. Wanneer je iets doet waarbij je moet leren, zet dan je mobiele telefoon uit, ontkoppel de wifi, en vind een rustige plek om die informatie te consumeren. Zie hoeveel beter je doet en hoeveel meer je krijgt gedaan zonder afleiding.

Als dit idee je ongemakkelijk maakt, dan moet je deze oefening juist nog veel erger doen! Het is heel urgent! Omdat je verslaafd bent aan die illusie van prestatie, en het houdt je tegen.

Ik beloof je, het is je bedrijf, carrière of relaties aan het beschadigen, en het beschadigt je potentieel voor succes. Op jouw geluk!