Subliminale priming, ook wel seeding genoemd, is een erg nuttige psychologische tool voor beïnvloeding. Met deze techniek creëer je in principe de context om iemand iets te laten doen. In dit artikel leer je precies hoe je deze psychologische techniek kunt gebruiken!

Met subliminale priming kun je bijvoorbeeld je zieke oom die weigert medicijnen te nemen, het idee overdragen dat medicijnen noodzakelijk en tijdelijk zijn. Deze methode laat in sommige gevallen zelfs de oorspronkelijke overtuiging van de persoon verdwijnen.

Laten we starten met een experiment over subliminale priming: ‘Pots'

Stel onderstaande vraag aan een oefenpartner.

Zeg samen met mij het word pots. Ik zeg het eerst en dan zag je het.
Zeg het na mij, oké? Pots. Zeg het
Spel het nu: p o t s
Nu nog een keer zeggen. Zeg mij na: pots
Spel het nu nog een keer.
Beantwoord de volgende vraag nu hardop: wat is het eerste wat je doet wanneer je bij een groen licht komt?

Zei je stop in plaats van gaan?

Ork, ork, ork… Soep eet je met een…?

Waarom werkt subliminale priming? Met priming vul je iemands referentiekader

Als je iets voor het eerst hoort, vind je er nog niks over in je referentiekader. Het is dan vreemd voor je en daarom zal je het waarschijnlijk niet direct accepteren. Daarom is het zo belangrijk om kunstmatig informatie te installeren in het referentiekader van de client. Dat is de essentie van subliminale priming!

Er schuilt een enorme kracht in herhaaldelijke blootstelling aan bepaalde ideeën en boodschappen. Dit is des te subtieler als je dit kunt bereiken zonder dat de ander zich daar bewust van is.

Door te primen ben je indirect bezig. Je stuur het onderbewustzijn eerst in de goede richting. Je bent hiermee indirect bezig door wat zaadjes te planten ter voorbereiding. Pas later presenteer je het gewenste resultaat op directe wijze aan de persoon. Op dat moment is de grond gereed gemaakt en zal het idee moeiteloos geaccepteerd worden.

Met deze methode kun je informatie in kleine stukjes presenteren en hierdoor wordt het geabsorbeerd en geaccepteerd. Daarnaast maak je gebruik van fractionatie: door de dynamiek lijkt er veel meer tijd te zijn verstreken dan daadwerkelijk het geval is waardoor het idee al voor een langere tijd in een persoon lijkt bestaan te hebben.

Het stappenplan voor subliminale priming

Voordat we met de stappen beginnen, is het belangrijk om te weten dat er eigenlijk ook een stap 0 is: Rapport, pacing en empathie. Deze stap moet een automatisme worden bij alles wat je doet, met name wanneer je met weerstand of bezwaar te maken krijgt. Weerstand kun je namelijk omkeren met subliminale priming, maar dan begin je dus wel met het eens te zijn over het bezwaar van de andere persoon. Leg dat standpunt beter uit dan de ander dat ooit zelf zou kunnen. Daarna kun je dat eenvoudig omkeren naar jouw gewenste resultaat.

Stap 1: Plant het eerste zaadje

Je kunt primen door gebruik te maken van herinneringen, states, implicaties, vooronderstellingen of door de boodschap gewoon direct te zeggen. Wanneer je bijvoorbeeld iemand wil bewegen naar een voetbalwedstrijd te gaan kun je, gedurende een aantal dagen voordat je het uiteindelijke voorstel doet, deze zaadjes gebruiken:

  • We hebben lang niet meer iets samen gedaan.
  • Weet je nog dat we het zo leuk hadden, toen tijdens die wedstrijd tegen FC Twente?
  • Het is lang geleden dat we naar een voetbalwedstrijd zijn geweest.

Leid bij voorkeur de aandacht ook direct weer af. Zie stap 2…

Stap 2: Leid de aandacht direct af voor het bewuste brein

Voordat de persoon een kans krijgt om het te analyseren en dus te bekritiseren ga je de aandacht meteen afleiden. Hierdoor is er geheugenverlies over dat jij dat hebt gezegd (het zaadje). Gebruik hiervoor de technieken voor geheugenverlies. Laat de afleiding bij voorkeur naar een positieve state zijn. Dat doe je bijvoorbeeld door af te leiden met een grap, te vragen wanneer de persoon heel blij was of de favoriete hobby van de persoon als ander gespreksonderwerp aan te halen. Schakel ook met je stem als je een switch maakt, dus zet een andere stem op.

Stap 3: Plant de komende tijd meerdere zaadjes

Herhaal de voorgaande twee stappen een aantal keer. Verspreid de zaadjes over een sessie of over meerdere dagen, weken of maanden voordat je het uiteindelijke idee, de bemoedigende woorden of de conclusie presenteert. Leid steeds de aandacht ook weer af.

Stap 4: Nét voordat je begint met het presenteren van jouw idee, breng je de ander in een positieve stemming

Wanneer je je idee uiteindelijk direct presenteert, moet de persoon in een positieve state zijn want dan is de kans op acceptatie veel groter.

Stap 5: presenteer jouw idee aan het bewuste brein van de ander

Nu kan je het complete plan direct presenteren, met behulp van een bemoediging of een overtuigingstechniek, en dan wordt het moeiteloos geaccepteerd! Nadat je het seeden een aantal keer herhaald hebt zal de andere persoon misschien zelfs automatisch het juiste kiezen of jou kansen geven om de het af te maken.

Ook kun je het wat minder subtiel doen: het werkt dan nog altijd!

‘Het ziet er hier zo zomers uit! Dat is wel passend voor als we straks over het zomerkamp gaan praten.'

De meest subtiele manier is om het zaadje even te laten rusten

In plaats van tegen een vriend te zeggen: “Mag ik een paar van je pannen hebben?” kun je veel beter zeggen: “Je hebt eigenlijk wel veel te veel pannen…” en dan laat je het rusten. De komende dagen kan dit zaadje groeien en zichzelf nestelen in het referentiekader van deze persoon. Later kun je hierdoor veel vloeiender daadwerkelijk om een paar pannen vragen.

Aan de slag met subliminale priming (psychologie)

Besprenkel je verhalen, metaforen en quotes met woorden die associaties en symbolische verbindingen hebben met je bedoelde uitkomst. Ook ‘ambiguities' kunnen hierbij van pas komen. Een voorbeeld: stel dat je iemand wil laten dansen. Dan zeg je in het gesprekje wat daarvoor plaatsvindt, bijvoorbeeld: ‘Oh, dus je werkt in de zorg! Dus dan kom je maandag aan op het werk en DAN-Start je met je eerste taken daar…'

Of gebruik simpelweg het woordje op de een of andere manier in je zinnen voorafgaand aan de activiteit. Stel dat je docent bent, en later op de dag wil je met je klas gaan knutselen. Dan besprenkel je het woordje ‘knutselen' ook gewoon meerdere keren in de ochtend. Bijvoorbeeld: ‘Voor de knutselaars onder ons: je kunt alvast rekensom 4 ook gaan maken.'

Uiteraard is enkel één priming-techniek niet genoeg. Besprenkel je hele interactie met meerdere subliminale zaadjes voor succes! Tot slot is priming een onderdeel van NLP-opleidingen. Op welke manier gebruik jij subliminale priming?