Definitie van coaching: wat is coachen? [Uitleg]

Coachen is een term die je vaak voorbij hoort komen. Maar wat betekent coaching nu eigenlijk? Wat is het en wat is de definitie ervan? Wij leggen het je uit in dit artikel. Lees verder…

Coaching is heel breed. Als je coach bent, dan ben je iemands leraar en mentor: je helpt de ander ergens beter in worden. Coaching vraagt om een structurele aanpak, gericht op een specifiek doel. De coach heeft een stimulerende werking en helpt de ander het beste uit zichzelf naar boven te halen. Er wordt gewerkt aan persoonlijke groei en bewustwording.

De EMCC heeft een eigen definitie

EMCC staat voor “European Mentoring and Coaching Council”. Deze organisatie richt zich specifiek op coaching. Er zijn tal van coaches bij aangesloten. In 2010 is er een officiële definitie gegeven van wat coaching volgend de EMCC precies is. Wat duidelijk is dat de focus ligt op “persoonlijke groei”. Die groei kan in één persoon plaatsvinden, maar ook in een team of organisatie als er een grotere eenheid van mensen tegelijk wordt gecoacht.

Welk doel heeft coaching?

Coaching is erop gericht het zelfvertrouwen van de gecoachte persoon of personen te vergroten. De “kwaliteit van leven” wordt er in het algemeen mee vergroot. Wat in ieder geval belangrijk is, is dat de gecoachte persoon steviger in de schoenen staat en meer zelfvertrouwen krijgt. Vandaar de term “verbetering van de kwaliteit van leven”.

Vertrouwelijke band

De gecoachte persoon moet blind kunnen vertrouwen op de coach. Alleen als coach en coachee (gecoachte persoon of personen) elkaar blind vertrouwen, ontstaat er een hechte vertrouwensband en zullen de twee voor elkaar door het vuur willen gaan. De band tussen de coach en de coachee is ook vertrouwelijk: wat er tussen de twee plaatsvindt, is voor geen andere oren of ogen bestemd. Je hebt als het ware een soort “zwijgplicht” over het hele coachproces.

De professionele coach

Een professionele coach is een expert op het gebied van het vormen van een hechte band met de persoon of de personen die gecoacht worden. De coach staat in dienst van de gecoachte persoon of personen en heeft tot doel hun vaardigheden, persoonlijke groei of prestaties te verbeteren. Het is van tevoren duidelijk om wat voor vaardigheden het precies gaat. Een coach maakt gebruik van één of meerdere coaching methodes om de doelen te bereiken.

Lijkt sterk op een mentor

Coaching lijkt sterk op mentorschap. Een mentor is een persoon die bepaalde vaardigheden leert aan de persoon die onder het mentorschap valt. De mentor heeft de vaardigheden die de andere persoon zich eigen wil maken. Ook de mentor maakt gebruik van leermethodes om kennis of vaardigheden over te dragen op de personen die onder het mentorschap vallen.

In welke gevallen wordt coaching aangeraden?

Persoonlijke groei

Coaching wordt vaak gebruikt om iemands zelfvertrouwen te vergroten. Zelfvertrouwen begint bij zelfkennis. Als iemand zichzelf begrijpt, zal hij of zij ook een beter beeld hebben van wat zijn of haar grootste talenten en mogelijke “valkuilen” zijn. Als iemand steviger in zijn of haar schoenen staat, zorgt dat niet alleen voor betere resultaten, maar ook meer levensgeluk.

Het aanbrengen van structuur

Coaching wordt bijvoorbeeld gebruikt om iemand wegwijs te maken in een nieuwe functie waar veel verantwoordelijkheden en taken bij komen kijken. Hoe moet je immers beginnen? Soms zie je door de bomen het bos niet meer en heb je iemand nodig om je met je neus op de feiten te drukken.

Verbeteren van iemands vaardigheden

Coaching wordt gebruik in de muziekwereld, maar ook in de sportwereld. Elke topsporter of topmuzikant heeft een eigen coach. Dat is nodig ook, want de coach geeft de gecoachte persoon focus op wat belangrijk is. Hoe talentvol of goed je ook bent, er zijn altijd dingen die je nog kunt verbeteren aan jezelf waardoor je nog beter kunt worden. Op de werkvloer wordt coaching gebruikt om werknemers optimaal te laten presteren tijdens hun taken.

Soms is een klankbord nodig

Bijvoorbeeld de topsporter of de topmuzikant heeft behoefte aan een klankbord. Waarom? Omdat presteren op eenzame hoogte erg moeilijk is. Als er niemand of bijna niemand is die kan wat jij kan, is het heel belangrijk dat je je verhaal aan iemand kwijt kan die je advies kan geven.

Is coaching altijd verstandig?

Er zijn ook situaties te bedenken waarin coaching weinig zin heeft. Bijvoorbeeld in een situatie waarin de coach weinig kan doen aan het probleem dat de coachee ervaart, of als de coachee geen motivatie heeft iets te veranderen. Je kunt geen mensen helpen die zichzelf niet willen helpen. Dat zou iedere coach moeten beseffen. Een coach is geen wonderdokter, maar een steun in de rug. Niet iedereen denkt behoefte te hebben aan een steun in de rug.

Soms moet er een psycholoog aan te pas komen

Sommige problemen zijn de gemiddelde coach te maken. Hier kan sprake van zijn als de gecoachte persoon (zware) psychische problemen heeft en niet in stabiel vaarwater verkeert. In zo’n geval is het wenselijker om therapie te volgen bij een psycholoog. Een coach kan alleen helpen bij mensen die stabiel in het leven staan en bewust kiezen zich te verbeteren.

Wat is een coachingstraject?

Het allerbelangrijkste tijdens coachen, is dat je een duidelijk doel voor ogen hebt. Jullie willen samen iets bereiken. Dat doel moet je zo duidelijk mogelijk omschrijven. Ook is het belangrijk dat de coach en de coachee samen afspreken welke tijdslimiet er aan het traject verbonden is. Je hebt een zogenaamde “deadline” waar je naartoe werkt. Je werkt aan persoonlijke groei in verschillende kleinere stappen, die je kunt testen in tussentijdse toetsen.

Hoe houd je een coachinggesprek?

Tijdens een coaching gesprek moet je duidelijk voor ogen hebben wat het dichtstbijzijnde te behalen (deel)doel is en hoe het met de vorderingen zit. Het gaat natuurlijk niet alleen om wat er allemaal bereikt is en wat er allemaal nog bereikt wordt. Het gaat ook om hoe de coachee in het traject staat, hoe deze zich voelt. Een belangrijke kerntaak van de coach is het hoog houden van de motivatie van de coachee. Er zullen altijd momenten zijn dat het wat minder gaat.

Het T-GROW model

John Whitmore heeft een eigen coaching model ontwikkeld om tijdens coach gesprekken structuur aan te brengen. T-GROW is een Engelse afkorting en staat voor het volgende:

• T: Topic (onderwerp of thema)
  
  
• G: Goal (je doel – waar werk je naartoe?)
  
  
• R: Reality (wat is de realiteit? – Is je doel realistisch?)
  
  
• O: Options (opties – welke opties heb je beschikbaar om je doel te bereiken? Er leiden meerdere wegen naar Rome)
  
  
• W: Wrap up (je actieplan – welke stappen ga je zetten om je doel te realiseren?)

Een heldere opzet

Het T-GROW model heeft als belangrijk voordeel dat de coachee duidelijk voor ogen krijgt wat er bereikt moet worden, hoe het bereikt moet worden en wanneer het bereikt moet worden. In plaats van te denken in één groot “einddoel”, wordt er gedacht in vele kleinere stappen om dat einddoel te bereiken. Je kunt elk van de stappen voor jezelf opschrijven, zodat je nooit vergeet waar je precies naartoe werkt en hoeveel je onderweg hebt bereikt.

De Reality: actuele situatie

“Reality” draait om wat je actuele situatie is. Hoe sta je er nu voor? In deze fase wordt zelfevaluatie gestimuleerd. Je krijgt de opdracht van de coach in beeld te brengen wat er volgens jou moet gebeuren/veranderen om tot het gewenste doel te komen. Zelfevaluatie houdt in dat je kritisch naar jezelf kijkt: je constateert wie je bent, wat je kunt en wat je wil bereiken.

De Options: wat kun je doen om je doel te bereiken?

Options zijn letterlijk alle opties die je tot je beschikking hebt om dichter bij je doel te komen. Als je het voorbeeld “twintig kilo afvallen” neemt, dan heb je verschillende opties om dit te bereiken. Je zult allereerst beter op je dieet moeten letten, maar je kunt ook meer gaan sporten. Minder drank drinken is ook één van je opties. Kortom: je moet vaak meer dan één ding veranderen in je leven wil je echt een grote verandering teweegbrengen en je doel realiseren.

Welke vaardigheden heb je als coach?

Als succesvolle coach heb je nodig…

• Voldoende visie – je moet het beoogde doel duidelijk voor ogen hebben en dit ook niet uit het oog verliezen
• Genoeg zelfkennis – als coach moet je weten waar je wel en waar je niet toe in staat bent
• Genoeg mensenkennis – mensen zijn complexe wezens. Een coach met voldoende zelfkennis zal in staat zijn de coachee te motiveren, ook als het tegenzit. Als iets de coachee tegenhoudt, moet je dit als coach ook kunnen opmerken en hiermee om kunnen gaan
• Feedback kunnen geven (en krijgen) – als coach ben je voortdurend met de coachee in gesprek. Jij vertelt welke stappen er genomen moet worden en of de ander goed bezig is. Maar de coachee zal jou ook feedback geven: werkt je methode van aanpak, of doe je juist iets wat voor de coachee niet werkt? Kun je je aanpak ook bijstellen?

Kan een leidinggevende coachen?

Op de werkvloer is de directe leidinggevende vaak ook een coach. De vraag is of dit altijd de gewenste optie is. De directe leidinggevende staat erg dicht op de coachee. Er is sprake van ongelijkheid. Je directe leidinggevende (op wiens lip je elke dag zit) is ook niet de persoon met wie je je twijfel en zwakte zult willen delen. Dat doe je makkelijker bij een onpartijdige buitenstaander.

Coaching voorkomt uitstelgedrag

Een belangrijk voordeel van coaching is dat de coachee focus blijft houden op wat echt belangrijk is: werken richting een concreet doel. Als de coach meekijkt, is de kans veel kleiner dat de coachee bepaalde veranderingen uitstelt. Een coachee zal sneller resultaat boeken dan iemand die er in zijn eentje voorstaat: we hebben allemaal een steuntje in de rug nodig.

Verschillende sessies

Het gehele coaching proces wordt ook wel “coaching traject” genoemd. Elk coaching traject bestaat weer uit verschillende sessies. De sessies worden voorbereid en hebben elk een eigen doel. Vaak is dit een deeldoel dat bijdraagt aan het realiseren van het grote einddoel. Bij coaching geldt dat de sessie zo zwaar als nodig, maar zo licht als mogelijk moet zijn. Wil niet te veel tegelijkertijd. Zet de stappen die nodig zijn om het doel te bereiken. Meer is niet nodig.

Hoe werkt coaching: YouTube licht toe

In deze leuke animatievideo krijg je een goed overzicht van hoe coaching precies werkt:

Bron voor coaching

• https://www.emccglobal.org/

Op jouw succes!