Ervaar je een (extreem) schuldgevoel? Bijvoorbeeld na het beeïndigen van een relatie, tegenover je ouders, naar je kind of iemand anders? Hier vind je de beste tips om met (onterechte) schuldgevoelens om te gaan, ze los te laten en ze te verwerken, waardoor je positieve psychologische en lichamelijke effecten ervaart.

Waarom is het zo belangrijk om schuldgevoelens los te laten?

Schuldgedachten en -gevoelens vragen ongelooflijk veel aandacht en energie van je. Als dat schuldgevoel opgelost wordt, dan komt er een hele lading alertheid, frisheid, aandacht en energie vrij in je leven.

Het verwerken van schuldgevoelens geeft je een vrij gevoel en maakt je lichaam gezonder: emoties – zoals schuld – zijn energie en dat zit allemaal in je lichaam. Door emoties als schuld te verwerken, kan de energie in je lichaam weer stromen.

Dit werkt het zelfgenezend vermogen in de hand en heeft grote positieve gevolgen op lichamelijk, psychologisch en mentaal gebied (zoals het oplossen van depressie).

Iedere seconde waarin jouw geluk teruggehouden wordt door schuldgevoelens, ben jij niet in staat om geluk door te geven aan je omgeving. Is dat echt wat je wilt? Doe jezelf en anderen niet meer tekort en verwerk de schuldgevoelens zodat je je weer vrij en gelukkig kunt voelen en een prachtig voorbeeld kunt zijn voor anderen.

Hoe kun je schuldgevoelens loslaten? Lees hier alle tips

Laten we direct naar alle tips gaan om schuldgevoelens te verwerken.

schuld

Tip 1 – Begin met onderzoek over je spijt- en schuld-gevoelens

Denk heel diep na:

  • Waarom heb ik deze spijtgevoelens?
  • Welke situaties veroorzaken de schuldgevoelens precies?
  • Achterhaal waar je schuldgevoelens over hebt. Schrijf ze op. Je komt hierdoor misschien wel tot verrassend veel situaties waar je in eerste instantie niet aan dacht.

Tip 2 – Aanvaard dat het verleden het verleden is: geef het liefde

Let op: deze tip is geen ontkenning of een excuus om met een houding van ‘wat maakt mij het uit' te kijken naar wat je gedaan hebt. Het tegendeel is het geval. We willen er liefde naartoe brengen zodat we er lessen uit kunnen trekken en voortaan weer liefde kunnen voelen en verspreiden. Het gevoel van spijt zal dan verdwijnen.

In het verleden gebeuren dingen en die kunnen onmogelijk veranderd worden. Bovendien moet ik nu ook verder gaan met mijn leven en het laten rusten, hoe spijtig het ook voor de ander is. Het enige wat we nog wel kunnen doen, is beslissen hoe we ermee om kunnen gaan. En daar gaan de volgende tips over.

Schuld en spijt zijn vergeefse pogingen van het verstand om het verleden te wijzigen. Het is alsof je een film op dvd aan het kijken bent en je spoelt hem 100 keer terug in de hoop dat de scène anders uitgespeeld wordt.

Spijt is het verlangen het verleden te veranderen. Angst is de wens om de toekomst te sturen.

Omdat de film niet te wijzigen is, is het enige wat je kunt doen: kiezen hoe je ermee omgaat, dus welke betekenis je eraan geeft. In de komende tips ga je hiervoor manieren vinden.

Het enige wat je kunt doen, is de film precies zo tegemoet zien zoals het is, en dat accepteren. Het is perfect zoals het is, want het is nou eenmaal gegaan zoals het is gegaan.

Tip 3 – Stel vast wat je positieve intentie was

Heb je het met opzet gedaan? Wat was de positieve intentie daarachter? Ieder gedrag heeft een positieve intentie, alleen de wijze waarop die positieve intentie vervuld werd, kán heel waardeloos zijn. De volgende keer kun je een waardevolle wijze vinden om die positieve intentie te vervullen.

Dit is een van de belangrijkste NLP-principes om gevoelens als schuld en spijt op te lossen. Ook het NLP-principe ‘elk gedrag was op dat moment de beste keuze' is het ideale recept om schuld en spijt op te lossen.

Tip 4 – Trek en bewaar de lessen uit de situatie

schuld verwerkenen loslaten hoe dan

Maak dezelfde fout niet nog een keer. Dat is het grote cadeau van dit leerproces. Het is fout gegaan: achteraf gezien weet de wijzere ik dat ik datgene niet had moeten doen. Juist dankzij die situatie ben ik nu die wijze persoon geworden die ik nu ben.

