Zou je een hogere eigenwaarde willen? In dit artikel leer je waar eigenwaarde wel en niet vandaan komt en hoe je het kunt verhogen met tips en oefeningen. Lees verder… 

Dit artikel is een Nederlandse vertaling van het originele werk van Positive Psychology.

Wat is de betekenis van eigenwaarde?

mijn eigenwaarde

Het hebben van een gevoel van eigenwaarde betekent dat je jezelf waardeert, ongeacht of jouw handelingen wel of niet lukken. Met andere woorden: het is niet nodig om iets te behalen of te bezitten om eigenwaarde te hebben en goed genoeg te zijn.

Eigenwaarde wordt door het internationale Merriam-Webster-woordenboek als volgt gedefinieerd:

“Een gevoel dat je een goed mens bent die het verdient om met respect behandeld te worden”.

Dr. Christina Hibbert legt uit:

“Eigenwaarde is wat we denken en voelen en geloven over onszelf. Eigenwaarde is een diep besef dat ik van waarde ben, dat ik liefhebbend ben, noodzakelijk voor dit leven, en van onschatbare waarde”.

Eigenwaarde is dus een diep weten van: “Wat me ook overkomt, ik ben oké.”

Het verschil tussen eigenwaarde en zelfvertrouwen

Er zijn subtiele maar significante verschillen tussen eigenwaarde en zelfvertrouwen.

Even tussendoor: Heb je jouw NLP Doe-Boek al?

Vind je mijn blog zinvol en wil je alles in de vingers krijgen om je communicatie & relaties te boosten? Ik maakte dit simpele NLP Doe-Boek voor je. Mis jouw exemplaar niet: Hier met blogkorting en gratis verzending.

NLP-Praktijk-Doe-Boek
  • Eigenwaarde is een algemene evaluatie van jezelf.
  • Zelfvertrouwen is geen algemene evaluatie van jezelf, maar een gevoel van competentie op specifieke gebieden.

Je kunt bijvoorbeeld een groot gevoel van eigenwaarde hebben, maar een laag zelfvertrouwen als het gaat om extreme sporten, bepaalde vakken op school of je vermogen om een nieuwe taal te spreken.

Het is maar goed ook dat jij geen zelfvertrouwen hebt om een vliegtuig te gaan besturen, als je nooit op de pilotenschool hebt gezeten. Goddank dat jij daar geen zelfvertrouwen in hebt! Dit doet echter niks af aan jouw eigenwaarde. Die is algemeen.

Het is niet nodig om een hoog gevoel van zelfvertrouwen te hebben op elk gebied van je leven; er zijn natuurlijk een aantal dingen waar je gewoonweg niet goed in zult zijn en andere gebieden waarin je zult uitblinken. Het belangrijkste is om zelfvertrouwen te hebben in de belangrijkste activiteiten van je leven en een hoog gevoel van eigenwaarde in het algemeen.

Hierna lezen:  Humor Aanleren? 34 Beste Tips: Zo Kun Je Grappig Zijn [HowTo]

Eigenwaarde komt van binnen en is niet afhankelijk van externe gebeurtenissen

Eigenwaarde betekent dat externe gebeurtenissen geen enkel effect hebben op jouw waardering als mens. De volgende zaken hebben dus allemaal géén invloed op iemand met eigenwaarde:

