Inhoud van deze pagina:
Wat is onzekerheid? Ben ik onzeker? En hoe herken ik dat?
Onzekerheid is een breed begrip. In dit artikel bespreken we wat onzekerheid precies is en wat je ertegen kunt doen. Het is helemaal niet erg om af en toe onzeker te zijn, want als mens ben je nooit perfect. Vaak zijn we over onszelf als persoon onzeker, terwijl we ons eerder zorgen moeten maken over wat we wel en niet kunnen. Het is niet erg om onzeker te zijn over een specifieke vaardigheid als je het nog nooit gedaan hebt of er slechte ervaringen mee hebt.
Wanneer ben je een onzeker mens?
Zelfs de meest zelfverzekerde persoon ter wereld is weleens onzeker. Iemand die nooit onzeker is, is een dwaas die zichzelf niet begrijpt. Als je vaak onzeker over jezelf (als mens) bent, betekent dit dat je twijfelt aan wat je kunt. Je vertrouwt je eigen beslissingen niet en denkt ook niet dat je de moeite waard bent. Dit gebrek aan zelfvertrouwen leidt er dan weer toe dat je veel piekert en gespannen bent. Snel onzeker zijn, is slecht voor je zelfvertrouwen.
Hoe herken je onzekerheid?
Onzekerheid heeft meestal de volgende symptomen (je hoeft ze niet allemaal te hebben om onzeker te zijn):
- Als iemand je een compliment geeft, vraag je je direct af of dit wel gemeend is of niet
- Je bent heel erg bang om fouten te maken
- Je gaat uitdagingen uit de weg
- Voor je een besluit neemt, vraag je eerst altijd aan anderen of zij er ook zo over denken
- Je bent veel bezig met alle minpunten die anderen aan jou op kunnen merken
- Je bent voortdurend bezig jezelf met anderen te vergelijken (en ziet anderen als beter)
- Je ziet jezelf als mislukking, omdat je niet genoeg in het leven bereikt zou hebben.
Waar kan onzekerheid toe leiden?
Onzekerheid kan één of meerdere van deze gevolgen hebben:
- Je voelt je ongelukkig over jezelf (zou graag iemand anders willen zijn)
- Je gevoel van eigenwaarde is laag
- Je durft geen “nee” te zeggen als anderen iets van je vragen
- Je gaat conflicten uit de weg
- Je kunt faalangst of depressie ontwikkelen
- Je voelt je vaak schuldig over jezelf (hebt het idee dat je “faalt”)
Focus op wat wel goed gaat
Bij onzekerheid hoort een vorm van doemdenken: denken dat je alles fout doet. Dat is nooit het geval. Er is geen mens ter wereld die álles verkeerd doen. Iedereen maakt fouten, groot en klein. Soms is de fout vrij klein, maar heeft deze grote gevolgen. Dat is onprettig. Ook zelfverzekerde mensen vinden het onprettig een fout te maken, maar ze stappen er wel snel overheen.
Hoe herken je onzekerheid in een ander?
Onzekerheid in jezelf is één ding. Onzekerheid in een ander herken je als volgt:
- Als iemand zich ongemakkelijk voelt, zie je dat bijna altijd aan de houding (die persoon zal zich onbewust zo klein mogelijk willen maken, in plaats van trots rechtop te staan)
- Sommige mensen die onzeker zijn over hun innerlijk, focussen heel erg op hun uiterlijk en zijn bijvoorbeeld overdreven bezig met make-up of de netst mogelijke kleding
- Frunniken aan de oorlel, veel aan het achterhoofd zitten en wegkijken, betekent vaak dat iemand nerveus of onzeker is
- Een blozend iemand voelt zich vaak ook onzeker (blozen doe je soms ook als je je stiekem gevlijd voelt)
- Meepraten over een onderwerp zonder er erg veel verstand van te hebben. Er zijn maar weinig mensen die hardop durven zeggen “ik weet het niet” als het om iets gaat waar ze geen expert van zijn. Maar iets niet weten vereist juist veel lef om toe te geven
- Hard of zacht gaan praten: mensen die zacht praten (vooral gemoffeld zacht) zijn vaak wat onzeker. Andersom kan ook: soms zijn de mensen die het hardste roepen het onzekerst
- Lachen uit onzekerheid gebeurt ook weleens. Dit is vaak een geforceerde vorm van lachen.
Onzeker of introvert?
Mensen (vooral extraverte) mensen maken nogal eens de fout te denken dat introverte mensen verlegen of onzeker zijn. Er zijn zeker overeenkomsten: zowel onzekere mensen als introverte mensen voelen zich niet op hun gemak in grote groepen en vestigen niet graag de aandacht op zich. Het verschil is dat zelfverzekerde introverte de behoefte niet hebben het middelpunt van de aandacht te zijn. Onzekere mensen zouden zichzelf wel graag meer laten horen.
Onzekerheid verhullen door perfectionisme
Niet alle perfectionistische mensen zijn onzeker, maar het is zeker zo dat veel onzekere mensen erg perfectionistisch zijn. Ze willen zeker weten dat ze alles goed doen en letten hier extra veel op. Onzekere mensen willen vooral niet dat anderen doorhebben dat ze fouten maken, dus worden ze krampachtig in hun aanpak. Voor perfectionisten geldt dat wat ze doen of bereiken nooit écht goed genoeg is. Ze vinden altijd dat het toch nog beter had gekund.
Richting een burn-out op werk
Als je perfectionistisch bent op werk, betekent dit dat je er nooit afstand van kunt nemen. Je zult snel stress voelen, ook als je thuis bent. Misschien kun je ’s nachts niet slapen omdat je de stress niet kunt verwerken. Nieuwe uitdagingen zijn altijd spannend, maar het blijft de kunst om deze los te laten en ook momenten van ontspanning te vinden zodat je niet raakt overspannen.
Onzekerheid en relaties
Onzekerheid kan grote gevolgen hebben voor romantische relaties. Als je onzeker bent over jezelf, zul je jezelf voortdurend afvragen of je het wel waard bent om bij te blijven. Je kunt verlatingsangst ontwikkelen omdat je heel bang bent dat je door je partner in de steek gelaten wordt. Je voelt je misschien alsof de ander eigenlijk geen reden heeft om van je te houden.
Vermijd drogerende middelen
Wat bedoelen we daarmee? Als je je onzeker voelt, ga dan niet aan de drugs en nuttig ook niet teveel alcohol. Dat is niet alleen slecht voor je lichaam, de kans is ook nog aanwezig dat je je er alleen maar slechter door gaat voelen. Te veel alcohol of drugs leidt tot een gevoel van eenzaamheid. Als je je onzeker voelt, kun je de verdovende middelen maar beter flink beperken.
Doemdenken is niet rationeel
Doemdenken – denken dat alles fout gaat en het wachten is tot de bom valt – doen we allemaal weleens. Dat is niet erg, als mens kunnen we namelijk niet 24/7 stabiel in de schoenen staan. Het is in ieder geval belangrijk dat je onthoudt dat doemdenken puur gebeurt op basis van je gevoelens en niet rationeel is. Voel je je alsof tegelijk fout gaat? Dan is onze tip even wachten met het nemen van grote besluiten tot je weer wat kalmer voelt.
Iemand in vertrouwen nemen loont
Voel je je vaak onzeker? Dan mag je dat best tegen iemand vertellen, bijvoorbeeld je beste vriend of een andere goede kennis met wie je vaak optrekt. Het scheelt echt een hoop als iemand weet hoe je je voelt en jou, wanneer dat nodig is, tegen jezelf in bescherming kan nemen. Niet voor niets wordt altijd geadviseerd je gevoelens te delen als je je niet super voelt.
Hou je doelen realistisch
Als je altijd het allerbeste wilt en wilt doen wat niemand anders ooit heeft gedaan, is het niet zo gek dat je vroeg of laat zult falen. Zélfs jij bent geen Superman of Superwoman. We zijn uiteindelijk allemaal mensen en mensen falen vroeg of laat. Door je doelen naar beneden af te stellen, verlaag je de kans dat je faalt aanzienlijk. In één keer een berg beklimmen, is voor veel mensen te veel gevraagd. Maar het wordt al een stuk makkelijker als je kleine stapjes neemt.
Leer te reflecteren
Gebruik je verstand! Er gaat weleens iets mis. Is dat nu echt zo erg als je misschien in eerste instantie dacht? Iedereen blundert weleens en iedereen doet weleens iets waar ze later veel spijt van hebben. Schaamte hoort erbij: daar leer je van. Maar wat heeft het voor zin om je door schaamte te laten leiden? Als iets net gebeurd is, is het vaak héél erg. Maar een jaar – of soms zelfs een week later – kun je er om lachen. Probeer het eens vanuit de toekomst te zien.
Fake it, until you make it
Ken jij de uitspraak “fake it, until you make it” al? Dit betekent eigenlijk dat je je bewust bent dat je nog niet zo geweldig bent als je anderen wil doen geloven, maar dat, als je maar lang genoeg zelfverzekerd blijft, je uiteindelijk precies zo geweldig wordt als je iedereen wil laten geloven. Iemand die nooit tegen zichzelf zegt “Ik kan het, ik ben de beste” zal ook nooit het beste in zichzelf naar boven halen. Soms moet je ‘egoïstisch’ en je eigen grootste supporter zijn.
Verleg je grenzen steeds een klein beetje
Iemand die nooit nieuwe dingen uitprobeert, omdat hij of zij bang is dat het gaat mislukken, zal vroeg of laat heel onzeker worden. Je maakt als het ware je eigen realiteit van “Ik kan niets”. Er zijn ook mensen die nieuwe dingen uitproberen waarvan ze van tevoren weten dat ze er niet goed in zijn, met de houding “als het mislukt, jammer.” Juist omdat ze zich bewust zijn van hun tekortkomingen, maken ze geen domme fouten en gaat het vaak beter dan verwacht.
Tekenen van onzekerheid: YouTube legt het voor je uit
Tekenen dat je onzeker bent op een rijtje? In de video via onderstaande link vind je vijf tekenen:
Bron over onzekerheid
Op jouw succes!