Beter interviewen? Krachtige tips, vragen, technieken & voorbeelden

Wil je beter leren interviewen en zoek je tips om een nóg betere interviewer te worden? In dit artikel vind je voorbeelden, vragen, technieken, tips en trucs voor het afleggen van jouw volgende interview.

Tip 1 – Zoek je de beste interview-tip of -truc? Zorg voor een heerlijk begin

• Stuur van te voren je vragen alvast naar het subject. Geef ook eventueel het doel van iedere vraag aan. Misschien zal het subject ernaar kijken – en misschien ook niet – maar handig en attent is het zeker!
• Komt de het subject naar jou toe, regel dan eten en drinken.
• Zoals je straks in de voorbeelden gaat zien, is het belangrijk om eerst verbinding – ‘rapport‘ – te maken. Klets dus eerst gezellig wat en ga daarna pas geleidelijk over in de ‘officiële' vragen.
• Zorg ervoor dat er – letterlijk – geen obstakels zijn tussen jou en het subject. Staat er bijvoorbeeld een hoge tafel tussen jullie in, vervang hem dan met een lage tafel.
• Het interview hoeft niet in een keer helemaal afgerond te worden. Pauzeer gerust tussendoor.

Tip 2 – Stel inleidende vragen zodat je complete informatie hebt voor een soort ‘pitch/inleiding'

De lezers of luisteraars kennen het subject heel waarschijnlijk nog helemaal niet. Stel daarom op het begin zoveel mogelijk ‘standaard-vragen' om een duidelijk beeld te creëren van wie de ander is en wat hij/zij doet.

• Wie is het? “Waar kom je vandaan?” “Waar ben je opgegroeid?”
• “Hoe ben je opgegroeid?” “Waar ben je opgegroeid en hoe was dat al een voedingsbodem voor wat je nu doet?” Waar was je dan mee bezig?”
• “Welke dingen heb je daaruit geleerd, uit je jeugd en opvoeding?” Hier vind je meer systemische vragen over de jeugd.
• Wat doet hij/zij? “Wat is jouw field of expertise”
• “Wat is je grootste passie?”
• “Hoe ben je begonnen? Hoe is het allemaal begonnen? Hoe ben je op het idee gekomen om… Hoe ben je gestart met het bedrijf? 
• “Wie/wat inspireerde je om…” “Kun je een persoon noemen die een diepe impact op je leven heeft gehad, zonder wie je niet de persoon zou zijn die je vandaag bent? Hoe hebben zij jou beïnvloed?”

Tip 3 – Stel verdiepende vragen

Na de introductievragen kun je verder de verdieping in gaan:

• Voor wie doet hij het? “Wie wil je inspireren?” “Hoe hoop je herinnerd te worden, en welke impact hoop je achter te laten op de mensen om je heen?”
• Waarom?
• Wat beschouw je als je grootste misstap of fout?
• Wat zijn de zwaarste problemen waar je mee moest dealen? Welke shit heb je gehad?
• En welke shit heb je overwonnen?
• En welke shit heb je nog steeds?
• De hoe-vraag. HOE doe je het? Hoe los je dat op? Hoe ga je ermee om? Hoe doe je x?
• Wat is je mening hierover?
• Wat heb je gemanifesteerd. Wat zijn je successen?
• Wat wil je nog manifesten? Heb je nog andere life goals? Wat brengt de toekomst voor jou? Wat is je droom?
• Stel diepe vragen of reflecterende vragen.

Tip 4 – Een diepgaand interview afleggen? Ga de diepte in met de logische niveaus

In het voorbeeld van het filmpje hieronder hoor je interviewer Tim den Besten al vrij snel vragen: ‘Hoe is het om {Maxim Hartman} te zijn?' Dit is een vraag op identiteitsniveau. Zoals je in het model kunt zien, is dit een vrij hoog niveau. Hoe hoger het niveau waarop je je vragen stelt, hoe dieper. Kijk dus of je omhoog kunt klimmen in het model:

• Omgeving: Wat zegt {kledingstuk} over je?
• Gedrag: Wat doe je dan allemaal precies?
• Vaardigheden: Waar ben jij nou echt goed in en hoe doe je het?
• Overtuigingen: Wat geloof jij? Wat vind jij belangrijk? Waar let jij allemaal op?
• Identiteit: Wie is {Maxim Hartman}?
• Missie: Wat wil jij voor jouw omgeving betekenen?

