In dit artikel vind je de betekenis en voorbeelden van de wondervraag. Dit is de vraag waarmee je in de oplossing stapt (oplossingsgericht werken). Alle varianten van de wondervraag komen in dit artikel aan bod. Lees verder…

Wat is de wondervraag?

De wondervraag is een vraag die je stelt waarbij je jezelf of iemand anders aanmoedigt om te ‘doen alsof'. Hierdoor word je sneller geïnspireerd om oplossingen te vinden en te gebruiken.

De wondervraag wordt ook wel de droomvraag genoemd. Bovendien staat hij bekend als het ‘what if/as if'-kader:

  • ‘Wat als…' ‘Als je zou weten hoe…' ‘Als je zou kunnen…'
  • ‘Stel je voor…' ‘Beeld je in dat…'
  • ‘Doe gewoon eens alsof…'

“Ik heb geen zin…” “Ik kan het niet…” Hoe ga je daarmee om? NLP geeft je een kant-en-klare tool: doe maar alsof!

  • Doe maar alsof je wel zin hebt.
  • Doe maar alsof je hier al een kei in bent. Sterker nog: dat ben je al!
  • Wat als je hier de beste in was?
  • Wat als je het wel kon?
  • Wat als dit gesneden koek voor je was?
  • Wat als je hier een expert in was?

Waarvoor kun je de wondervraag (‘doen alsof') gebruiken?

Het principe achter de wondervraag kan op talloze manieren gebruikt worden…

  • De wondervraag is een techniek die erg geschikt bij het doelen stellen.
  • Je kunt het ook op andere momenten gebruiken in coaching en oplossingsgericht werken. Bijvoorbeeld wanneer iemand vastzit of in the box aan het denken is. Op dat soort momenten kun je de wondervraag als hulpbron gebruiken.
  • Je kunt doen alsof je een vaardigheid of capaciteit al hebt, waardoor je heel overtuigend en met plezier een nieuwe vaardigheid kunt leren. ‘Wat zou er gebeuren als je het al wel kon? Als ik de beste was in de wereld in wat ik doe, hoe zou ik me dan gedragen? Doe gewoon alsof je al volledige {zelfvertrouwen en energie} hebt en de beste versie van jezelf bent. Hoe gedraag je je dan? Hoe denk je dan? Wat doe je dan?' En gebruik alle andere vragen van de structuur van de subjectieve ervaring, zoals het beschreven staat halverwege dit artikel met coachingsvragen.
  • Je kunt het gebruiken om mensen een gevoel / gemoedstoestand te geven. ‘Laten we nu doen alsof we het allemaal heel erg naar ons zin hebben.' Zelfs hardnekkige gemoedstoestanden zoals depressie zijn te verbreken met ‘doen alsof'.
  • Topsporters als Michael Jordan, Erben Wennemars, Epke Zonderland en Pieter van den Hoogeband en Roger Federer maken in hun hoofd een filmpje waarin ze zich herhaaldelijk de perfecte uitvoering voorstellen. Die filmpjes herhalen ze keer op keer, waardoor ze op hun netvlies gebrand staan. Wil je hier stappen van lezen, lees dan het artikel over deze techniek (de New Behaviour Generator).
  • Je kunt de wondervraag als redmiddel gebruiken. Bijvoorbeeld als je geen medewerking of weerstand krijgt van iemand: ‘Laten we doen alsof dat niet is gebeurd.'
  • Als je iemand iets wilt laten doen, kun je de de wondervraag gebruiken om in kleine stapjes iemand zover te krijgen. Dit maakt ook gebruik van het effect van de ‘salami-techniek': “Stel je voor dat je het kon. Wat als je er heel goed in was? Je hoeft alleen maar te doen alsof… nou, nu je het toch al aan het doen bent kun je het net zo goed helemaal doen.”
  • In hypnose: Doe alsof een stang in je arm zit en door de muur heen. Of door je lijf, verticaal, zodat je in balans blijft als je je been uitsteekt.
  • En zo zijn er nog veel meer toepassingen. Het komt altijd wel van pas.

Als je maar goed genoeg bent in doen alsof je iets kunt, kun je meester worden van iedere vaardigheid.
– Milton Erickson

Zoals je merkt, is de wondervraag erop gericht om je naar een oplossing te bewegen. Het is dan ook een techniek uit de wereld van ‘oplossingsgericht werken.'

Waarom zou je deze techniek gebruiken? Is het niet ‘nep'?

Maar waarom zou je dat eigenlijk doen? Waarom zou je doen alsof? Is dat niet nep? Niet als je gelooft. En daar gaat het om bij de wondervraag.

De meest bijzondere mensen doen alsof alles er al is. Grote denkers vertrouwen in een oplossing voor elk probleem. Grote leiders laten zichzelf leiden en inspireren. Grote genezers zien de genezing en heelheid van mensen voordat een genezing van start gaat. Stel je voor dat wat je ook nodig hebt, hier al is. Wat wil je? Wijsheid? Dat is hier al. Vrede? Dat is hier al. Inspiratie? Dat is hier al. Het is allemaal hier, omdat jij hier bent.

En nadat je de wondervraag hebt toegepast, dus nadat je hebt ‘gedaan alsof', hoef je je niet eens zorgen te maken of het ‘daadwerkelijke gevoel' wel of niet zal komen. Het voelt namelijk nu ook gewoon alsof je het al hebt. Dat gevoel is hetzelfde als het ‘echte' gevoel.

Demonstreer het in actie – zelfs voordat je het gelooft. Jouw demonstratie zal het bestaan ervan aan jezelf bewijzen.
– Neale Donald Walsch

Laten we direct beginnen met het verkennen van verschillende manieren waarop je de wondervraag praktisch kunt toepassen.

De wondervraag stel je door te beginnen met: ‘Wat als…' of ‘Doe alsof…'

wondervraag toepassen
  • ‘Ik kan niet dansen.' ‘Wat als je het wel kon? Hoe zou je dan bewegen?'
  • ‘Ik weet het niet.' ‘Als je het wel wist, wat zou het dan zijn?'
  • ‘Ik kan niet visualiseren.' ‘Dat kan ik me voorstellen. Doe daarom alsof je het wel zou kunnen.'
  • Wat als je de energie en de pijn tegelijk kon voelen. En ik vraag me af hoe makkelijk dat is. En welke wil je meer voelen? En terwijl je weet welke je meer wil voelen, waar ben je je dan van bewust?
  • Wat als je je nu heel fijn voelde?
  • Wat als je {de obstakels} niet had?
  • In de sportschool: ‘Doe alsof deze stang een papiertje is die je simpel oppakt.'
  • Kinderen trekken soms prinsessen-jurkjes aan. En als een kind dat doet, dan wordt het een prinses. Als een kind een piratenpak aantrekt, dan wordt dat een piraat. Natuurlijk zien wij allemaal dat het geen echte prinses of piraat is, want het is maar alsof. Het kind weet niet precies hoe het een prinses kan zijn, of een piraat. Toch kan het kind zich invoelen hoe dat is, en waarom het kind een prinses of een piraat wil zijn!
  • Wij eten vandaag… doen-alsof-stroop op onze boterham!
  • Wat als er een fee kwam en als je een wens mocht doen, waarin wil je dan slagen? Welk doel? Zij zorgt ervoor dat je over alle macht, contacten en bronnen beschikt om dat doel te bereiken.
  • Oké, daar komt de foto! Doe allemaal maar alsof jullie een heel leuke tijd hebben!
  • Hoe zou het zijn als het al gelukt was?
  • Wat zou je doen als je niet kon falen?
  • In de Yoga-les, waarbij je in het hier-en-nu wilt blijven: ‘Doe alsof je het voor het eerst doet.'
  • Verander ‘ik kan het niet' in ‘ik kan het wel'.
  • Voor zelfvertrouwen: ‘Doe alsof je een rotsvast zelfvertrouwen hebt.'
  • Voor presenteren: ‘Doe alsof je de beste trainer bent.'
  • Neem ook dezelfde lichaamstaal aan van de gemoedstoestand die je wilt. “Wat als ik me nu veilig en zeker voel… Wat als ik nu ook de bijbehorende lichaamstaal erbij aanzet: Wat als ik precies zo gaat staan, lopen, doen en bewegen als de Ik met veiligheid en zekerheid?”

Laten we nu naar 3 mogelijke richtingen van de wondervraag kijken

Naar de toekomst…

  • Doe alsof we 6 maanden verder zijn en…

Een ander persoon…

  • Stel dat je persoon x bent…

Je hebt het gedrag al…

  • Doe alsof je al in staat bent om x te doen…
    (En zo kun je dat ook doen met alle andere neurologische niveaus)

Meer wondervragen… Laten we verder gaan met algemene denkrichtingen

Louis Cauffman behandelt in zijn boek veel vormen van de wondervraag en andere vormen van oplossingsgericht werken. Hierbij wordt veelvuldig teruggegrepen op de bijzondere methodieken van Milton Erickson. Aanrader dus. Laten we nu naar meer manieren kijken om de wondervraag toe te passen…

wondervraag oplossingsgericht werken

Hoe zou het zijn als…

  • Hoe zou het zijn als je ontdekte dat je deze oefeningen natuurlijk en snel aan het leren was? Ik ben niet aan het suggereren dat je dat kunt doen, maar ik vraag me af hoe dat dan zou zijn.
  • Hoe zou het zijn als je gewoon ontspande, en leerde hoe je dit natuurlijk kon doen? Je hoeft het niet te doen. Stel je maar gewoon voor hoe dat zou zijn…
  • Hoe zou het voelen als je je op je gemak voelde bij honden, en je er gewoon naartoe kon gaan om ze te aaien?
  • Hoe zou het voelen als je nu al die verandering had gemaakt?
  • Hoe zou het voelen als je een nieuwe manier hebt gevonden om dit probleem te bekijken?

Wat gebeurt er als… ?

  • Wat zou er gebeuren als je wel in staat was om…
  • Wat gebeurt er als je gewoon beslist om hem jou niet meer te laten beïnvloeden?
  • Ik vraag het alleen maar, maar om erachter te komen wat er gebeurt moet je het doen. Wat gebeurt er als je jezelf kan voorstellen hoe het is om alle voordelen te ervaren van het doorzetten van deze verandering? Wat gebeurt er als je jezelf kan voorstellen dat je de vaardigheden heb om deze technieken moeiteloos te gebruiken?

Wat als – hypothetisch

Je hebt het over een ervaring die in het verleden of in de toekomst zou kunnen plaatsvinden. Zorg er ook voor dat je voorbeelden geeft en dat je dat proces daarna ook beschrijft. Je kunt de what-if-techniek bijvoorbeeld ook gebruiken wanneer de cliënt klaagt dat hij een pijntje voelt en zich daardoor niet kan concentreren op de oefening.

  • Wat als nu eens de twee uitkomsten allebei goed zijn?
  • Wat als het ook fout mag zijn?
  • Wat als je wel zin hebt om je taak af te maken?
  • Wat als je de ander wél aardig vindt?

Het is alsof…

  • Het is alsof je aandacht gefocust is op leren, nu, wat het veel makkelijker maakt om alles te leren.

Het volgend is gewoon het geval…

  • De komende tien minuten bestaan er geen ja-maar-vragen. Je doet de oefening gewoon op intuïtie.

Stel je voor…

  • Stel je eens voor dat…
  • Beeld je eens in dat…
  • Stel je gewoon voor hoe het zou zijn als je met grote precisie en invloed kunt communiceren. Hoeveel beter zijn mensen nu op je aan het reageren?
  • Stel je voor wat er allemaal mogelijk is als je product x koopt!
  • Stel je voor dat je obstakel x niet had.
  • Stel dat je alle overtuigingen met betrekking tot {twijfel} al wist te overbruggen. Hoe zou je dan anders denken/geloven?

Doe alsof

  • Doe maar gewoon even alsof je een type person bent die deze vaardigheden makkelijk kan vervolmaken.
  • Doe alsof je al geslaagd bent voor het examen. Hoe zou je er dan nu bij zitten en staan?
  • Laten we doen alsof je je heel goed gaat ontspannen.
  • Laten we doen alsof je in trance gaat.
  • Doe alsof je x wel zou verdienen. Hoe zou dat dan zijn?
  • Doe alsof x wel mogelijk is. Hoe zou dat zijn?

Doe alsof – geïmpliceerd

Je kunt de doe-alsof-uitspraak ook doen zonder letterlijk ‘doe alsof' te zeggen.

  • Je hoeft dus niet letterlijk te zeggen: “Doe alsof deze halters een papiertje zijn die je makkelijk oppakt.” Je kunt dus ook zeggen: “Het is gewoon een papiertje dat je makkelijk oppakt.”
  • In plaats van “Doe alsof het makkelijk is” kun je ook zeggen: “Het is makkelijk.”

Doe alsof – via ‘als het wel kon'

  • Als je (wel) zou weten hoe het moest, wat zou je dan doen?
  • Als je het nu eens wel kon, wat zou je dan doen?
  • ‘Maar het is zo moeilijk om….' Wat als het nu eens wél gemakkelijk zou zijn…?'

Denk aan…

  • Denk aan de laatste keer dat je in een uitdagende situatie zat en waarbij het je lukte om er bovenop te komen.
  • Onthoud dat je moeilijke momenten hebt gehad en dat je ze hebt overleefd.

Hoe was het toen je…

  • Hoe was het toen je super fijne gevoelens had voor iemand?

Als…dan…

  • Als ik… Komen we dan tot zaken?

De wondervraag gebruiken voor ‘pseudo orient in time'

Hierbij laat je de ander alvast de toekomst voorstellen door middel van de wondervraag, want daar is de weerstand al weg en is de ander van de voordelen aan het genieten!

De historische wondervraag

  • Heb je ooit een special geheim ontdekt waardoor je makkelijk de leiding kon nemen?
  • Heb je ooit gewild dat je een beter leven had?
  • Heb je ooit een simpele oplossing voor complexe problemen gewild?
  • Ben je ooit voor de verschillende keuze gegaan in plaats van de goede waardoor je veel gemist hebt? Is het niet tijd om dat te veranderen?
  • Heb je ooit deuren voor jezelf geopend dankzij je vaardigheid om anderen goed te laten voelen en waardevolle dingen voor ze te doen?
  • Voelde je ooit gezegend door je inzicht om precies het goede te zeggen op het juiste moment?

De toekomst-wondervraag

  • Zou je niet kunnen wachten om je nieuwe vaardigheden uit te testen op je vrienden, collega’s en familie?
  • Zou jij liever de makkelijke weg nemen of de weg die succes garandeert?
  • Kan je inzien hoe fijn het kan zijn om zonder moeite de mensen om je heen te kunnen coachen en helpen, waarna zij ook zullen instemmen met jouw projecten en ideeën?
  • Zou je je niet geraakt voelen door de aardige dingen die mensen over je zullen zeggen nadat je ze hebt geholpen zaken vanuit een positiever perspectief te zien?
  • Zou je blij worden van hoeveel meer je kan bereiken en van hoeveel positiever mensen tegen je zullen zijn?