  • Je to-do-lijst wel of niet afmaken: het bereiken van doelen is geweldig en het voelt heerlijk om dingen op je to-do-lijstje te schrappen, maar dat heeft geen directe relatie met je waarde als mens.
  • Jouw werk wel of niet goed doen: het maakt niet uit wat je doet; wat telt is dat je het goed doet en dat het je vervult.
  • Spullen en dingen die je kunt kopen en bezitten: de mooiste auto, de volgende cursus, het nieuwste dieetboek waarvan je het strakste lijf krijgt… De marketing van grote en kleine merken laat ons geloven dat we externe gebeurtenissen en spullen nodig hebben om ons gevoel van eigenwaarde te verhogen. Dit is niet waar. Het is slechts marketing – en de taak van marketing is juist om je huidige situatie af te wijzen, zodat je een product wilt kopen.
  • Je aanzien op sociale media: het maakt ook niet uit hoeveel mensen jou een follow of retweet waardig vinden; het kan verhelderend en gezond zijn om de perspectieven van anderen te overwegen, maar hun meningen hebben geen invloed op onze aangeboren waarde.
  • Je leeftijd: je bent nergens te jong of te oud voor; je leeftijd is gewoon een getal en houdt geen rekening met je waarde als mens.
  • Andere mensen: het maakt niet uit wat andere mensen denken of wat andere mensen hebben gedaan of bereikt; je persoonlijke voldoening en vervulling is veel belangrijker dan wat anderen denken, zeggen of doen.
  • Hoe ver je kunt rennen: je kilometer-looptijd is een van de minst belangrijke factoren voor je eigenwaarde (of voor iets anders, wat dat betreft); als je van hardlopen houdt en je je tevreden voelt door je tijd te verbeteren – goed voor je! Zo niet, dan is dat ook goed! Je vermogen om te rennen bepaalt niet je eigenwaarde.
  • Je cijfers: we hebben allemaal verschillende sterke en zwakke punten, en sommigen van ons zijn gewoon niet geschikt voor bepaalde vakken. Dit heeft geen invloed op onze waarde als mensen, en een straight-A student is net zo waardevol en waardig als een zesjes-student of een ‘dropout.'
  • Het aantal vrienden dat je hebt: je waarde als mens heeft absoluut niets te maken met hoeveel vrienden of connecties je hebt; de kwaliteit van je relaties is wat echt belangrijk is.
  • Je relatiestatus: of je nu alleen vliegt of in een relatie zit, je waarde is precies hetzelfde – je relatiestatus verandert je waarde niet.
  • Het geld (of het gebrek daaraan) in de bank: als je genoeg geld hebt om fysiek te overleven (wat in feite $0 kan zijn), dan heb je al het maximale bedrag aan “waarde” bereikt dat je uit geld kunt halen.
  • Je smaak en voorkeuren: het maakt niet uit of je “goede smaak” hebt of niet, of je vrienden en kennissen denken dat je verfijnd bent, of dat je oog hebt voor de fijnere dingen; je waarde is hoe dan ook hetzelfde.
Hierna lezen:  Afwijzing Date / Liefde: Hoe Reageren & Ermee Omgaan? [14 Tips]

Hier komen we tot de kern van de zaak – jij bent de enige die je eigenwaarde bepaalt. Als je gelooft dat je waardig en waardevol bent, ben je waardig en waardevol. Zelfs als je niet gelooft dat je waardig en waardevol bent, raad eens – dan ben je nog steeds waardig en waardevol!

Het maakt niet uit of ze prijzen winnen of onderscheidingen krijgen voor hun prestaties of niet, ze hebben nog steeds dezelfde hoge dunk van hun waarde als een persoon.

Hoe kun je meer eigenwaarde ontwikkelen?

eigenwaarde voorbeelden

Er zijn dingen die je kunt doen om je gevoel van eigenwaarde te vergroten en ervoor te zorgen dat je jezelf waardeert zoals je gewaardeerd zou moeten worden als een volwaardig, compleet en geweldig mens die liefde en respect verdient, wat er ook gebeurt.

Tip 1 – Please niet

Mensen met een gezonde eigenwaarde, doen niet aan pleasen. Ze stellen grenzen en ze zeggen nee.

Tip 2 – Eigenwaarde wordt ontwikkeld dankzij onvoorwaardelijke liefde in de jeugd

eigenwaarde vergroten kind

Jouw niveau van eigenwaarde is ontstaan in je jeugd. Hoe hebben jouw ouders daartoe bijgedragen? Onderzoekers van de Michigan State University bevelen twee belangrijke strategieën aan:

  • Verstrek onvoorwaardelijke liefde, respect, en positieve bemoediging aan kinderen en tieners.
  • Geef adolescenten kansen om succes te ervaren.

Het tonen van onvoorwaardelijke liefde aan een tiener (als je een ouder, familielid of andere zeer goede vriend bent) of onvoorwaardelijk respect en positieve achting (als je een leraar of mentor bent) is de beste manier om hem/haar eigenwaarde te leren.

Als je een tiener laat zien dat je van hem houdt en hem waardeert om wie en wat hij precies is, zal hij leren dat het goed is om van zichzelf te houden voor wie en wat hij precies is.

Bewijs dat hij/zij niets hoeft te bereiken om je liefde en respect te verdienen en zorg ervoor dat hij/zij veel minder snel onnodige parameters en eisen aan zijn eigen liefde en zelfrespect zal verbinden.

Gelukkig zijn er technieken om deze dingen voor jouw jongere zelf te doen. Bijvoorbeeld met de techniek ‘change personal history'.

Tip 3 – Laat je eigenwaarde niet afhangen van externe dingen, maar interne eigenschappen

Kijk eerst even terug op de lijst van wat niet bepalend is voor de eigenwaarde. Herinner jezelf eraan dat je bankrekening, functietitel, aantrekkelijkheid en aantal volgers niets te maken hebben met hoe waardevol of waardig je bent.

Het kan zo gemakkelijk zijn om vast te lopen op geld, status en populariteit – vooral wanneer deze dingen zo hoog worden gewaardeerd door de mensen om ons heen en door de maatschappij in het algemeen.

Hierna lezen:  122 Beste Comebacks Om Tegengas Te Geven [Krachtig!]

Stop en doe een poging om een stap terug te doen en na te denken over wat echt belangrijk is bij het bepalen van de waarde van een persoon: hun vriendelijkheid, mededogen, inlevingsvermogen, respect voor anderen, en hoe goed ze omgaan met mensen om hen heen.

Kortom: je eigen deugden bepalen voor een groot deel je eigenwaarde.

Tip 4 – Verzacht je kritische innerlijke stem

eigenwaarde ontwikkelen tips

Werk aan het identificeren, uitdagen en verzachten van je kritische innerlijke stem. We hebben allemaal een innerlijke criticus die houdt van mierenneukerij en wijzen op onze tekortkomingen.

Het is natuurlijk om deze innerlijke criticus soms het beste van ons te laten krijgen, maar als we haar te vaak laten winnen begint ze te denken dat ze gelijk heeft!

Wanneer je merkt dat je innerlijke criticus begint met de kritiek, laat haar dan even pauzeren. Bekijk het van een afstandje en herinner haar eraan dat wat je ook doet of niet doet, je toch waardig en waardevol bent. In dit artikel leer je hoe je de innerlijke criticus op andere manieren zijn macht ontneemt.

Eigenwaarde heeft sterk te maken met focus. Op precies te zijn: focus op het positieve. Er gebeuren namelijk altijd wel negatieve dingen, dus als je je daarop wilt focussen, dan is dat gewoon mogelijk en zal je alleen maar negatieve dingen zien. Er zijn daarnaast echter talloze positieve dingen. Focus je daarop zodat je jouw eigenwaarde bevestigt.

Tip 5 – Stel je even voor dat alles wat je hebt opeens van je wordt afgenomen

Stel je voor dat alles wat je hebt plotseling van je wordt afgenomen. Alles, dat wil zeggen bezittingen, relaties, vriendschappen, status, baan/carrière, prestaties, etc.

Stel jezelf nu de volgende vragen:

a. Wat als alles wat ik heb, plotseling van me afgenomen is?
b. Wat als ik alleen mezelf nog over had?
c. Hoe zou ik me dan voelen?
d. Wat zou ik eigenlijk hebben dat zou van waarde zijn?

Denk na over je antwoorden op deze vragen en kijk of je tot deze conclusie kunt komen: “Het maakt niet uit wat er extern gebeurt en wat me wordt afgenomen, ik heb er intern niets mee te maken.”

Vervolgens leer je jezelf op een dieper niveau kennen met deze vragen:

a. Wie ik ben? Ik ben…. ik ben niet…
b. Hoe gaat het met mij?
c. Hoe gedraag ik me in de wereld?
d. Hoe zien anderen mij?
e. Hoe spreken anderen over mij?
f. Welke belangrijke levensmomenten bepalen wie ik vandaag de dag ben?
g. Wat brengt me de meeste passie, vervulling en vreugde?

Hierna lezen:  Assertiever Worden? 10 Tips & Kenmerken Van Assertief Gedrag

Als je eenmaal een goed begrip hebt van wie je bent en wat je vervult en bevredigt, is het tijd om te kijken naar wat niet zo groot of gemakkelijk is aan het feit dat je jezelf bent; stel jezelf deze vragen:

a. Waar worstel ik het meest mee?
b. Waarin moet ik me verbeteren?
c. Welke angsten houden me vaak tegen?
d. Welke gebruikelijke emoties doen mij pijn?
e. Welke fouten heb ik de neiging om te maken?
f. Waarmee heb ik de neiging om mezelf voortdurend in de steek te laten?

