Hoe ga je aan de slag met ‘Over de streep‘, de werkvorm die vanuit Amerika is overgewaaid naar Nederland? In Amerika werd dit gedaan in het kader van ‘Challenge Day' op middelbare scholen, waarmee pesten opgelost werd, maar ondertussen is het een algemeen gebruikte werkvorm voor alle omgevingen. Lees verder voor alle vragen en officieuze regels…

Mededeling vooraf: wij zijn niet de eigenaren van Over De Streep

Wij zijn niet de makers van de serie of de eigenaren van het originele concept. Ga dus ook naar de originele website van Over De Streep en de auteur: Jessica Villerius.

Jessica Villerius is de auteur van het programma Over De Streep. Wij raden haar website hartelijk aan. Zij is geen onderdeel van onze blog en onze blog is geen onderdeel van haar organisatie. Wij zijn enkel enthousiaste fans van haar programma.

Ook is het geenszins aan te raden om dit zonder professionele begeleiding te doen. Het is absoluut niet zomaar een spel. Bovendien is nazorg noodzakelijk, zeker als mensen bij een moeilijke vraag zijn overgestoken. 

“Over de streep”: alle vragen en uitleg op een rijtje

Hier volgt een officieus fan-verslag van hoe wij als leek een dergelijke werkvorm zouden inzetten. Voor het originele werk verwijzen we naar dr website van de bedenker van Over De Streep: Jessica Villerius.

“Over de streep gaan”: je kent die uitspraak – en de bijbehorende werkvorm – vast wel. De symbolische betekenis van het zinnetje betekent: iets doen wat je eigenlijk niet mag doen, of iets vragen dat je eigenlijk niet mag doen. Je breekt er een sociale norm mee, of een beleefdheidsnorm. Een vraag die over de streep gaat, is altijd heel persoonlijk en vaak ook privé. Het concept van “over de streep” gaan, is nu omgezet in werkvorm. Het is een vorm waarbij personen voor zichzelf heel persoonlijke vragen beantwoorden en delen in de groep.

Hoe werkt de werkvorm?

Het doel van de werkvorm is de mensen in de groep beter te leren kennen. Als je iemand beter wil leren kennen, stel je persoonlijke vragen. Maar er zijn ook vragen die je uit fatsoensnormen niet kunt stellen of die té persoonlijk zijn. Dat zijn de vragen die nu in werkvorm zijn bedacht. Door de vragen als groep te beantwoorden, in een speelse omgeving, zit er minder druk op bij mensen om over hun gevoelens en privéleven te praten. Praten over jezelf wordt stukken makkelijker.

Doel van deze werkvorm

Het doel van de werkvorm spreekt voor zich: de mensen in een groep krijgen de kans elkaar beter te leren kennen. Ze doen dat op speelse wijze, zonder dat mensen in verlegenheid worden gebracht of zich hoeven te schamen voor wie ze zijn, wat ze doen, of wat ze meegemaakt hebben.

Voorbereiding van de werkvorm ‘Over de streep'

Je bereidt de werkvorm als volgt voor:

  • Schuif stoelen en tafels aan de kant, zodat er loopruimte vrijkomt
  • Teken met krijt of tape op de grond een lijn (als je een grote groep hebt, kan het ook een vierkant zijn)
  • Iedereen moet voldoende ruimte hebben om “over de streep” te stappen.

De

Zowel de leiding als de leden staat aan dezelfde kant van de streep (op ongeveer één meter afstand). Eén leider stelt de vragen. Als de vraag op je van toepassing is, stap je over de streep. De anderen tonen nu dat ze de persoon die over de streep gaat respecteren. Steek bijvoorbeeld een duim in de lucht. Vervolgens gaat iedereen weer aan dezelfde kant samen staan.

Verloop

Het is de taak van de leiders te zorgen voor een sfeer van emotionele veiligheid. Dat doet de leiding door zelf ook aan de werkvorm deel te nemen. De afstand met de leden wordt zo verkleind. Als mensen over de streep gaan, gebeurt dit in stilte, zodat niemand het idee krijgt dat er over hem of haar gepraat wordt. Je krijgt de ruimte om te blijven staan als je dat wilt.

Einde van de werkvorm

Als de werkvorm ten einde is, kun je deelnemers voor elkaar een compliment laten opschrijven met pen en papier. Plak op ieders rug een vel A4-papier. Laat iedereen rondwandelen en naar hartenlust complimentjes opschrijven. Pas aan het einde zie je wat anderen voor jou opschreven.

Nabespreken

Hou na afloop voldoende tijd vrij voor het nabespreken. Ook als de vragen niet heel erg persoonlijk zijn, kan de werkvorm een behoorlijke impact hebben op de groep. Er kunnen leden zijn die hun hart willen luchten. Het is de taak van de leiding dit te herkennen en er tijd voor vrij te maken. Je kunt als leiding bijvoorbeeld de vraag stellen aan de leden van de groep:

  • Wat viel je op?
  • Hoe voel je je als je tot een minderheid behoort?
  • Wat maakte je verbaasd?
  • Is er nog iets meer dat je wilt vertellen?

Over de streep: alle vragen per leeftijdsgroep

De vragen bij de werkvorm zijn per leeftijdscategorie verschillend. Je hebt vragen voor kinderen onder de 9 jaar, kinderen onder de 9 jaar, jongeren boven de 12 of 16 en mensen van boven de 20.