Conversatie-hypnose (Conversational postulate)

Met de conversational postulate stel je iemand een doodnormale vraag, terwijl de andere persoon wel het een en ander van binnen moet doen om de vraag te kunnen beantwoorden, waardoor de ander in 'trance' zal gaan.

Bovendien treedt er een vooronderstelling-effect op: hiermee stel je geen letterlijke vraag of verzoek maar het wordt wel geïmpliceerd. Het voordeel hiervan is dat je niet autoritair overkomt. Deze ja/nee-vragen zijn ambigu omdat het niet duidelijk is op welke tijd en ruimte de vraag betrekking heeft (en de toehoorder voelt de energie opkomen om het wél nu te doen).

  • “Zou je kunnen voorstellen dat…” Om antwoord te kunnen geven op deze vraag, moet je wel naar binnen gaan, waardoor je in een trance belandt.
  • Zou het nog steeds werken als je…
  • “Ben je wat ik net zei volledig aan het overwegen?” Nee. “Zou je dat kunnen?”
  • Als jij mijn vriendin was geweest, wat zou jij dan doen of zeggen als ik een dag moe thuis kom? (Hiervoor moet de ander zich voorstellen hoe het zou zijn om jouw vriendin te zijn.)
  • Kun je de deur sluiten?
  • Kun je jezelf dit zien doen?
  • Kun je zien wat ik zeg?
  • Kun je dat niveau nu bereiken?
  • Zou het oké zijn om je zo goed te voelen?
  • Weet je dat je het al weet?
  • Kun je je herinneren dat je goed voor jezelf zorgt?
  • Klinkt dit alsof dit voor je kan werken?
  • Voel je je voorbereid om het contract nu te tekenen?
  • Denk je dat je de veranderingen kunt maken die je wil maken?
  • Zou je het fijn vinden om… Daar te zitten… En nu te ontspannen?
  • Zou het mogelijk voor je zijn om je ogen te sluiten?
  • Gaat het je lukken om je ogen te sluiten?
  • Zou het je lukken om me te vertellen wat er aan de hand is?
  • Kun jij je comfortabel voelen?
  • Ik vraag me af of je het raam kunt dichtdoen?
  • Heb je het in je om de deur dicht te doen?
  • Zou je je comfortabeler voelen als je ogen gesloten waren?
  • Kun je nadenken over het idee om te komen? Doe eens alsof.
  • Zou je het niet erg vinden om een aantal extra converstional postulates te bedenken? Kun je dat doen.. eenvoudig… nu?
    (Het is alleen maar een suggestie…)

Wist je dat de wondervraag onderdeel is van oplossingsgericht werken?

Dat waren alle voorbeelden van de wondervraag, oftewel de what if-techniek. De wondervraag is een onderdeel van oplossingsgericht werken.

Ook Louis Cauffman behandelt in zijn boek over oplossingsgericht werken de wondervraag. Dit draait om simpele, positieve en oplossingsgerichte gespreksvoering. Hierbij wordt veelvuldig teruggegrepen op de bijzondere methodieken van Milton Erickson. Aanrader dus.

En ‘doen alsof' is eigenlijk precies hetzelfde als de ‘echte' activiteit. Waarom zou je je zorgen maken of het daadwerkelijk komt of niet? Met doen alsof en visualisatie voelt het alsof je het al hebt, en dat is precies hetzelfde gevoel als het daadwerkelijk gedaan hebben.

Je moet leven alsof iedere dag zondag is!

Veel succes met het toepassen van de wondervraag!

Praktisch boek over de wondervraag

NLP-Praktijk-Doe-Boek

Vond je dit een zinvol artikel? Dan wijs ik je tot slot graag op het inspirerende NLP Doe-Boek, zodat we het ook samen in de praktijk gaan brengen. Hierin zitten meer dan 100 verschillende tools, tips en technieken vanuit NLP, waaronder bruikbare challenges om met deze wondervraag aan de slag te gaan. Bekijk het NLP Doe-Boek hier >>