Voor meer inspiratie, zie dit artikel over de logische niveaus.

Tip 5 – Gebruik de Cartesische coördinaten om een vraag via extra invalshoeken te ontdekken

De Cartesische coördinaten bieden inspiratie om een vraag nét even anders te stellen, waardoor je een heel ander inzicht krijgt. In het kort: Wil je de Cartesische coördinaten toepassen, vraag dan simpelweg om het tegenovergestelde.

In bovenstaand interview is een van de eerste vragen: “Wanneer is het leuk om Maxim Hartman te zijn?” Tim den Besten's vervolgvraag in bovenstaand interview is: “Wanneer is het niet leuk om Maxim te zijn?” Ook had hij kunnen vragen: “Wanneer ben je niet jezelf, dus wanneer speel je een rol?” Wie lijkt op Maxim?” “Wie lijkt niet op jou – is juist het tegenovergestelde?”

Tip 6 – Een van de meest ondergewaardeerde interview-technieken: Stel de TOTE-vragen voor de hoe

De TOTE-vragen zijn een humoristische en concrete manier om inzicht te krijgen in iemands expertise. De kernvraag is hierbij: hoe doe je iets? Hoe kunnen wij – als leek – jouw expertise ook gaan doen? Waarmee beginnen we? Wat doen we vervolgens? En wanneer zijn we klaar? En hoe weten we dan dat we klaar zijn?

Hoe pas je deze vragen toe?

In bovenstaand interview vraagt Tim aan Maxim – nadat ze terug zijn van het zwembad: ‘Wat je constant doet, is provoceren en ontregelen. Wat gebeurt er dan bij jou van binnen? Is dat iets wat bewust gaat? Of per ongeluk?’

Tim paste daarmee een van de TOTE-vragen toe. Als je ze helemaal zou toepassen, zou je kunnen vragen:

• ‘Hoe weet je dat het tijd is om te provoceren? (T)?
• Wat doe je vervolgens om te provoceren? Wat denk, doe en voel je dan (O)?
• Hoe weet je dat het is gelukt om te provoceren (T)?
• Wat is het eindresultaat (E)?’

Tip 7 – Gebruik upchunk-vragen en downchunk-vragen

Upchunk-vragen zijn vragen waarmee je naar resultaten, gevolgen en achterliggende intenties vraagt. Downchunk-vragen zijn vragen waarmee je juist naar concreet gedrag en concrete voorbeelden vraagt.

En als je dan verdrietig bent, ben je dan iemand die dan in een hoekje gaat treuren of ga je er dan juist op uit, of…?
– Downchunk van Tim den Besten

Hier vind je al dit soort chunkvragen >>

Tip 8 – Gebruik afsluitende vragen

• Waar kunnen mensen beginnen als ze ook met dit thema aan de slag willen?
• Naar wie kijk je op? Wie is een inspirerend persoon die goed zou zijn voor deze podcast. Misschien iemand die nog nooit eerder op podcasts gezien is geweest.
• Voeg er eventueel nog een gekke vraag aan toe.

Tip 9 – Laat je interview gerust ook informeel zijn: denk gerust hardop

Je mag gerust hardop denken en hardop samenvatten zodat je zelf het verhaal kunt volgen. Dit vinden de lezers/luisteraars bovendien ook fijn.

Tip 10 – Vraag door

In dit artikel over sociale vaardigheden vind je alle tips om door te vragen >>

Nog een voorbeeld van een goed interview

Tim den Besten bereikte de tweede plaats voor de Sonja Barend-Award omdat hij goed kan interviewen. Bekijk bovenstaand voorbeeld, waarin hij zelfs met de controversiële Sylvana Simons een heel open en diep interview wist te houden. Het interview begint bij minuut 4:35. Wat kun jij allemaal opmerken aan dit interview? Wat maakt dit volgens jou een geslaagd en open interview?

Op jouw succes!