Onder 9 jaar

Dit zijn vragen als…

  • Heb je last van heimwee tijdens een kamp of weekend?

Onder 12 jaar

Denk aan de vragen…

  • Heb je geen broertjes en zusjes?
  • Heb je zin in vandaag?
  • Word je weleens uitgelachen?
  • Speel je regelmatig vals bij spelletjes?
  • Word je gepest of ben je weleens gepest?
  • Ken je iemand die weleens wordt gepest?
  • Bespeel je een instrument?
  • Doe je een sport?
  • Heb je weleens iemand gepest?
  • Kon je gisteren niet goed slapen?
  • Heb je weleens tegen de leiding gelogen?
  • Ben je op dit moment verliefd?
  • Ga je met de fiets naar school?
  • Maak je muziek? Ben je thuis de jongste? (of de oudste?)
  • Ga je niet graag naar school?
  • Vind je het leuk nieuwe kinderen te leren kennen?
  • Vind je het spannend nieuwe vrienden te maken?
  • Slaap je met het licht aan?
  • Ben je weleens bang in het donker?
  • Ben je tevreden met jezelf?

Ouder dan 12

Denk aan…

  • Geef je weleens een compliment aan iemand?
  • Voel je je weleens alleen op school?
  • Vind je deze werkvorm spannend?
  • Voel je je onzeker?
  • Heb je weleens iets in een winkel gestolen?
  • Huil je regelmatig om een film?
  • Vind je dat je teveel huiswerk moet maken?
  • Heb je een beugel gehad?
  • Wordt er weleens over je geroddeld?
  • Voel je je soms buitengesloten?
  • Ben je gelukkig?

Ouder dan 16

  • Heb je weleens gevochten?
  • Voel je je weleens buitengesloten?
  • Zou je het met vrienden delen als je het op school niet meer ziet zitten?
  • Word je weleens angstig als je ziet wat er gebeurt in de wereld?
  • Ben je heel trots op iets van jezelf?
  • Doe je jezelf weleens anders voor dan je bent?
  • Ken je iemand die jou inspireert?
  • Wist je vandaag niet wat je aan moest trekken?
  • Wil je iets grappigs delen dat je vandaag meegemaakt hebt?
  • Heb je weleens enorm hard om jezelf gelachen?
  • Zet je jezelf weleens in voor een goed doel?
  • Twijfel je weleens aan jezelf?
  • Ben je verlegen?
  • Ben je gevoelig voor de mening van anderen?
  • Ben je tevreden met je uiterlijk?
  • Vind je het moeilijk met anderen contact te maken?
  • Ken je iemand die door problemen met drugs of alcohol is begonnen?
  • Is er iemand in je leven met wie je iets persoonlijks kunt delen?
  • Wordt je lijf in het dagelijks leven belemmerd door ziekte of handicap?
  • Heb je je in je leven niet altijd kunnen gedragen zoals je echt bent? Bijvoorbeeld qua geloof, cultuur of geaardheid?
  • Ben je niet meer in contact met een of meerdere leden van je gezin?
  • Heb je het gevoel dat je er vaak alleen voor staat?
  • Vind je jezelf niet altijd volledig de moeite waard?
  • Voel je je regelmatig onveilig?
  • Was je vader en/of je moeder er niet altijd voor je, terwijl je dat wel nodig had?
  • Is er een periode in je leven geweest dat je het ook oké had gevonden als je de volgende ochtend niet meer wakker zou worden?
  • Handel je verslaafd om bepaalde gevoelens te verdoven?
  • Draag jij zorg voor zieke familie of vrienden?
  • Voel je je geliefd? Voel je dat mensen in je omgeving om jou geven?

Boven de 20

  • Haal je energie uit je werk?
  • Weet je wat je wilt in je leven?
  • Geloof je in God?
  • Vind je dat je alles moet krijgen dat je graag hebben wil?
  • Deel je graag je mening?
  • Ben je weleens jaloers?
  • Praat je met vrienden over wereldproblemen?
  • Vind je het belangrijk veel geld te hebben?
  • Verstop jij je gevoelens weleens?
  • Heb jij anderen nodig om je gelukkig te voelen?
  • Heb jij weleens met ongewenste intimiteiten te maken gehad?
  • Heb je moeten haasten om hier te komen?
  • Ben je met de auto gekomen?
  • Dans je graag?
  • Voel jij je onzeker op je werk?

Succes!

Praktisch boek voor trainers

NLP-Praktijk-Doe-Boek

Vond je dit een zinvol artikel? Dan wijs ik je tot slot graag op het inspirerende NLP Doe-Boek, zodat we de verschillende coachingstechnieken ook samen in de praktijk gaan brengen. Hierin zitten meer dan 100 verschillende tools, tips en technieken vanuit NLP, waaronder bruikbare challenges om met mensen aan de slag te gaan – en om ze te steunen en motiveren. Erg bruikbare achtergrondvaardigheden voor begeleiders in algemene zin. Bekijk het NLP Doe-Boek hier >>

Wil je nog meer tips zoals deze? Meld je dan hieronder eventjes aan voor een leuke NLP-bonus zodat je niks mist: