Wat is HSP (met andere woorden: hooggevoeligheid of hoogsensitiviteit)? Hoe kun je ermee omgaan als je een hoogsensitief persoon bent? Hier vind je alle kenmerken en tips, voor zowel kinderen als volwassenen.

Wat is de betekenis van de term HSP (hoogsensitief persoon)?

HSP staat voor Highly Sensitive Person en is een relatief erg jonge term. De term werd in 1996 geïntroduceerd en de Nederlandse vertaling is: hoog- of sterk sensitief persoon of hooggevoelig persoon.

Is hoogsensitiviteit iets negatiefs? Absoluut niet!

Gelukkig staat hoogsensitiviteit niet in de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) omdat het om aangeboren karaktereigenschappen gaat. En karaktereigenschappen hebben gewoon voor- en nadelen, maar toch wordt hoogsensitiviteit ten onrechte wel eens verkeerd geïnterpreteerd als diagnose of stoornis. Het is dan ook onterecht dat het woord ‘symptomen' wordt gebruikt in plaats van ‘kenmerken'. Sterker nog: het is meer terecht om HSP te zien als talent.

HSP komt bij circa 15 à 20 procent van de mensen voor. Het is dus erg normaal.

Kenmerken en eigenschappen van HSP'ers

hsp hooggevoelig

Hieronder vind je de belangrijkste kenmerken van HSP. Bekijk de eigenschappen en test bij jezelf of je ook hoogsensitief bent.

Een woord vooraf: hoogsensitiviteit heeft niks te maken met spiritualiteit en bovennatuurlijke zaken. Als iemand gewoon meer subtiliteiten waar kan nemen, betekent dat nog niet dat die persoon paranormaal is. Na onderstaande opsomming zullen we kort ingaan op het gegeven dat dit andersom wel geldt: mensen met spirituele gaven zijn vaak wel hoogsensitief.

  • HSP'ers kunnen subtiele omgevingssignalen opvangen.
  • Ze kunnen beïnvloed worden door hoe andere mensen zich voelen.
  • Ze hebben er behoefte aan om zich terug te kunnen trekken, zodat ze alleen kunnen zijn. Zo laden ze zich op. Ze worden dan ook extra moe van sociaal contact, doordat ze de emoties en energieën van anderen oppikken.
  • Hun zintuigen staan extra open, waardoor ze eenvoudig overvoerd kunnen raken van dingen zoals veel lichtjes, geuren en geluiden.
  • Ze hebben een rijke persoonlijke belevingswereld van binnen.
  • Ze kunnen meegevoerd worden en geroerd raken door een stuk muziek of kunst.
  • Kunnen diep geroerd raken door kunst of muziek.
  • Ze zijn gewetensvol (consciëntieus).
  • Ze kunnen eenvoudig schrikken.
  • Als een HSP'er iets begint, dan wordt het ook helemaal afgemaakt. Hij/zij gaat er dan ook echt voor!
  • Hooggevoelige mensen zorgen graag voor anderen, en voelen zelfs aan dat iemand hulp nodig heeft voordat de ander de hulpvraag heeft kunnen stellen.
  • Ze vinden authenticiteit belangrijk en hebben dan ook scherpe antennes voor mensen die niet authentiek zijn.
  • Als ze veel voor elkaar moeten krijgen in een korte tijd, kunnen ze zich ongemakkelijk, geïrriteerd en opgejaagd voelen.
  • Ze houden bij voorkeur niet van gewelddadige actiefilms.
  • Als er een heleboel om hen heen gebeurt, voelen ze zich daar wat ongemakkelijk bij.
  • Ze vinden veranderingen uitdagend.
  • Ouders en leerkrachten noemden hen, toen ze kind waren, verlegen. Ze zijn echter niet verlegen maar juist erg sociaal (het kost ze alleen wel wat meer energie).
  • Een HSP'er heeft ook eens behoefte aan diepgaandere, onderscheidende (spirituele) gesprekken.
  • Ze hebben een beter ontwikkelde intuìtie.
  • Er zijn niet per se uiterlijke kenmerken van HSP´ers.
  • Ze kunnen goed leren (vooral talen). Bijna alle hoogbegaafden zijn hoogsensitief.
  • Een HSP'er is er heel goed in om tussen de regels door te lezen. Nuances in de stem, klank, toonhoogte en lichaamstaal neemt een hooggevoelig persoon erg eenvoudig waar. De ander kan hierdoor snel doorzien worden.
Hierna lezen:  Overprikkeld? Zo kun je je beschermen tegen prikkels [9 Tips]

Hooggevoelige mensen zijn niet altijd nieuwetijdsekinderen, maar nieuwetijdsekinderen zijn wel altijd hooggevoelig. Bekijk dus ook eens de opsommingen van de kenmerken van nieuwetijdse kinderen en lichtwerkers.

Gevolgen van HSP & tips: hoe kun je omgaan met HSP?

hsp eigenschappen

Hooggevoelige kinderen en volwassenen moeten zich zien aan te passen aan de aangeboren eigenschappen van HSP. Dat betekent:

  • Meer rust nemen voor zichzelf.
  • Zichzelf opladen door wat vaker alleen te zijn. Alleen-tijd noemen we dat, oftewel me-time.
  • Vaker de natuur opzoeken zodat overprikkeling van drukke locaties beperkt kan worden.
  • Gevoelens van schuld en minderwaardigheid over HSP loslaten.
  • Zichzelf niet aanpassen aan het gedrag van niet-HSP'ers. Oftewel ‘bij jezelf blijven.'
  • Alert zijn op overdrijven en slachtoffergedrag: verantwoordelijkheid blijven nemen.
  • Assertiviteit ontwikkelen.
  • Blijven deelnemen aan het maatschappelijke leven.
  • Bijdragen aan de samenleving door hun talent in te zetten: door hun hooggevoeligheid kunnen ze meer informatie verwerken – en ook nog eens beter – dan anderen. Ze zijn de ideale werknemer: loyaal, consciëntieus, nauwkeurig, gericht op kwaliteit en ze hebben veel inzicht.
  • Dat hooggevoelige mensen veel emoties uit situaties in zichzelf opnemen, hoeft niet alleen maar een nadeel te zijn. HSP'ers kunnen van hun gave gebruikmaken door nóg meer te genieten van het leven via leuke gebeurtenissen. Positieve ervaringen hebben – net als negatieve ervaringen – ook een extra krachtig effect op hooggevoelige mensen. Zorg er dus voor dat je veel positiviteit ervaart door met leuke mensen om te gaan!
  • Gebruik deze tips om meer balans in je leven te vinden. Meer balans kan bijvoorbeeld ook weer een positieve impact hebben op relaties.
  • Zoek gerust je grenzen op, zodat je ze beter leert kennen. Veel HSP'ers vinden drie afspraken op een dag al op het randje, terwijl anderen er gerust nog heel veel tussen kunnen proppen. Veel non-HSP'ers gaan in één dag van afspraak A naar afspraak B naar belletje C naar sportschool D naar spelletjesavond E naar feestje F en ondertussen hebben ze met zes mensen contact via Whatsapp. Voor een HSP'er was afspraak B misschien al genoeg geweest om alle andere afspraken af te zeggen of om ze überhaupt niet geboekt te hebben. Dit is uiteraard niet erg, want iedereen is anders. Het is aan de andere kant ook niet erg om je grenzen op te zoeken. Je gaat er in ieder geval niet dood aan.
  • Je grenzen respecteren en nee zeggen.
  • Voel je lichaam bewust. Doe een snelle bodyscan.
  • Vertraag je ademhaling even en haal diep adem via je buik – dus laat je buik daadwerkelijk groter worden. Laat daarna alle lucht eruit gaan, samen met een mantra als: ‘Ik laat alles los wat niet van mij is, wat niet vandaag is en wat niet nu is.
  • Voel regelmatig hoe je door de grond gedragen wordt: maak contact met de grond.
  • Maak je aura schoon. Dat is erg welkom na een dag waarin je allerlei energieën van anderen hebt opgevangen.
Hierna lezen:  Beste Boeken Hoogsensitiviteit (HSP) [Elaine Aron & Meer!]

Een erg belangrijke is vooral dat HSP'ers niet te ver doorgaan in hun talenten van empathie en gevoeligheid. Het is belangrijk om (energetische) grenzen af te bakenen zodat je niet met andermans ellende opgezadeld wordt en anderen niet over je heen laat lopen.

HSP is – overigens net als autisme – een kracht en een talent.

Evolutionaire verbanden van HSP: De komst van nieuwetijdsekinderen

De bedenker van de term HSP stelt – op basis van onderzoeken uit de evolutionaire psychologie – dat er steeds meer aanwijzingen bekend zijn over het evolutionaire nut van mensen met HSP: hooggevoeligheid brengt allerlei liefdevolle eigenschappen met zich mee, zoals empathie, loyaliteit, gewetenvolheid en altruïsme.

De stijging van het aantal hooggevoelige kinderen (nieuwetijdsekinderen) zou de ontwikkeling van de mensheid naar een nieuw niveau van liefde en vrede kunnen brengen.

Er is weinig wetenschappelijke kritiek op HSP, maar mainstream psychologie adopteert het nog niet massaal

Psychologische symptomen zijn over het algemeen moeilijk neurologisch te onderbouwen. Dit geldt bijvoorbeeld voor ADHD, en dus ook voor HSP. Er is daarnaast niet of nauwelijks kritiek op HSP omdat het een normale toestand is waarbij sommige personen wat extra gevoelig zijn dan gemiddelde mensen.

Wil je nog meer tips zoals deze? Meld je dan hieronder eventjes aan voor een leuke NLP-bonus zodat je niks mist: