Mediteren Voor Beginners [3 Stappen, 24 Tips & 104 Oefeningen]

Zoek je meditatie-tips voor beginners? Hier lees je helder wat ervoor nodig is om te starten met meditatie: heel weinig! Het internet zit namelijk vol met oefeningen, technieken en houdingen, waardoor het tegenovergestelde effect van meditatie bereikt wordt… Je wordt overweldigd. Laten we daar een einde aan maken met deze simpele uitleg…

Inhoud van deze pagina:

Wat is meditatie? Een uitleg voor beginners!

In principe bestaat er geen uitleg voor meditatie. Meditatie is niet met woorden uit te leggen, ook niet voor ‘niet-meer-beginners'. Het is namelijk een onbeschrijflijk ‘gevoel'. Bovendien zijn er vele soorten meditatie, dus iedereen verstaat er weer wat anders onder.

De meest bekende vorm van meditatie is gelukkig wel in een zin te vangen: uit onze gedachten stappen en er van een afstand naar kijken. Lees deze zin goed: het zegt niet dat we moeten stoppen met denken. De zin zegt dat we gewoon doorgaan met denken, maar dan als getuige ervan.

In bovenstaande alinea ging het mediteren over het opmerken van je gedachten. Daarnaast zijn er andere vormen van meditatie, zoals meditatie op je ademhaling, een geluid, een woord of een loopbeweging…

Laten we een poging doen om deze uitleg door middel van onderstaande drie stappen te ontleden…

Stap 1 – Mediteren betekent ‘niks doen' op één ding na

Als je op een heel simpel niveau naar meditatie kijkt, dan is meditatie… niks doen. Nou ja, bijna dan…

Letterlijk helemaal niks doen bestaat natuurlijk niet: ons lichaam is altijd wel iets aan het doen en dat kan niet gestopt worden. We staan of zitten altijd wel en onze ademhaling kunnen we ook niet stoppen. Dus met ‘niks doen' wordt eigenlijk bedoeld dat we nog wel één ding doen. Dit wordt een ‘object' genoemd waar we ons op focussen, zoals:

Ademhalen…
Zitten…
Staan…
Liggen…
Lopen…
Naar iets kijken…
Een gedachte die spontaan opkomt…
Of een ander object…

… en verder niks. Dus niet multi-tasken, maar mono-tasken en niet ondertussen bezig zijn met iets anders, zoals met je mobiel bezig zijn of met je gedachten blijvend ergens anders naartoe gaan.

Wees volledig aanwezig met alles wat er op dit moment plaatsvindt.

Wees hierbij niet streng op jezelf, maar wees zacht. Je hoeft je gedachten niet te kunnen kalmeren. Je hoeft niet op een bepaalde manier te kunnen zitten. Je hoeft niet rustig te zijn. Er zijn gewoonweg geen eisen.

Hierna lezen: Wat is Zen? Betekenis & heldere uitleg ['Zen worden' & Zen-meditatie]

Ga je regelmatig op deze manier ‘niks doen', bijvoorbeeld aan het begin van de ochtend, dan ben je al letterlijk een ongehaast leven, kalm en liefdevol aan het leiden.

Gewoon je telefoon, werk, boek, laptop of andere bezigheid wegleggen en bijvoorbeeld gaan zitten zonder iets te doen. Je neemt dus letterlijk een broodnodige break van überhaupt iets doen. En ja, op je telefoon kijken is ook iets doen. Gewoon even pauzeren zodat je daarna weer fris en productief bent.

→ Meer inspiratie voor objecten om op te mediteren, zoals je ademhaling of een gevoel? Je vindt ze allemaal verspreid in deze geleide meditatietekst.

Stap 2 – Dat niks-doen moet geen doel hebben (toekomst)

Lees de laatste zin van de vorige alinea nog eens:

Gewoon even pauzeren zodat je daarna weer fris en productief bent.

Er is een kleine valkuil bij die laatste zin: ‘…zodat je daarna fris en productief bent.' Het is namelijk belangrijk dat je tijdens het niks-doen niet de intentie hebt om daarna fris en productief te zijn. Anders ben je met een doel / de toekomst bezig.

Het gaat er juist om dat je niks doet en dat alles wat je wilt, in het niks-doen zit, in het hier-en-nu. Dit is de Zen-houding: zitten om het zitten en aardappel schillen om het aardappel schillen. Simpelweg omdat alle plezier en geluk gewoon hier-en-nu is, in het zitten of in het aardappel schillen.

Dus hier zou je al kunnen stoppen met je zoektocht naar informatie over meditatie – en kunnen beginnen met je daadwerkelijke meditatie-ontdekkingsreis. Gewoon wat vaker échte pauzes nemen waarin je ook daadwerkelijk niks doet, ook niet door met je gedachten iets in de toekomst te willen. Met meditatie geef je jezelf een break.

Tijdens meditatie ben je oordeelloos en streef je niet iets te veranderen. Alles wat je wilt is er al.

Stap 3: Dankzij dat ‘niks doen' word je opeens een ‘getuige'

Er ‘hoort' echter ook een ‘dieper' aspect bij meditatie, waar het uiteindelijk om gaat, maar wat voor veel mensen 'te spiritueel' is. Als je wilt, kun je deze stap verder nemen…

Zoals je eerder hebt gelezen, zijn we bij meditatie niet letterlijk niks aan het doen, maar focussen we ons op één ding, oftewel één object, zoals een ademhaling of het gevoel van zitten.

En als er sprake is van een object, dan is er ook sprake van een ruimte waar dat object in zich bevindt en/of iets wat dat object waarneemt! Die getuige en die ruimte om het object heen, dat ben jij. De echte jij, wel te verstaan. Als je jezelf met deze ‘echte jij' identificeert, krijg je oneindig toegang tot extra intelligentie.

Hierna lezen: Ashtanga Yoga: Het 8 voudige pad van Yoga (Zo leef je als ware Yogi!)

Nu identificeer je je met die ruimte, en niet meer met het object, waardoor je rust, stilte, kracht, vrede en nog veel meer bijzondere eigenschappen kunt voelen.

Om een ‘minder zweverig' voordeel te noemen: nu kun je opeens ‘getuige‘ worden van de dingen die je normaal gesproken ‘automatisch‘ doet, zoals automatisch naar je telefoon grijpen, automatisch een piekergedachte hebben of automatisch eten in je mond stoppen. Eerst was je namelijk te bezig met het doen van die dingen, zoals denken, waardoor je erin zat. En als je in iets zit, kun je er niet naar kijken. Nu wel!

→ Verder lezen over deze ‘getuige', oftewel ‘ruimte', oftewel ‘louter bewustzijn?' Hier vind je een uitgebreide uitleg.

20+ meditatieteksten en 84+ mindfulness-oefeningen om stap voor stap aan de slag te gaan

Eigenlijk heb je al genoeg aan de uitleg van bovenstaande drie stappen, maar gebruik eventueel deze geleide meditatieteksten om in detail te weten wat je nog meer kunt doen in een meditatie.

Mindfulness is trouwens ook een vorm van meditatie. Hier vind je 84+ mindfulness-oefeningen die je ook kunt toepassen voor jouw meditatieve momenten op een dag.

24+ geavanceerde tips

Wil je naast dit artikel voor beginners ook geavanceerdere tips lezen rondom (mindfulness en) meditatie? Bekijk dit artikel met ‘geavanceerde' tips. Ook vind je hier meer informatie over verschillende soorten meditatie.

Er is geen schaamte in het gebruik van hulpmiddelen zoals meditatie-apps

Je hoeft het allemaal niet alleen of op eigen kracht te doen. Meditatie-apps zijn hartstikke handig. Lees hier onze review van Meditation Moments.

Ook deze boeken over meditatie zijn uitstekend voor beginners

Jack Kornfield schreef in 1998 het uitstekende boek: ‘Mediteren Voor Beginners – Eenvoudige meditatietechnieken voor de westerse mens'. Bekijk hier meer boek-aanraders over mediteren.