Uiteindelijk doen we allemaal ook maar wat. Schade en schande maakt ons steeds wijzer.

Als je de lessen niet trekt en bewaart, blijf je maar verwijten maken naar jezelf. Daar heeft helemaal niemand wat aan. Als je de lessen eruit trekt en daardoor het schuldgevoel loslaat, heeft iedereen er wat aan, omdat je hierdoor voortaan een beter mens bent voor jezelf en anderen.

Er is een manier om naar het verleden te kijken. Verstop je er niet voor. Het zal jou niet vangen – als je het niet herhaalt.
– Pearl Bailey

Een van de NLP-principes luidt: Er is geen goed of fout. Er zijn alleen effectieve en minder effectieve/functionele manieren om een bepaald doel of een intentie te bereiken. Er is dan ook geen reden voor het vast blijven houden aan oude schuldgevoelens, zolang je de lessen ervan trekt. Toen je 23 was en die ene fout maakte, wist je niet beter. Nu weet je wel beter! Je was jong, onervaren en onwetend in vergelijking met nu.

We komen als mensheid pas net kijken in de geschiedenis van de aarde. Als de aarde een jaar zou bestaan, bestaan wij pas de laatste 30 seconden daarvan. Een baby stoot een vaas om. Geef je het straf en zeg je dat ze nooit vergeven kan worden?
– Neale Donald Walsch

Ben je op zoek naar een stappenplan om de lessen uit een situatie te trekken? Gebruik dan deze stappen van Time Line Therapy®. Een andere reden waarom TLT werkt, is omdat schaamte en schuld compleet gerelateerd zijn aan tijd.

Tip 5 – Erken dat schuldgevoelens gezond en nuttig zijn

Heb je de vorige tip over het trekken van lessen gelezen? Schuldgevoelens zijn dus gezond, omdat ze als alarmbel functioneren om je te vertellen dat je ergens lessen uit moet gaan trekken. Het voelt natuurlijk heel vervelend, maar het is ook heel natuurlijk en goed dat je je zo voelt. Het betekent dat je gewoon een geweten hebt en dat je mens bent.

Ze zijn dus erg nuttig, die schuldgevoelens, maar tot wanneer? Wanneer heb jij genoeg geleerd en genoeg geleden? Ooit is het genoeg en moet je jezelf vergeven en doorgaan. Het helpt niemand als het schuldgevoel langer aangehouden wordt dan nodig is… De toegevoegde waarde van het schuldgevoel zit hem erin dat het de boodschap aan je overbrengt en dat het je leert de beste persoon te worden die jij wilt zijn.

Wie zichzelf een zondaar noemt en zich schuldig voelt, is een heilig persoon. Dat komt omdat hij niet tegen zichzelf liegt. Het is een goed mens.

Het schuldgevoel wordt ongezond als je van jezelf steeds te veel verwacht (en als je de gevoelens niet verwerkt). Als je de ‘normen-lat' te hoog gaat leggen, anderen constant wil pleasen en constant het gevoel hebt de ander te kort te doen, maak je jezelf dan onterecht verwijten. Deze schuldgevoelens zorgen voor spanning, onzekerheid, angst en machteloosheid.

Schuldgevoelens maken je ervan bewust dat je in de toekomst bepaalde situaties anders wilt gaan aanpakken.

Schuldgevoelens vertellen je:

  • “Ik wil je van iets bewustmaken!”
  • “Ik wil dat je van de situatie gaat leren!”

Luister daarom vanaf nu juist naar je schuldgevoelens. Verwelkom het schuldgevoel hartelijk. Durf je het – eindelijk – te voelen? Kun je horen wat het je wil vertellen? Kun je erachter komen waarom het er zit? Voel de gezonde, positieve en zinvolle boodschap.

Wie zich schuldig voelt, heeft een sterk geweten en zal waardevolle lessen trekken.

Tip 6 – De wereld draait niet om jou

hoe laat je schuldgevoelens los

Voel je je schuldig omdat je denkt dat je iemand anders wat hebt aangedaan? Er zijn een paar opties over de situatie:

  • De ander vond het helemaal niet erg. In de beleving van de ander is er helemaal niks ergs gebeurd.
  • De ander heeft het waarschijnlijk al lang verwerkt en denkt nooit meer aan jou.
  • Bovendien is de ander het misschien al lang vergeten.

Jij bent de enige op de wereld die er nog aan denkt. Bizar hè? Dat is het werk van het ego, die denkt dat iedereen constant aan jou denkt.

Tip 7 – Bied eventueel(!) je verontschuldigingen aan

Als het mogelijk is, kun je de ander je verontschuldigingen aanbieden. Als je er te lang voor moet wachten om de ander weer te kunnen zien of als het überhaupt niet mogelijk is om de ander te spreken, is dat geen probleem. Vergeving van je schuldgevoelens zijn een individueel proces. De andere persoon hoeft daar niet bewust van af te weten.

Waarom is dit niet per se nodig? Stel je voor dat je partner jullie relatie heeft uitgemaakt, en dat de ander tegen jou maar blijft zeggen hoe schuldig ze zich voelt, dat ze zich niet goed genoeg voelt en hoe zielig ze is. Daarmee blijft ze goedkeuring aan jou vragen, terwijl het haar eigen schuldgevoel is waar jij niet zo veel mee kunt. Dat schuldgevoel is iets wat bij de ander ligt. Het is toch echt een individueel proces.

Tip 8 – Praat erover

Spreek je gevoelens uit. Aan de persoon waarover je je schuldig voelt, of aan anderen. Dit helpt de lading eraf te halen. Wil je per se de persoon spreken waarover je je schuldig voelt, neem dan een foto of een papiertje met zijn/haar naam en spreek je boodschap hardop uit. Zeg onder andere:

  • Hoe je je voelt
  • Wat je in je eigen gedrag vervelend vindt
  • Wat de consequenties voor jou waren
  • Wat je ervan geleerd hebt voor de toekomst

Praat erover met mensen. Dan wordt het lichter en makkelijker.

Tip 9 – Schrijf erover

schuld schrijven

Maak een dagboek en schrijf het van je af. Som even goed op waar je je precies schuldig over voelt. Wel zo overzichtelijk.

Tip 10 – Veel dingen lijken achteraf veel groter dan ze in werkelijkheid geweest waren

Ga eens na of het wel zo erg was, vooral als je eens andere perspectieven aanneemt of als je het bekijkt terwijl je in de schoenen van de ander staat.

Tip 11 – Vergeef jezelf

Wil je schuldgevoelens oplossen? Dan is dit een van de belangrijkste dingen die je kunt doen: ga van slachtofferschap naar verantwoordelijkheid en vergeef jezelf.

Zie je jezelf als een kind. Vergeef dat kind.

Je bent ook maar een mens. Ieder mens kan fouten maken, en dat is maar goed ook: het hele punt is om te leren van fouten en om zo wijzer te worden en te groeien.

Zeg hardop: “Ik heb een fout gemaakt, maar dat maakt me geen slecht persoon. Ik vergeef mijzelf voor mijn fout.”

Het aanbieden van je excuses aan jezelf en/of aan de ander, lucht al heel wat op. En het bijzondere van vergeving is: je hoeft alleen jezelf te vergeven, en daarmee is ook de ander vergeven. Schuldgevoelens loslaten is een persoonlijk proces: je kunt het dus volledig individueel doen, zelfs als de persoon waarnaar je schuldgevoelens voor hebt het er niet mee eens is dat jij het loslaat.

Tip 12 – Je normen en waarden die je als kind leerde, zijn nu niet altijd waardevol meer

kind schuld

Als kind heb je van je ouders geleerd dat bepaalde dingen goed zijn en bepaalde dingen slecht zijn. Laten we een voorbeeld nemen:

Je leerde misschien van je ouders dat je als werknemer altijd in dienst van je werkgever moet zijn en niet mag gaan niksen. Dan kun je als volwassene schuldgevoelens gaan krijgen als je werkgever je vertelt dat je lekker vaak onder werktijd mag gaan liggen om te ontspannen. Als je gaat liggen, voel je je (onbewust) schuldig. Als je besluit niet te ontspannen maar om te gaan werken, voel je je schuldig omdat de reden van die beslissing is dat je in dienst moet zijn van je werkgever (de waarde die je als kind hebt meegekregen).

Een ander voorbeeld is dat je heel sterk de waarde aanhangt dat je voor anderen moet zorgen. Als dit een van je belangrijkste waarden is, dan is het vrij eenvoudig om je schuldig te voelen voor iets.

De oplossing hiervoor? Lees het artikel over waarden om te zien hoe je waarden kunt veranderen.

Ook door middel van innerlijk kind-werk kun je de normen en waarden van je kindertijd onderzoeken en veranderen zodat ze geen schuldgevoelens meer opleveren. Het boek ‘Het innerlijke kind – schuldgevoel loslaten' helpt je om door middel van innerlijk kind-werk van je schuldgevoelens af te komen.

Tip 13 – Was het niet jouw schuld? Leg de verantwoordelijkheid terug bij wie het hoort

Herken je dat je regelmatig verantwoordelijkheden van het bord van anderen pakt, en dat je dat zelfs doet als de ander daar niet om had gevraagd? Dat je het verdriet of de pijn van anderen wil dragen en dat je verantwoordelijk wilt zijn voor het welzijn van de ander?

Als je het niet expres hebt gedaan, hoef je niet eens spijtgevoelens te hebben.

In sommige gevallen kon jij er helemaal niks aan doen. Jij was niet verantwoordelijk voor de situatie waar je een schuldgevoel over hebt. Leg de verantwoordelijkheid bij de anderen, waar het hoort. Anderen maken ook fouten.

Dit kun je bijvoorbeeld doen met behulp van systemische zinnen in een familieopstelling.

Tip 14 – Houd de negatieve emoties van anderen, bij anderen

Verwijt iemand je van iets en heeft de ander daar negatieve emoties over? Heb compassie voor de ander, terwijl je de emotie bij de ander laat. Alleen jij kunt je eigen emoties verwerken en alleen de ander kan zijn/haar eigen emoties verwerken. Het is onnodig, problematisch en onmogelijk om dat voor elkaar te doen door elkaars emoties mee te dragen.

Tip 15 – Zorg goed voor jezelf en anderen

Geniet van kleine en mooie dingen in het leven. Zoek de balans op én wees zorgzaam voor iedereen om je heen. Dit is de prachtige les die je uit die situatie geleerd hebt. Dankzij die situatie kun je nu juist heel zorgzaam zijn voor anderen.

Zomaar een voorbeeldje: luister bijvoorbeeld eens heel aandachtig naar een ander, trakteer spontaan op een kop koffie en oordeel niet tijdens het luisteren. Zie vervolgens jouw positieve invloed op anderen. Erken vaker jouw positieve bijdragen die jij dagelijks te bieden hebt.

Zorg ook goed voor jezelf en zeg nee tegen dingen waar je geen behoefte aan hebt.

Tip 16 –  Buig het schuldgevoel om in dankbaarheid

Wees dankbaar voor de waardevolle les. Je kunt nu met meer elegantie, kracht, charme, liefde en kwaliteit (en noem maar op) door het leven gaan in toekomstige situaties. Wees er dus dankbaar voor dat je fouten mag maken en dat je daarvan kunt leren. Dit is namelijk ongelooflijk waardevol voor je ontwikkeling.

Tip 17 – Zoek professionele hulp

schuldgevoelens

Zoek bijvoorbeeld een schuld-coach, een Journey-therapeut of onderga EMDR, een methodiek speciaal voor trauma's.

Tip 18 – Gebruik deze tips om gevoelens over het algemeen te verwerken

Ik heb ook een artikel geschreven die over het algemeen gaat over het verwerken van emoties. Daar kun je ook erg nuttige en praktische tips in vinden.

Dus: los je schuldgevoel op – Trek de lessen en vergeef jezelf

Waarom werken de tips uit dit artikel? Je verleden kun je niet veranderen. Wel hoe je ermee omgaat.

Blijf jij slachtoffer van deze persoon/situatie? Laat je de schuldgevoelens, de situatie en de persoon de macht over je hebben? Leer van je fouten en vergeef jezelf om vrij te kunnen zijn van schuldgevoelens.

Bekroond boek over het verwerken van emoties – met praktische toepassing

NLP-Praktijk-Doe-Boek

Vond je dit een zinvol artikel? Dan wijs ik je op het inspirerende NLP Doe-Boek, zodat we het ook samen in de praktijk gaan brengen. Hierin zitten meer dan 100 verschillende tools, tips en technieken vanuit NLP, waaronder bruikbare challenges om met het werken van schuldgevoelens aan de slag te gaan. Bekijk het NLP Doe-Boek hier >>

Laat tot slot gerust een reactie achter onderaan deze pagina. Heel veel succes met het verwerken van je schuldgevoelens!