Tot slot: neem een moment om te kijken naar de keerzijde en vraag jezelf af:

a. Welke capaciteiten heb ik?
b. Waar ben ik echt goed in?

Besteed wat tijd aan elke stap, maar vooral aan de stappen die je herinneren aan je waarde en je waarde als persoon.

Tip 6 – Voel acceptatie en vergeving voor jezelf

hoe vergroot je je eigenwaarde

Als je eenmaal een beter idee hebt over wie je bent, is de volgende stap om je acceptatie van jezelf te vergroten.

Begin met jezelf te vergeven voor alles wat je in bepaalde vragen hierboven hebt opgemerkt; denk aan eventuele strijd, behoefte aan perfectionisme, fouten en slechte gewoontes die je hebt en zet geef jezelf even de tijd om jezelf te vergeven en jezelf te accepteren zonder oordeel of excuses.

Denk na over alles wat je in de eerste oefening over jezelf geleerd hebt en herhaal deze uitspraken:

  • Ik accepteer het goede, het slechte en het lelijke.
  • Ik accepteer elk deel van mezelf volledig, inclusief mijn fouten, angsten, gedrag en kwaliteiten waar ik misschien niet al te trots op ben.
  • Dit is hoe ik ben, en daar heb ik vrede mee.

Tip 7 – Verbeter je zelfliefde en affirmeer het

Nu dat je gewerkt hebt aan het accepteren van jezelf voor wie je bent, kun je beginnen met het opbouwen van liefde en zorg voor jezelf. Maak het een doel om voor jezelf vriendelijkheid, tolerantie, vrijgevigheid en mededogen te vergroten.

Om je eigenliefde te stimuleren, begin te kijken naar je interne dialoog – met jezelf! Maak het positiever en opbeurend als je tegen jezelf praat.

Als je niet zeker weet hoe je moet beginnen, gebruik dan deze eenvoudige uitspraken:

  • Ik voel me gewaardeerd en speciaal.
  • Ik hou van mezelf.
  • Ik ben een waardig en bekwaam persoon.

Zeg de volgende zinnen hardop:

Ik geloof in mezelf.
Ik ben net zo waardevol als andere mensen.
Ik ben liever mezelf dan iemand anders.
Ik ben trots op mijn prestaties.
Ik voel me goed als ik complimenten krijg.
Ik kan de kritiek aan.
Ik ben goed in het oplossen van problemen.
Ik hou ervan om nieuwe dingen te proberen.
Ik respecteer mezelf.
Ik hou van de manier waarop ik eruit zie.
Ik hou van mezelf, zelfs als anderen me afwijzen.
Ik ken mijn positieve kwaliteiten.
Ik richt me op mijn successen en niet op mijn mislukkingen.
Ik ben niet bang om fouten te maken.
Ik ben blij mij te zijn.

Must-Watch TED-Talks

Als je meer een kijker dan een lezer bent, zijn er een aantal geweldige TED-Talks over eigenwaarde die je kunt bekijken:

Hierna lezen:  Edele kunst van not giving a f*ck - Recensie, Samenvatting & Tips!

Quotes over eigenwaarde

“Van onszelf houden doet wonderen in ons leven.”
– Louise L. Hay

“Het feit dat iemand anders van je houdt, geeft je geen vrijbrief voor het project om van jezelf te houden.”
– Sahaj Kohli

“Vertrouw niet op iemand anders voor je geluk en je eigenwaarde. Alleen jij kan daar verantwoordelijk voor zijn. Als je niet in staat bent om van jezelf te houden en jezelf te respecteren – dan zal niemand anders in staat zijn om dat te laten gebeuren. Accepteer wie je bent – volledig; het goede en het slechte – en breng veranderingen aan zoals jij dat nodig acht – niet omdat je denkt dat iemand anders je anders wil hebben dab je bent”.
– Stacey Charter

Op jouw geluk!

Dit artikel is een Nederlandse vertaling van het originele werk van Positive Psychology.

Wil je nog meer tips zoals deze? Meld je dan hieronder eventjes aan voor een leuke NLP-bonus zodat je niks mist: