Bewustzijn: betekenis, heldere uitleg & simpele inzichten [19 tips]

Wat is bewustzijn (uit de filosofie / psychologie)? En wat is het verschil tussen bewustzijn en zelfbewustzijn? Ze liggen dicht bij elkaar, maar toch zit er een heel belangrijk verschil in hun betekenis. Leer alle inzichten over bewustzijn in dit artikel…

Zelfbewust zijn is iets anders dan bewustzijn: dit zijn hun betekenissen…

Laten we eerst deze twee zaken onder elkaar zetten zodat we weten waar we het over hebben.

• Zelfbewustzijn: dit is het soort bewustzijn waarbij er nog altijd een object in het spel is waar je je bewust van bent. Namelijk de ‘zelf' met een kleine letter: het ego, oftewel je persoonlijkheid. Een te hoog zelfbewustzijn kan onprettige gevolgen hebben. Dat gaan we verderop in dit artikel ontdekken.
• Bewustzijn: dit is ‘bewustzijn zelve', oftewel alert bewustzijn zonder objecten en zonder oordeel. Andere woorden om dit aan te duiden, zijn bijvoorbeeld: aanwezigheid, louter bewustzijn of louter zijn. In het vervolg van dit artikel zullen we het label ‘louter bewustzijn‘ gebruiken.

Laten we in de volgende paragraaf naar een metafoor kijken om het verschil tussen deze twee begrippen te herkennen. Alvast een hint: er is een grote valkuil als je zelfbewust bent. Je zou zelfbewustzijn als de ‘zwakkere' van de twee kunnen bestempelen en louter bewustzijn als de ‘sterkere' van de twee. Je hebt een extra eigenschap nodig om zelfbewustzijn te overstijgen en louter bewust te worden. Wat is die eigenschap dan? Daar gaan we na het metafoor op in…

Wat is zelfbewustzijn? Neem het voorbeeld van de zwaardvechter

Wat betekent ‘zelfbewust zijn'? Stel dat je een zwaardvechter bent. Als je als zwaardvechter constant probeert alert te zijn, ben je constant eraan aan het denken om alert te zijn, en dan ben je een hopeloze prooi voor de vijand. Want je bent dan eigenlijk niet alert: je denkt er enkel aan om alert te zijn.

Deze gemoedstoestand, waarin het verstand betrokken is, beslissingen gemaakt moeten worden en er een stemmetje in je hoofd is, heet zelfbewustzijn.

Wat is louter bewustzijn? Dan is de zwaardvechter absoluut op zijn best

Als een topsporter een wereldprestatie heeft geleverd, en daarna een interview geeft, wat hoor je dan altijd? Wanneer ze op hun best zijn, zeggen ze naderhand: ‘Het gebeurde zonder dat ik het doorhad. Dat was ik niet eens, leek het wel!'

En dat is precies wat er gebeurde! Ze denken niet meer aan zichzelf, ze hebben geen ‘attitude' of persoonlijkheid en ze hebben geen zelf-oordeel en geen angst over zichzelf. Ze voelen hierdoor geen druk. Ze zijn ‘(louter) bewustzijn'. Geen zelfbewustzijn. Ze hebben dan ook geen gedachten: alle druk die je voelt, komt van de gedachten over de situatie. Niet over de situatie zelf.

Ben je in een gemoedstoestand van louter bewustzijn? Dan wordt het leven schokkend simpel.

Bij zelfbewustzijn zijn er nog allerlei ‘dingen' die ruimte innemen, zoals het stemmetje in je hoofd. Hierdoor is er niet echt ruimte om nieuwe dingen te creëren of op allerlei nieuwe dingen te reageren. Louter bewustzijn daarentegen is ‘niksheid', waaruit alles kan ontstaan. Je bent absoluut op je best als er louter bewustzijn overblijft wanneer ‘jezelf' (ego) weg is. De persoonlijkheid gaat dan uit de weg, waardoor oneindige energie vrijkomt.

Je wordt dan niks, en je wordt niemand. Je wordt puur bewustzijn. Je vergeet dat je een lichaam hebt en je overstijgt tijd. Je bent in het hier-en-nu (waar je met meditatie kunt arriveren).

Op zo'n moment begint het brein van de zwaardvechter in een uiterst coherente en georganiseerde manier te werken. De linker en rechter hersenhelften synchroniseren en worden één. Verschillende compartimenten van het brein werken samen beginnen een eenheid te worden, zelfs met de hormonen van stress, waardoor er veel meer connecties worden gelegd in het brein. De zwaardvechter denkt dan niet na en maakt geen beslissingen, maar hij weet en doet gewoon. Hij voelt zich ‘heel'.

De zwaardvechter hoeft dan geen beslissingen te maken. Hij weet het vaak gewoon als hij bewustzijn is: hij 'tunet in' op de intelligentie van het universum. Hij hoeft niet alles steeds maar door te denken. Wat we een beslissing noemen, is de 1 % van onze ervaring waarin we niet flowen.

Tijdens zijn wereldrecord werd Max Verstappen de auto en hij werd het rijden. Het is één proces. Hij is op dat moment niet zelfbewust over wat hij allemaal doet. Hij is louter bewustzijn.

Als de persoonlijkeheid aan de kant is, denk je niet meer aan mensen, dingen, problemen, plekken, je pijn of je lichaam. Op deze plek  bestaan alle mogelijkheden in potentie. Dit is het quantum-veld. Hier kun je iets creëren uit niks, en hier is de wet van aantrekking van kracht.

Terwijl de microfoon zijn weg aflegt, blijven we aanwezig – niet in afwachting van iets om te gebeuren.
– Eckhart Tolle tijdens een seminar, terwijl een microfoon naar een deelnemer gebracht werd

Kortom: puur bewustzijn is niksheid, zodat er van alles kan ontstaan. In die niksheid is alles mogelijk.

Hoe herken je louter bewustzijn?

Deepak Chopra noemt twee signalen waaraan je kunt herkennen dat je in louter bewustzijn bent gearriveerd:

• Alles lijkt voor jou te gaan werken en alles lijkt te lukken. Je ervaart betekenisvolle toevalligheden in je leven en je maakt steeds meer synchroniciteiten mee. Je merkt opmerkelijke patronen en kansen op. Dit zijn de wonderen die bijvoorbeeld topsporters ervaren als ze opeens een wereldprestatie neerzetten en het onmogelijke bereiken.
• Je maakt je geen zorgen meer. Je ligt nergens meer wakker van: er is geen druk. Je wordt zorgeloos, volledig vreugdevol en gefascineerd over alles in het leven, hier en nu.

Als de getuige verdwijnt in alles waarvan hij getuige is, dus als gewaarzijn verdwijnt in zijn inhoud en er één mee wordt, blijft er alleen nog een diepe en totale fascinatie over voor alles wat er gebeurt.
– Jeff Foster

Hoe ben je dan louter bewust (in plaats van zelfbewust)? 19 tips

Er zijn meerdere manieren waarop je bewustzijn kunt ervaren. We vervolgen dit artikel met 19 tips die je hierin inzicht geven. Alvast een hint: het heeft van alles te maken met vormen en ruimte…

Tip 1 – Voor we naar bewustzijn gaan… Zelfbewustzijn is ook nodig: jaag het stemmetje niet weg maar omarm het

Hoewel we – aan de hand van het metafoor van de zwaardvechter – zouden kunnen stellen dat bewustzijn ‘krachtiger' is dan zelfbewustzijn, moeten we zelfbewustzijn niet als iets slechts beschouwen. Zelfbewustzijn is nodig. Jaag het stemmetje niet weg. Omarm het en verander de toon en zachtheid ervan.

Er is niet veel aan om gelukkig te zijn zonder het te weten…

Zelfbewustzijn is dus wel degelijk zinvol: we hebben resonantie nodig in ons hoofd. Het is een echo. Een echo van iets wat we doen, maar waar we niet bewust van waren als er geen echo was. Net als dat de spiegel een echo is voor je gezicht. Zelfbewustzijn is neurologische resonantie.

Tip 2 – Ken de valkuilen van zelfbewustzijn (vandaar dat bewustzijn de ‘sterkere' van de twee is)

Zelfbewustzijn is neurologische resonantie, maar je weet hoe problematisch resonantie kan worden als het niet correct werkt. Het wil dan maar niet stoppen. De Erasmusbrug resoneert ook, maar gelukkig niet op een problematische manier. Zelfbewustzijn kan wél in te hoge resonantie raken: sommige echo's houden maar niet op. Dan wordt mijn resonantie te hoog  en wij noemen dat vervolgens angst / burn-out.

Als ik constant bewust ben van mezelf, op een angstige, kritische manier… Dan wordt mijn resonantie te hoog, dus raak ik verward. Ik blijf maar denken en denken en denken: ‘Had ik toen het juiste gedaan? Was dat wel goed genoeg…?'

De oplossing is: besef dat zelfbewustzijn grenzen heeft, dat het je onmogelijk vrij van fouten kan zijn. Je kunt gelukkig leren om spontaan te zijn, ondanks dat je zelfbewust bent. En je kunt leren van de echo te genieten.

Freud had het over de ‘oceanic feeling:' je hebt alle disciplines van je cultuur geleerd en na meditatie word je weer als een kind. Je krijgt het gevoel terug van de totale eenheid met het universum.  Maar dit keer is het een volwassen oceanic feeling. Je kunt die eenheid voelen zonder dat je de spelregels van de samenleving vergeet: je adres, telefoonnummer, de naam die je gegeven is, je sofinummer… Je kunt dat spel spelen wanneer dat nodig is, maar je weet dat het een spelletje is.

Tip 3 – Hoe kun je louter bewust zijn (in plaats van zelfbewust)? Laat het gebeuren!

Hoe kan de zwaardvechter uit het vorige voorbeeld ervoor zorgen dat hij wél succes heeft? Hiervoor moet hij niet zelfbewust, maar wel bewust zijn. Hoe kun je dat bereiken? Je moet simpelweg wakker en relaxed zijn. Dan zijn al je zenuwuiteinden aan het werk. Laten we hiervoor een nieuw metafoor nemen…

Denk aan een ton met water. Het water zit rustig in de ton, maar zodra je er een gat in maakt, is het water klaar om er direct uit te stromen. Op diezelfde manier kan het verstand op de juiste manier direct reageren als het verstand kalm is, van welke richting de feedback ook komt.

Je pakt de middenweg. Je verwacht geen gevecht, van geen enkele richting. Dit is de louter bewuste houding en die pas je ook toe voor Yoga. Nogmaals: hiervoor moet je dingen laten gebeuren. Je kunt oplettend zijn, geconcentreerd, alert… Maar dat leert je hoe het niet moet: het stopt je nog dieper in het de dubbele bindingen van het verstand. Je moet het laten gebeuren. Net als dat je jezelf in slaap moet laten vallen. Je kunt niet proberen in slaap te vallen. Je moet jezelf in slaap laten vallen. Je kunt je eten niet verteren. Je moet het laten verteren.

En op dezelfde manier moet je jezelf laten ontwaken in bewustzijn en vrij laten zijn. Er is geen manier om het te forceren. En de enige manier om dat te beseffen is voor veel mensen door eerst het te forceren en het werk te moeten doen.

Tip 4 – Er is vertrouwen voor nodig om louter bewustzijn te bereiken

Voor louter bewustzijn zonder oordeel (aanwezigheid) is het nodig dat je vertrouwen hebt: vertrouwen in het universum. Als je niet aan het vertrouwen bent, is je ego aan het werk. Het ego is namelijk het tegenovergestelde van vertrouwen: angst.

Mensen die het niet willen vertrouwen, kun je uit hun ego 'tricken'. Net als dat je iemand in het diepe duwt. Mensen die dat niet durven, gaan tientallen boeken lezen, oefeningen van te voren doen, op het droge oefenen, houdingen oefenen, totdat iemand ze erin duwt. En ze opeens zijn in het water!

Tip 5 – Louter bewustzijn bereik je in ieder geval niet door informatie 'toe te voegen'

Als we het over bewustzijn willen gaan hebben, dan vraagt dat om een speciaal woord vooraf: kun je overwegen dat er een waarheid kan bestaan die niet gecommuniceerd kan worden? Kun je open staan voor deze mogelijkheid? Dit artikel over bewustzijn wijst naar een dimensie in je die dieper is dan gedachten en zelfs dieper dan emoties. Een dimensie van bewustzijn.

Bewustzijn heeft niks te maken met toevoegen van nieuwe concepten aan je verstand. Dit artikel werkt dus eigenlijk niet als je verwacht dat er iets toegevoegd wordt aan jou. Dat is lastig, want we hebben de onbewuste overtuiging dat er iets toegevoegd moet worden aan mij, zodat Ik compleet en vervuld kan worden, en volledig mijzelf kan zijn.

We hebben de onbewuste overtuiging dat ‘wie ik ben', nog niet genoeg is. Dat is een van de kernovertuigingen van het door je gedachten gecreëerde gevoel van ik: het ego. Het wil meer informatie om wel ‘genoeg' te zijn…

‘Ik ben nog niet genoeg. Ik heb meer nodig om volledig en compleet mezelf te zijn.' Die entiteit die dat wil, zal gefrustreerd zijn door het lezen van dit artikel. Het wordt namelijk niet meer met concepten gevoerd. Het wil kennis, interessante en fascinerende ideeën, die het kan toevoegen! Want dan is ‘het verhaal van ik' gegroeid en een beetje groter geworden. Dus zo werkt het niet. Kun je om die entiteit die steeds meer wil, aan de kant zetten? Anders zal je dit artikel over bewustzijn niet kunnen afmaken.

Ik heb je met deze tips niks te leren in de traditionele zin van het woord. We kunnen niet met gedachten of woorden definitief naar bewustzijn / de verklaring van het universum wijzen. Als we dat doen, zal het maar een kleine hint zijn van waar het écht om gaat.

Ik heb niks te geven of toe te voegen aan jou, zoals nieuwe informatie aan het verstand, of overtuigingen. Als je jezelf op dat niveau wilde verbeteren, zijn daar vele universiteiten voor waar je naartoe kunt gaan: om toe te voegen. Als je extra informatie verwacht, mis je de essentie van dit artikel.

Het zit niet in de woorden, maar in jezelf. Waarnaar ik wijs, kun je kennen, en voelen. Ik wijs naar een diepe dimensie in jou, wie je echt bent. Het geheim van deze transformatie is dat je er niet voor hoeft te werken, en je hoeft het niet af te dwingen. Je kunt het toestaan te gebeuren.

Als je tijdens het ontdekken van dit artikel innerlijke vrede en rust voelt opkomen, heeft dit artikel zijn taak volbracht als jou leraar.

Je kunt dit artikel ook niet ‘uitlezen'. Je doet het opnieuw en steeds weer. Wanneer je het contact met bewustzijn verliest, verlies je het contact met jezelf. Wanneer je het contact met jezelf verlies, verlies je jezelf weer in de wereld. Vrede is de innerlijke ruimte van bewustzijn. Jij bent die bewustheid, vermomd als een mens. Jij bent die vrede zelve, vermomd als mens.

Je zag al dat het woordje ‘ruimte' in de vorige paragraaf dik gedrukt was. ‘Ruimte' vormt namelijk een rode draad door de rest van de tips…

Tip 6 – Bewustzijn ervaren? Word bewust van ruimte, in plaats van de vormen in de ruimte

Ruimte is de meest krachtige poort naar bewustzijn, omdat bewustzijn letterlijk ruimte is. Laten we eerst het verschil tussen ruimte en vormen helder maken. Je hebt ruimte, en je hebt vormen in de ruimte.

• Vormen zijn dingen die je kunt uitleggen en labelen: fysieke objecten, geluiden, kennis en gedachten.
• Ruimte is: niksheid, stilte en leegte. Het lege midden waar alles kan zijn zoals het is. Iedereen heeft het. Het is bewustzijn in de puurste vorm.

Eckhart Tolle geeft ons een helder voorbeeld. Als je naar de heldere lucht kijkt in de nacht, kun je een simpele maar sterke waarheid realiseren. Wat zie je? De maan, planeten, sterren, de melkweg, misschien een komeet en misschien een ander sterrenstelsel miljoenen lichtjaren ver weg. Maar Als je het nog simpeler maakt, wat zie je? Objecten die in de ruimte zweven. Dus waaruit bestaat het universum? Objecten en ruimte. Er zijn objecten in de ruimte, en er is ruimte. Die ruimte is het bijzondere, oneindige, diepe… Er is geen einde. Je kijkt naar oneindigheid.

Over hoeveel ruimte had Eckhart Tolle het? Met lichtsnelheid, wat 300.000 km per seconde is, duurt het 1 seconde om van de aarde de maan te bereiken. Het licht van de zon, dat 400 keer verder weg dan de maan is, doet er meerdere minuten over om ons te bereiken. Het licht van de ster Proxima Centauri (de zon die na onze zon het meest dichtbij ons is) reist er 4,5 jaar over. En dan is er nog een heel andere melkweg! Het licht van de melkweg die het meest dichtbij die van ons is, doet er 2,4 miljoen jaar over. Met lichtsnelheid dus! Bedenk dan dat er meerdere melkwegen in ons universum zijn, en dat er miljarden universums zijn.

Als je niet compleet sprakeloos bent wanneer je naar de ruimte kijkt op een heldere nacht, ben je niet echt aan het kijken, en ben je niet bewust van de totaliteit van wat er is.

Wat betekent dat? Als je niet compleet sprakeloos bent wanneer je naar de ruimte kijkt op een heldere nacht, ben je niet echt aan het kijken, en ben je niet bewust van de totaliteit van wat er is. Je kijkt dan waarschijnlijk alleen naar de objecten. Als je ooit een gevoel van verwondering hebt gehad bij dit onbegrijpelijke mysterie, betekent het dat je niet alleen maar bewust was van de objecten in de ruimte, maar ook van de ruimte zelf.

En dan gebeurt er iets bijzonders in jezelf. Het externe universum is al zo groot, en er is ook een intern universum met objecten en ruimte! Dat is diezelfde enorme ruimte: de oneindige diepte van de ruimte zelve. Het is bijna alsof ruimte-bewustzijn zegt: kom thuis. Want de essentie van ons wezen is dat bewustzijn. Het is de intelligentie zelve! Waaruit alle vorm is geboren. Het volledige universum waarin wij leven, is ook uit niks ontstaan: wat was er voor de oerknal? Zoveel scheppingskracht zit er in ‘niks', in ruimte.

Wat heeft dit te maken met bewustzijn ervaren? Laten we dit toepassen op ons dagelijks leven. Geef dus in je dagelijkse bezigheden, via een staat van alerte aandacht, ook aandacht aan de ruimte. Bijvoorbeeld de ruimte tussen twee gedachten, de ruimte tussen noten op de piano of een fluit, de ruimte tussen twee woorden waardoor je niet steeds op het volgende woord of statement zit te wachten, of de ruimte tussen twee ademhalingen.

Bewustzijn is letten op de ruimte tussen twee gedachten, de ruimte tussen noten op de piano of een fluit of de ruimte tussen twee woorden.

Dan verandert bewustzijn van het bewust zijn van een object, in louter bewustzijn zelve, voordat het ‘iets' wordt. Iemand kan dan drie of vier uur niks zeggen, en jij zou dat prima vinden. Dat is ‘zijn'. Dat is meditatie. Dat is bewustzijn.

Tip 7 – Bewustzijn bezit je al: ruimte! Vul die ruimtes niet met je gedachten (ego)

Veel mensen zijn gevangen binnen de muren van hun eigen gedachten. Ze gaan niet verder dan een beperkte, door gedachten gecreëerde zelf, die geconditioneerd is door het verleden (het ego). En dat ego wordt ongezond gevoed door de buitenwereld die de agenda met oppervlakkige dingen vult. Dat leidt mensen af van de ware schoonheid dat al in ons zit en niet geconsumeerd hoeft te worden of gekocht hoeft te worden, omdat we het al bezitten.

