Dramadriehoek uitleg: zo herken én doorbreek je je gepieker [Stappenplan]

De Dramadriehoek, wat is het en hoe werkt het? Ben jij helemaal klaar met dat gepieker en gemaal? Besteed jij je energie en intellect liever aan leuke dingen? Lees hier een heldere uitleg over hoe je het gepieker kunt staken wanneer je dat wilt. Heb je namelijk wel eens gehoord van de dramadriehoek? Het is de reden waarom we piekeren, maar óók de oplossing om hier mee te stoppen.

Gastbijdrage door: Stefan Kool (Koolsultancy: coaching – inspiratie – advies). Meer blogs van mij lezen? www.koolsultancy.nl/blogs. Illustratie door: Het NLP College

Inhoud van deze pagina:

Wat is de dramadriehoek?

De dramadriehoek (Stephen Karpman) is iets waar we allemaal wel eens in zitten. De een wat langer dan de ander en soms kom je er even niet meer uit. Dit is erg vermoeiend, zeg maar gerust energievretend.

De dramadriehoek is een ‘gedachtendialoog' met jezelf. Hierin neem je afwisselend drie verschillende rollen aan die piekeren in stand houden. Deze drie rollen zijn:

De aanjager/beschuldiger/aanklager
De redder/goedprater
Het slachtoffer

Herken je ze al bij jezelf?

Voorbeeld van de dramadriehoek in de praktijk

Laat ik een voorbeeld noemen. Een aantal maanden geleden heb ik namelijk een grote smak gemaakt met mountainbiken. Naast fysieke blessures was ik ook flink geschrokken van de onverwachtse val en het gevoel van machteloosheid.

Na bekomen te zijn van de schrik en gerustgesteld te zijn door de artsen (ervan afgekomen met een scheur in mijn heupkom), begon voor mij de mentale drama pas echt. De komende zes weken stonden in het teken van rust en revalideren, nét op het punt dat ik een nieuwe carrièr stap wilde gaan maken.

Na die gedachte kwam het moment dat ik zelf even de dramadriehoek instapte met de drie bijbehorende rollen. Dat ging (enigszins uitvergroot) ongeveer als volgt:

Aanklager: ‘Hoe kon je nou zo stom zijn om te vallen?’
Redder: ’Je kunt er niets aan doen, je zag dit niet aankomen.’
Slachtoffer: ‘Het ligt allemaal aan mij, ik had niet moeten gaan fietsen aan het einde van deze drukke week.’
Redder: Ja maar het is juist lekker om even te gaan fietsen na zo’n drukke week.’ Etc. etc.

Of het nu linksom gaat of rechtsom gaat, deze drie rollen geven steeds antwoord op elkaar en houden het verhaal in stand.

Even tussendoor: Heb je jouw NLP Doe-Boek al?

Vind je mijn blog zinvol en wil je alles in de vingers krijgen om je communicatie & relaties te boosten? Ik maakte dit simpele NLP Doe-Boek voor je. Mis jouw exemplaar niet: Hier met blogkorting en gratis verzending.

Ontvang Jouw NLP Doe-Boek met korting

Tot zover dit voorbeeld. Er zijn tal van voorbeelden te noemen, zowel grote als kleine gebeurtenissen, die je in de dramadriehoek kunnen laten belanden. Wanneer je steeds ongemerkt in deze dramatische driehoek blijft stappen, heb je grote kans (ondanks het een driehoek is…) dat je blijft ronddraaien (rechtsom of linksom) in een vicieuze cirkel.

Hoe stap je uit de dramadriehoek? Een uitleg en stappenplan…

Door schade en schande wordt men wijs. Je kunt over de dramadriehoek lezen, maar daarnaast kun je het (net als ik heb gedaan) ook bewust gaan ervaren. Dit vergt wel een flinke dosis zelfbewustzijn en zelfreflectie. Na een tijd van ‘stoeien' met mijn eigen ‘gedachtendialogen' en de theorie induiken, kan ik het volgende concluderen om uit de driehoek te stappen.

Dit zijn de eerste stappen:

Weten wat de dramadriehoek precies inhoudt;
leren er bewust van te zijn wanneer je er in bent gestapt (leer de rollen te herkennen);
de dramadriehoek gebruiken om er uit te stappen;
in de rol van neutrale getuigen komen en hierin blijven.

De laatste twee stappen zijn cruciaal. Eén van de rollen uit de dramadriehoek gebruik je om eruit te kunnen stappen, namelijk de aanjager, oftewel aanklager. Het is de aanjager die zegt/denkt: “En nu kappen, je zit in de dramadriehoek.” Je stapt dan bewust uit de driehoek en in de rol van neutrale getuige (in de NLP wordt dit fair witness genoemd).

Vanuit deze neutrale helikopterview, zonder mening en oordeel, puur objectief, ben je je bewust van wat je aan het doen was. Zodra je iets kunt zeggen over de desbetreffende vervelende situatie zonder de rol van aanjager, redder of slachtoffer aan te nemen, zit je goed.

Bijvoorbeeld: ‘Dit is nu gebeurd, dat is erg vervelend en wat kan ik er nu aan doen om mij beter te voelen?'

Om terug te komen op mijn voorbeeld van de val met de mountainbike, heb ik de aanjagersrol ook gebruikt om deze gebeurtenis te kunnen verwerken. Vanuit de aanjagersrol heb ik mij (best wel een beetje tegen mijn zin in) gepusht om de hele gebeurtenis van de val nog eens af te laten spelen in mijn hoofd en het stap voor stap weer even kort te beleven.

Als een filmpje kwam het allemaal weer voorbij in mijn hoofd. Eerst in kleur daarna in zwart wit. Eerst van dichtbij, alsof ik zelf in de film speelde. Daarna van een afstand figuurlijk in mijn gedachten op tv vanaf de bank. Associatie en dissociatie wordt dit genoemd, om weer even in NLP termen te spreken. Dit heeft mij heel erg geholpen om er meer afstand van te kunnen nemen en om het beter een plek te kunnen geven.

Bovendien is een coach een goede aanvulling om dit samen mee te doen. Wil je ondersteuning om minder te piekeren en leren om uit de dramadriehoek te stappen? Ontdekken wat voor jou werkt? Als coach denk ik graag met je mee: http://www.koolsultancy.nl/coaching

Zijn er ook positieve kanten aan de drama-driehoek en aan piekeren?

Als laatste maar niet het minste heb ik nog een positieve afsluiter: Zijn er ook positieve kanten aan piekeren? Ja, die zijn er. Piekeren is ook wel degelijk ergens goed voor. Het is namelijk onderdeel van ons overlevingsmechanisme. Als we ons nooit ergens druk om zouden maken, zou dit drastische gevolgen kunnen hebben voor onze overlevingskansen. Tegenwoordig beter te vertalen in succes- en geluksfactoren. Een beetje piekeren is dus gezond.

Verder lezen over de drama-driehoek

Nog meer lezen over de dramadriehoek en hoe je eruit kunt stappen? Dan raad ik je bovenstaand boek en deze link aan: https://www.jebentmeer.nl/de-dramadriehoek/.