Wat is het gebroken-hart-syndroom? Een hart dat vrij letterlijk gebroken is… het kan! We spreken bij liefdesverdriet vaak van een spreekwoordelijk gebroken hart, maar wist je dat je bij een stressvolle gebeurtenis daadwerkelijk last kunt krijgen van het gebroken-hart-syndroom? Het gebroken-hart-syndroom is een ziekte van het hart die qua symptomen sterk lijkt op een hartaanval.

Wat is het gebroken-hart-syndroom?

Het gebroken-hart-syndroom is een acute ziekte aan het hart die meestal goed herstelt. In de jaren negentig werd dit syndroom voor het eerst onderzocht door Japanse artsen. Zij noemden dit verschijnsel Tako-Tsubo cardiomyopathie.

Het is een ziekte die spontaan ontstaat bij een zeer heftige emotie. Dit kan een schrikreactie zijn of een reactie op buitensporig veel verdriet, maar er kunnen ook positieve emoties aan ten grondslag liggen zoals de euforie die men voelt bij een overwinning.

De hartspier is bij het gebroken-hart-syndroom tijdelijk ernstig verzwakt waardoor deze niet goed kan functioneren.

Symptomen van het gebroken-hart-syndroom

De symptomen van het gebroken-hart-syndroom worden vaak verward met die van een hartaanval. Ongeveer 5% van de personen die in het ziekenhuis worden opgenomen op verdenking van een hartaanval, lijden eigenlijk aan het gebroken-hart-syndroom.

De symptomen van dit syndroom zijn bijvoorbeeld pijn op de borst, kortademigheid en hartkloppingen. In tegenstelling tot bij een hartinfarct raakt de hartspier niet permanent beschadigd en is genezing op korte termijn mogelijk.

Wat gebeurt er bij het gebroken-hart-syndroom?

Er is nog weinig onderzoek gedaan naar het mechanisme achter het gebroken-hart-syndroom. Er wordt vanuit gegaan dat er door hoog oplopende emoties een grote hoeveelheid stresshormoon vrijkomt in het bloed.

Deze stresshormonen kunnen een directe invloed hebben op de hartspier waardoor deze verstijft. Doordat het hart blijft pompen, maar de flexibiliteit van de hartkamer wordt verstoord, bolt het hart op.

Het is mogelijk dat het gebroken-hart-syndroom enkel voorkomt bij mensen die extra gevoelig zijn voor stresshormonen of aan een andere fysieke of psychische stoornis lijden.

Jullie waren tijden lang 1 lichaam. Dus voelt het nu alsof iemand je hart uit je lijf heeft gerukt.

Waardoor wordt het gebroken-hart-syndroom veroorzaakt?

Het gebroken-hart-syndroom wordt veroorzaakt door een gebeurtenis waardoor emoties hoog oplopen. Voorbeelden van een dergelijke situatie zijn een onverwacht overlijden binnen de familie, het verlies van een relatie, het verlies van een baan, een natuurramp of een blijde gebeurtenis zoals een overwinning.

Daarnaast kan het gebroken-hart-syndroom ook ontstaan door een fysieke gebeurtenis zoals een hersenbloeding of een epileptische aanval. Tot slot kan het gebroken-hart-syndroom ook ontstaan als gevolg van bepaalde medicatie of drugs.

Opvallend is dat de symptomen direct optreden als gevolg van de emotionele gebeurtenis, de fysieke gebeurtenis of de medicijninname.

Wie krijgt het gebroken-hart-syndroom?

In de praktijk blijkt dat de meeste mensen die last krijgen van het gebroken-hart-syndroom vrouw zijn. Eén op de tien vrouwen die een ziekenhuis bezoekt vanwege symptomen die duiden op een hartaanval, blijken uiteindelijk last te hebben van het gebroken-hart-syndroom.

Vooral vrouwen die de menopauze gepasseerd zijn lijken een grotere kans op het gebroken-hart-syndroom te hebben. Mogelijk worden vrouwen op latere leeftijd gevoeliger voor het stresshormoon door een daling van het hormoon oestrogeen.

Een andere verklaring kan liggen in de fysieke ontwikkeling van het hart bij mannen. Het zou zo kunnen zijn dat een mannenhart beter is voorbereid op een verhoogde toevoer van het stresshormoon zodat dit niet leidt tot het gebroken-hart-syndroom.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

In het ziekenhuis worden diverse onderzoeken gedaan om uit te sluiten dat er sprake is van een hartaanval. Een hartfilmpje en een bloedonderzoek worden standaard uitgevoerd om de activiteit van het hart in beeld te brengen.

Ook een röntgenfoto, een echo, een coronaire angiogram en een MRI-scan kunnen deel uitmaken van het onderzoek. Uit beeldmateriaal zal al snel blijken dat het hart is opgezwollen op de typisch manier zoals dit bij het gebroken-hart-syndroom bekend is.

Indien er sprake zou zijn van een hartaanval zouden er vernauwingen zichtbaar moeten zijn in de kransslagaders. Dit is bij het gebroken-hart-syndroom niet het geval.

Kun je sterven aan het gebroken-hart-syndroom?

In tegenstelling tot een hartaanval heeft het gebroken-hart-syndroom in de meeste gevallen geen permanente gevolgen voor het hart. Patiënten herstellen vrijwel altijd binnen enkele dagen.

Bovendien is de kans op een herhaling van de klachten klein, terwijl op een hartaanval altijd nog meer hartaanvallen kunnen volgen. Het gebroken-hart-syndroom kan echter wel gevaarlijk zijn, omdat er complicaties op kunnen treden. Ongeveer één op de vijf patiënten krijgt:

  • Een cardiogene shock als gevolg van een te lage bloeddruk
  • Vocht in de longen
  • Bloedstolsels
  • Hartritmestoornissen

Aangezien de complicaties van het gebroken-hart-syndroom kunnen leiden tot levensbedreigende situaties, wordt de patiënt de eerste dagen in het ziekenhuis onder controle gehouden.

Als gevolg van het gebroken-hart-syndroom kunnen patiënten een grotere kans hebben op een hersenbloeding of een beroerte. De kans dat je als gevolg van het gebroken-hart-syndroom komt te overlijden wordt door de specialisten geschat op 1%.

Hoe ziet de behandeling van het gebroken-hart-syndroom eruit?

De behandeling van het gebroken-hart-syndroom bestaat uit het toedienen van medicijnen die de hartspier weer normaal moeten laten functioneren, zoals ACE inhibitoren en bètablokkers.

Daarnaast worden er meestal antistollingsmiddelen voorgeschreven om de vorming van bloedstolsels te voorkomen. Indien er complicaties optreden moeten deze ook behandeld worden met medicatie. Het herstel van het gebroken-hart-syndroom duurt meestal slechts enkele dagen.

Het leven na het gebroken-hart-syndroom

Voor de meeste mensen zullen de mentale gevolgen van het gebroken-hart-syndroom groter zijn dan de fysieke gevolgen. Het hart herstelt meestal volledig.

Het belangrijkste is om na het gebroken-hart-syndroom stressvolle situaties te vermijden. Daarnaast kan het noodzakelijk zijn om bètablokkers te blijven slikken als de hartfunctie niet meer volledig wil herstellen. Er kan eventueel deelgenomen worden aan een revalidatietraject voor hartpatiënten om de hartfunctie onder begeleiding te verbeteren.