Alle negativiteit is daar waar ‘(bewust)zijn' niet is.

Achter ieder mens zit echter een dimensie die dieper is dan dat: het is de essentie van wie we zijn; bewustzijn. Spiritualiteit gaat hierover: erkennen en vieren dat we verbonden zijn door een kracht groter dan ons allemaal. Die verbinding is louter bewustzijn omdat iedereen datzelfde bewustzijn kan ervaren. Die verbinding en kracht is gegrond in liefde.

Tip 8 – Gedachten en andere objecten opofferen voor ruimte? Ja! Een simpele wiskunde-som…

Nu we weten dat bewustzijn van alles te maken heeft met ruimte, in plaats van objecten in de ruimte, zou er weerstand kunnen onststaan: waarom zou ik al mijn gedachten, kennis en andere objecten loslaten? Bekijk onderstaande simpele rekensom:

Stel dat je een lege kamer hebt, waar tientallen objecten in zijn. Nu heb je iets nodig, en ga je het zoeken in de kamer. De kans dat het voorwerp dat je zoekt, in die kamer zit, is aanwezig, maar beperkt. Het zou namelijk ook buiten de kamer kunnen liggen. Als je overal ín de kamer gaat zoeken, zit er dus een limiet aan het aantal oplossingen. Er is een limiet aan het aantal objecten in de kamer.

Dit is een simpele som: ‘De objecten in de kamer' = ‘de objecten in de kamer.'

Dit betekent dat de volgende som ook waar is: ‘De objecten in de kamer' ≠ ‘alles behalve de objecten in de kamer'.

Haal je ‘de objecten in de kamer' weg, dan houd je letterlijk het universum over, minus de objecten in de kamer. Je beschikt dan over het universum, met alle bijbehorende creativiteit, kunde, scheppingskracht en oplossingen.

De kamer stond symbool voor je aandacht. Wanneer je je aandacht met problemen vult, is er in je aandacht geen ruimte meer voor iets nieuws, geen ruimte voor een oplossing of creativiteit. Heb dus ruimte in je kamer, zodat al het goede van het universum binnen kan stromen, inclusief innerlijke rust!

Tip 9 – Wees erop voorbereid dat bewustzijn dat je schept, bewustzijn én enthousiasme zal brengen

Uit de oneindige ruimte, het oneindig bewustzijn, stammen alle deugden en eigenschappen, zoals liefde, vreugde, creativiteit en blijvende innerlijke rust. Deze deugden komen alleen voort uit dat bewustzijn. Er zijn een paar deugden die in het bijzonder evident worden zodra je ruimte schept voor louter bewustzijn.

Een van die deugden is creativiteit, en een andere bijzondere deugd is enthousiasme! Met het enthousiasme dat het nu met zich meebrengt, zal je merken: je hoeft zelf niks te doen. Het enthousiasme van het nu brengt een golf van creatieve energie. Het enige wat we hoeven te doen is de golf te bevaren.

In tegenstelling tot ‘iets per se willen, iets zoeken, vormen zoeken', is enthousiasme niet een tegenstander van iets: zijn gedrag creëert geen winnaars en verliezers, het is niet confronterend. Het is inclusief, niet exclusief. Het hoeft niet andere mensen te gebruiken, te manipuleren of te gebruiken, want het is de bron van energie zelf!

Ego wil altijd iets van iemand. Enthousiasme deelt uit, vanuit zijn eigen overvloed.

Enthousiasme wil niks, want het komt niks tekort. Het is één met het leven. En er is een stuk stabiele maar intens ruimte in het midden, waar vrede is. De bron van alles. Het maakt van een vijand een vriend. Het omarmt het, en verandert de energie in een positieve. Enthousiasme en ego kunnen niet samenleven.

Tip 10 – De dimensie die tijdloos, oneindig ongeconditioneerd is, zit ook in jou, en wil bewust worden

Terug naar die ruimte waar je naar kunt kijken. Nog steeds liggend, kijkend naar de ruimte… Door naar die oneindige diepte van de ruimte gekeken te hebben, moet je daarbij ook de stilte in jezelf gevonden hebben.

De ruimte kun je niet met je zintuigen waarnemen. De essentie van ruimte is namelijk niksheid. Dus het kan niet bestaan in de normale zin van het woord. Alleen dingen, vormen ‘bestaan'. Zelfs als we het ruimte noemen, maken we er een object van. Iets in je kan bewust zijn van ruimte, maar er zit niks in die ruimte om bewust van te zijn. Als je bewust bent van de ruimte, ben je je niet bewust van iets, behalve het bewustzijn zelf, het innerlijke bewustzijn. Via jou wordt het universum dan bewust van zichzelf.

Wanneer het oog niks vindt om te zien, is de niksheid gezien als ruimte. Als het oor niks vindt om te horen, wordt die niksheid gezien als stilte. Wanneer de zintuigen een absentie van vorm kunnen waarnemen, wordt het vormloze bewustheid die achter perceptie ligt, niet meer verborgen door vorm. Als je die ruimte en die stilte kunt waarnemen, is iets in je ermee in resonantie en is het dat aan het erkennen. Je voelt dan die enorme diepte van de ruimte als je eigen diepte. En je weet dat die stilte die geen vorm heeft, meer dieper is dan wat jij bent, dan alle andere dingen (vormen) die de inhoud van je leven opbouwen. Sommigen noemen het God: vormloos bewustzijn, al wat is, oftewel ‘zijn'. Al het andere is vorm.

Ik realiseer me dat ik besta.

Tip 11 – Kun je ook té veel bewustzijn vinden? Vind een balans tussen vormen en ruimte

Laten we twee uitersten schetsen.

Uiterste 1: Sommige mensen zijn zo geïdentificeerd met wat gebeurt, zo gehypnotiseerd door veranderende vormen, zo geabsorbeerd in de inhoud van hun leven, dat ze hun essentie zijn vergeten: ze zitten vast in ego.

Uiterste 2: Anderen zitten weer in het andere uiterste: monniken en mensen die de rest van hun leven besloten te zwijgen en mediteren… Zonde en nutteloos, want zo kunnen ze hun ontwaking niet de wereld in brengen.

We zouden ons bezig moeten houden met vorm én ruimte. De wereld, dat is slechts een helft. Het koninkrijk van de hemel, oneindig leven, God, ‘zijn', bewustzijn… Dat is de andere helft en komt vóór vorm en inhoud. Vorm is namelijk niet wie je bent.

Het leven zou juist een dans moeten zijn tussen vorm en ruimte.

Wat kun je doen om die balans te vinden? Puur bewustzijn kun je realiseren door je op bepaalde momenten terug te trekken uit vorm. Via jou ontwaakt bewustzijn dan uit zijn droom, uit zijn identificatie met vorm. Bijvoorbeeld door je aandacht weg te nemen van het denken, en het op het innerlijke energieveld van je lichaam te vestigen. Door je hele lichaam te voelen en erin te zijn.

Lichaamsbewustzijn houdt je aanwezig. Wees bewust van objecten (je lichaam) en wees ook bewust van het feit dat je je daarvan bewust bent; een alerte innerlijke stilheid op de achtergrond. Wees in je lichaam, als de meester niet thuis is kunnen allerlei ongenode gasten er bezit van nemen.

Tip 12 – Zie eenheid en verbinding: zie hoe iedereen bewustzijn is, in plaats van vormen en hun verschillen te zien

Als je geïdentificeerd bent met vorm, zie je alleen maar vorm: dan zie je verschil, ‘andersheid'. Je ziet dan geen realisatie van verbinding en eenheid. Dan kun je de ander niet erkennen als een met jezelf. Er is dan geen realisatie dat jullie een expressie zijn van datzelfde ene leven, datzelfde ene bewustzijn in een andere tijdelijke vorm. Dus hoe meer geïdentificeerd met vorm. Hoe meer lijden en conflict er is.

Het kwaad, oftewel het ego, is: compleet geïdentificeerd zijn met vorm.

Echter… Als je naar de wereld kijkt als bewustzijn, zie je overal ongelooflijke schoonheid. Je ziet geen verschil, maar je ziet eenheid. Dit is non-dualiteit. Laten we dit hieronder verder ontdekken…

Je kunt dat vervolgens ook naar je dagelijkse bezigheden brengen. Iets dat groter is dan jou, is aan het kijken door jouw ogen, en het is jou. Bewustzijn kijkt, en ziet zichzelf. Je zult ook een raar gevoel krijgen alsof je naar jezelf aan het kijken lijkt te zijn, want alles is in principe jou. Alles is namelijk een expressie van bewustzijn. 

Anderen kennen als jezelf is de diepste, ware betekenis van liefde. Niet het plakkende soort liefde. Liefde is de realisatie dat er geen ‘ander' is, de realisatie van een: dat we een zijn. We negeren dat we hier maar voor een korte tjd zijn, we zijn allemaal gelijkwaardig, we zijn allemaal verbonden met elkaar. We voelen dan liefde, compassie, tolerantie, eenheid en verbondenheid.

Achter ieder mens zit de essentie van wie we zijn; bewustzijn. Spiritualiteit gaat hierover: erkennen en vieren dat we verbonden zijn door een kracht groter dan ons allemaal. Die verbinding en kracht is gegrond in liefde.

Bij voldoende aanwezigheid en aandacht, kun je de stille en alerte aandacht voelen van de goddelijke levensessentie en het bewustzijn van de geest in elk wezen, in elke levensvorm. Erken het als een met je eigen essentie, en heb het lief als henzelf en jezelf.

De meeste mensen zien echter alleen de uiterlijke vorm, zich onbewust van de innerlijke essentie, op dezelfde manier waarop ze zich onbewust zijn van hun eigen innerlijke essentie. Ze laten zich leiden door hun ego en fysieke vorm. We moeten juist erkennen dat we in onszelf een oneindige capaciteit hebben voor connectie met alle dingen, dat we dagelijks toegang hebben tot ongeziene bronnen van kracht. Iedereen heeft dat.

Tip 13 – Bewustzijn én actie kan gerust! Schep ruimte, want daarin kunnen schitterende vormen ontstaan (en zo verander je de wereld)

Door aandacht te hebben voor oneindige ruimte, wat je ook God zou kunnen noemen, te maken, kan het bewustzijn zich dan vrij bewegen via jou en zichzelf uitdrukken. Dat gebeurt dan bijvoorbeeld via een vorm als een onderneming of een andere creatie van je: iets wat je creëert wat veel mensen beïnvloedt en bewustzijn naar anderen brengt.

Jij kunt zo een opening zijn voor de evolutionaire impuls van het universum/bewustzijn om de wereld binnen te dringen. Iedereen waarmee je in contact komt, zal die energie voelen en erdoor aangestoken worden. Zo kunnen wij de wereld veranderen.

Misschien had de droom, van het onszelf verliezen in vormen, gedroomd moeten worden, zodat opwekking plaats kon vinden en God zichzelf kan kennen via de mensen, als God. Zodat Het zichzelf eerst verloor in vorm, om er vervolgens uit wakker te worden. Een dat wakker worden is zo mooi. Lees ook het artikel over ontwaking!

Tip 14 – Bewustzijn is het tegenovergestelde van vorm: Zoek dus geen perfectie of stabiliteit in vormen

Je kunt van vormen niet verwachten dat ze perfect zijn, dat zijn ze niet. Geen enkele is dat. Per definitie. Dat zit in hun natuur. Dus accepteer dat en eis geen perfectie. Alle vormen zijn niet stabiel. We weten het alleen niet, omdat het een illusie is dat vormen stabiel lijken. Tussen de atomen van een vaste vorm, zoals een tafel, zit een gigantische hoeveelheid lege ruimte.

Alle materie (objecten) bestaat uit 99,9999% uit lege ruimte. Ook ons lichaam is bijna volledig lege ruimte. Vorm is een illusie.

Vroeg of laat komt er een einde aan iedereens vorm en andere vormen op de wereld. Vroeg of laat gaan vormen oplossen, en als die niet oplossen, los jij op voordat het met die vormen gebeurt. Dus het is beter om dat feit nu te zien dan wanneer je 90 jaar bent.

(Bijna) alle vormen zijn dus onstabiel. Dat is een gegeven van het aardse leven. Omarm en accepteer die onzekerheid, en de onzekerheid van het ‘niet weten'. We leren: go with the flow.  The flow is vloeibaar. Niet stabiel. Wees open voor onzekerheid. Onzekerheid van je levenssituatie bijvoorbeeld. We leven in angst als we ons geluk alleen willen zoeken in het wereldse, alle waanbeelden, status etc. Want alle vormen zullen vroeg of laat veranderen of ophouden te bestaan.

Alle vormen sterven vroeg of laat. Gelukkig is dood het tegenovergestelde van geboorte, en niet het tegenovergestelde van leven. Er is sprake van circulatie, in plaats van reïncarnatie: er is altijd energie die overgaat in andere vormen. Bij het dood gaan van wat dan ook hoort dan ook heiligheid en een gevoel van vrede. Er is een opening naar het vormloze, oneindige. Maar Je moet het toestaan. En ik ontken niet dat dood ook verdrietig is in de wereld van vorm waarin we nu leven, en dat er tranen bij horen wanneer vorm ontbonden wordt.

We moeten het ultieme verlangen naar vormen loslaten: mogen we dan niet materieel zijn? Alles heeft zijn plaats, ook wereldse zaken, maar relatief. Het is dan relatief belangrijk. Het enige wat absoluut belangrijk is, is je wezen, en de ruimte in je. Dat is de ruimte van God. Vorm verliest dan zijn kracht om je te intimideren, en zijn belofte om je te vervullen. Angst lost op. De wereld verliest zijn kracht om je angst te geven en de belofte om je te vervullen. In andere woorden: je wordt vrij van de wereld.

Tip 15 – Zoek juist stabiliteit in (mentale) stilte: dit was je voor je de vorm van een mens aannam (bewustzijn)

Laten we even naar de logische niveaus van Bateson en Dilts kijken. De onderste vier niveaus maken veel lawaai, waardoor bewustzijn niet mogelijk is. Bijvoorbeeld: als je in de problemen zit, is er veel geklets in je hoofd. In de mate dat je positiever wordt, wordt het daar stiller. Op het moment dat je jezelf bent, is het helemaal stil.

Verbind jezelf met de vormloze en tijdloze dimensie in jezelf. Voorbij gedachten, voorbij ego. Het heeft geen vorm, daarom kunnen we er met ons denken niet bewust van zijn (denken is vorm). Je bent dan jezelf, en dan ben je écht stabiel. Stabiliteit betekent bewustzijn zonder gedachten, en is dus ruimte. Dan ben je het meest essentieel en diep jezelf. Als je stil bent, ben je wie je was voordat je tijdelijk de vorm van een mens aannam. Je bent dan ook wie je zal zijn als de vorm oplost. Als je stil bent, ben je wie je bent voorbij je tijdelijk bestaan: oneindig.

Wie is degene die deze vraag stelt? Wie ben jij? Kom daarachter.

Meditatie is hier het middel voor. Meditatie gaat om het mindless maken: leegmaken, waardoor je ruimte creëert zodat je in je dagelijkse bezigheden juist in uptime kan zijn. Je laat het je overkomen. Je verzet je bijvoorbeeld niet tegen de gedachten.

Tip 16 – Luister naar de stem van het hart: de stem van de stilte, rust, wijsheid en bewustzijn

Wil je bewustzijn voelen, dan kun je gebruikmaken van een heel bekwame leraar: je eigen hart. Lees dus het artikel over het volgen van je hart en het contact maken met je intuïtie.

Er is een stem die geen woorden gebruikt. Luister.
– Rumi

Tip 17 – Mediteer door aandacht te geven aan ‘objecten (in de ruimte) van bewustzijn'

Door je aandacht op een object te richten, terwijl je weet dat je er bewust van bent dat je dat aan het doen bent, zorgt ervoor dat jij jezelf kunt identificeren met de immense ruimte/bewustzijn die je eigenlijk bent. Een object heeft namelijk grenzen, bijvoorbeeld spullen of gedachten. Als we zo'n object aan het observeren zijn, kunnen we ontdekken dat we zelf geen object in de ruimte zijn, maar de ruimte zelf, en dus onbegrensd zijn.

Alle meditaties voor onderstaande objecten van bewustzijn, zijn inbegrepen in deze geleide meditatietekst. Deze meditaties zorgen voor bewustzijn en innerlijke rust.

• Observeer je (dwangmatige) gedachten.
• Merk je emoties op, erken en voel ze.
• Breng je aandacht naar fysieke gevoelens in je lichaam.
• Breng je aandacht naar datgene wat je ziet, hoort, voelt, ruikt of proeft.
• Breng aandacht naar je adem.

Tip 18 – Zet het onrustige ego, dat geen eenheid maar afstand ziet, aan de kant

De hemel is gewoon hier, in ons midden, met alle bijbehorende innerlijke rust. Jezus: ‘Gezegend zijn de nederigen, zij zullen de aarde erfen.' Met de nederigen worden hier de egolozen bedoeld. Ze zijn wakker geworden tot hun essentiële ware natuur als bewustheid. En ze erkennen deze essentie in alle anderen, in alle levensvormen. Ze leven in een staat van overgave, en voelen daardoor de eenheid met het geheel en de bron.

Tip 19 – Weet dat je al bewustzijn bent: je hoeft er alleen naar terug te keren

Je kunt niet bewustzijn proberen op te brengen, het is er al en je kunt dat alleen verpesten (en dat doen we helaas bijna constant). Het is er al, dus je hoeft niks toe te voegen, zoals kennis, want anders wordt het weer toekomstgericht. Het enige wat nodig is: je moet het toestaan. Het moment toestaan te zijn, zoals het is. Je hebt het al, inclusief alle bijbehorende innerlijke rust. Je kunt het alleen niet ervaren door alle ruis eromheen; gedachtes. Je bent dan gescheiden, vol met problemen en conflicten. Als je je gedachten helemaal uitzet, komen al je bronnen en eigenschappen tot leven.

Conclusie: bewustzijn ervaar je door gebruik te maken van ruimte

Je hebt zojuist diepgaande tips gelezen voor bewustzijn. Ervaar bewustzijn met de tips uit dit artikel, en vorm zal dan zijn kracht verliezen om je te intimideren, en zijn belofte om je te vervullen. Onrust en angst lost hierdoor op. De wereld verliest zijn kracht om je angst te geven, en de beloftes die het doet. Je straalt dan innerlijke vrede en rust uit: iets schijnt door jou. Dingen gebeuren en de kalmte is daar, die het toestaat te gebeuren.

Jezelf kennen als die rust, stilte en bewustzijn, is vrijheid! Vrij van vormen. Vrij van de wereld. Vrij van jezelf als de kleine ik. En dan wordt de wereld een schitterende plaats. Het is dan niet langer bedreigend en het verliest zijn eigenschappen van belofte. Het is hier nu. Je hele essentie is hier nu in zijn volheid. Dit zal uiteindelijk met iedereen gebeuren. Dit is het einde van de oude wereld, zoals de Maya-kalender voorzegd heeft.

En bovenal: doe het volgende…

Leer nu direct hoe je jouw bewustzijn verhoogt door naar je intuïtie te luisteren (klik hier voor alle tips!) en vind bewustzijn in het hier-en-nu. Het hier-en-nu is een portaal tot ruimte in je, en is een enorm krachtig.

Dit was het artikel over de betekenis van (louter) bewustzijn en het verschil met zelfbewustzijn. Laat hieronder gerust een reactie achter!

Praktisch boek met technieken om met bewustzijn te werken

Vond je dit een zinvol artikel? Dan wijs ik je tot slot graag op het inspirerende NLP Doe-Boek, zodat we het ook samen in de praktijk gaan brengen. Hierin zitten meer dan 100 verschillende tools, tips en technieken vanuit NLP, waaronder bruikbare challenges om met bewustzijn aan de slag te gaan. Bekijk het NLP Doe-Boek hier >>