Attent Zijn: Betekenis, Voorbeelden & 9 Tips (Doe Dit!)

Hoe kun je attent en voorkomend zijn? We willen allemaal aandachtige, attente mensen om ons heen. Attente mensen maken het leven leuker, aangenamer en socialer. Er zijn een aantal heel eenvoudige manieren om een meer attente medemens of partner te zijn. Lees verder…

Tip 1 – Attent zijn? Stuur kaartjes en bel mensen op

Verjaardagen, bruiloften en andere belangrijke gelegenheden… Als er weer eentje aan zit te komen, maak dan een kaartje voor de andere persoon en/of bel de ander op. Het is handig als je al deze dingen nauwkeurig bijhoudt in een speciale agenda.

Waar je bonuspunten mee scoort? Onthoud wanneer de ander een belangrijke gebeurtenis heeft ervaren. Bel of chat om te vragen hoe het is gegaan, hoe het was, wat leuk was en wat minder leuk, etc. Eigenlijk hoort dit normaal te zijn tussen vrienden, familie en geliefden.

Uiteraard kun je je vrienden ook spontaan bellen. Of mensen die dat goed kunnen gebruiken. Dit is hoe vriendschappen écht verdiepen.

Tip 2 – Je kijkt goed naar de voorkeuren en behoeften van de ander

Ontdek wat de voorkeuren en behoeften zijn van de andere persoon. Doe vervolgens de dingen die de ander op zijn/haar gemak stellen en die de ander blij maken. Met andere woorden: wees zorgzaam.

Als je een hekel hebt aan sport, hoef je niet ineens een sportfan te worden, maar misschien vind je het leuk om samen met je partner naar een wedstrijd te gaan of om iets sportiefs te ondernemen.

Als er een TV-programma is die de ander leuk vindt, kijk er dan ook eens naar zodat je erover kunt meepraten. Leer wat de ander leuk en/of belangrijk vindt.

Een goede tool om in de schoenen van een ander te kunnen staan – en dus om meer empathie te voelen – is door de tweede waarnemingspositie aan te nemen. Test het eens.

Tip 3 – Houd rekening met de gevoelens van de ander

Vertel je bepaalde dingen wel of niet omdat je rekening houdt met de gevoelens van de ander, dan ben je attent. Als je weet dat je beste vriend het net uit heeft gemaakt met zijn vriendin, ga je niet vertellen over hoe leuk jij het die dag had met jouw partner.

Tip 4 – Vraag naar de gevoelens, gedachten en situatie van de ander

Denk regelmatig aan de ander

Dat betekent onder andere:

• Dat je aan de ander denkt.
• Dat je vraagt hoe het met de ander gaat.
• Dat je vraagt hoe de ander zich voelt of waar de ander aan denkt.
• Dat je echt geïnteresseerd doorvraagt. Bijvoorbeeld hoe het echt met de ander gaat.
• Dat je bewust op zoek gaat naar dingen om te vragen. “Hoe ervaar jij dit? Waar loop jij tegenaan?”
• Dat je dingen voor andere mensen doet… helemaal uit jezelf: Kook voor iemand, breng eten, breng een bos bloemen… en zie je bijvoorbeeld ergens een zwangere vrouw, bied dan aan om dingen voor haar te doen of brengen.

Weet je hoe zeldzaam het is dat er opeens iemand naar je toe loopt, al zijn eigen zaken even laat vallen en interesse toont in jouw belevingswereld? “Hoe is het met je? Hoe is je dag?” Hoe gewoon het ook klinkt, tóch gebeurt het zelden en tegelijk is het een van de mooiste cadeaus die je kunt geven of ontvangen.

Stel deze vragen eens:

• Hoe is het met je? Hoe is het leven?
  Hoe gaat het nu met je?
  Hoe gaat het vandaag?
  Hoe gaat het echt met je?
• Hoe is je dag?
  Wat is jouw verhaal van de dag?
  Wat is jouw avontuur van de dag?
  Wat heb je vandaag gedaan?
  Wat heb je beleefd?
  Wat voor iets bijzonders heb je meegemaakt?
• Hoe voel je je?
  Hoe voel je je vandaag?
  Hoe zit je in je vel?
• Wat voel je in je lijf?
  En waar in je lijf?
• Waar denk je nu aan?
  Wat gaat er in je om? Wat gaat er door je hoofd?
  Welke gedachten houden je de laatste tijd bezig?
• Wilde je nog wat delen?
  Wil je nog iets kwijt? 
  Wat wil je aan me vertellen?
• Wat is er?
  Vertel me echt wat er is, het lucht op.
• Waar loop jij tegenaan?
  Wat zijn jouw uitdagingen?
  Maak je je ergens zorgen om?
  Heb je ergens stress over?
• Hoe ervaar jij dit?
  Hoe is dit voor jou?
  Wat zijn de emoties die je de laatste tijd het meest voelt?
• Wat houdt je de laatste tijd echt bezig?
  Ben je ook aan een specifiek doel aan het werken?
  Waar wil je naartoe?
• Waardoor denk je dat bovenstaande gedachten, vragen en emoties ontstaan?

Ga ondertussen bij jezelf na:

• Wat heeft deze persoon nodig nu?
• Wat vindt de ander fijn?
• Waar kan ik rekening mee houden?
• Wat wordt verwacht? Wat moet niet?
• Wat wil de ander?
• Wat vindt de ander belangrijk?
• Wat vindt de ander?
• Wat beleeft de ander?
• Wat doet de ander?
• Wat denkt de ander?
• Voelt deze persoon zich echt gehoord?

Deze vragen zijn zo mooi omdat je attent bent: je vraagt je af hoe het met de innerlijke belevingswereld van de ander is.

Vraag daarna ook door

Merk bovendien alvast emoties op en stel vervolgens bovenstaande vragen. Moedig de ander aan om te vertellen, dus vraag zeker ook door. Vraag bijvoorbeeld nog eens naar dingen die recent zijn gebeurd. “Hoe voel je je nu over laatst?” “Wil je het erover hebben?” Vraag vervolgens op de volgende manieren door:

Algemeen:

• En hoe zit het met jou? Hoe ervaar jij dit? 
• Hoe is dit voor jou?
• Hoe is het nu?
• Wat ligt er op je hart?
• Voel je je gehoord? Voel je je echt gehoord over deze gebeurtenis?

Gevoelens:

• Hoe voel jij je?
• Wat voel je over deze situatie?
• Wat doet dat met je?

Gedachten:

• Wat denk je?
• Wat vond je van x? Wat vind je hiervan?
• Wat zijn je gedachten hierover?
• Hoe zie jij de wereld met betrekking tot dit onderwerp?
• Wat betekent dat voor jou in jouw wereld?

Context:

• Wat zie en hoor je als je in deze situatie bent?
• Wat doe je in deze situatie?
• Wie zijn er nog meer in deze situatie?
• Hoe gaat dat dan? Wat gebeurt er in deze situatie?

Doel:

• Wat wil je?
• Waar wil je naartoe?
• Wat zijn je doelen en belangen hier?
• Wat zijn je verlangens, wensen en dromen hier?

Benodigdheden:

• Wat zijn een aantal van jou onvoorziene behoeften?
• Wat zijn jouw voorkeuren?
• Wat zijn je wensen?
• Wat heb je nodig nu?

Waarden:

• Wat is belangrijk voor je?
• Wat vind je hier belangrijk? Waar let je dus op in deze situatie?

Hulp:

• Waar kan ik rekening mee houden?
• Wat wordt verwacht? Wat moet niet?

Belemmeringen:

• Maak je je zorgen? Waar maak je je zorgen over?
• Wat zijn je obstakels, frustraties, mislukkingen, angsten, problemen, pijnpunten, onveiligheden, kwetsbaarheden, klote-dingen en uitdagingen hier?
• Waar loop je tegenaan?

Een extra tip is om eens goed te observeren hoe iemands gezicht of lijf erbij staat, hoe iemand klinkt en hoe iemand aanvoelt. Is dit anders dan normaal? Stel er dan een vraag over.

Tip 5 – Neem initiatief om iets voor een ander te doen: leid hardop en sturend (‘Dames eerst!')

Attent zijn betekent dat je iets doet zónder dat de ander daarom vraagt. Dit bereik je niet door te wachten tot jij een keer een berichtje ontvangt waarin gevraagd wordt om te helpen: je zult zelf proactief aan moeten bieden om langs te komen, een omhelzing te geven, een fruitmand achter te laten, slingers op te hangen en bloemen in de vaas te doen bij iemand.

Hier is snelheid, initiatief en energie voor nodig. Vooral snelheid is handig, want voor je het weet is je kans voorbij om een lief gebaar te doen. Wees dus wakker en alert om direct te hulp te schieten als je ziet dat er een kans voor is. In bijna iedere situatie met mensen zijn er wel kansen om attent te zijn. Leid daar duidelijk, luid en sturend in.

Oh, en voordat we verder gaan: Ga ervan uit dat je echt iets geeft, dus dat je er niks voor terug krijgt. En dat is prima. Dat is zelfs het punt.

Dus:

• Geef onvoorwaardelijk. Verwacht zelfs geen dankjewel.
• Houd nooit bij wat je terugkrijgt van mensen.
• Ga niet na hoe je geschenk gebruikt wordt: je geeft het gewoon en daarna laat je het los.
• Wat je al helemaal niet moet doen, is mensen herinneren aan het feit dat je ze een geschenk hebt gegeven.

Écht geven betekent dat de andere persoon zelf mag bepalen wat er met het geschenk gedaan wordt.

Laten we direct naar wat meer voorbeelden kijken van alert, attent en vrijgevig zijn. Hieronder geef ik je lekker veel voorbeelden van random acts of kindness waarmee je dit kunt bereiken. Voor álle ideeën moet je eens naar het artikel over random acts of kindness kijken.

In het dagelijks leven naar vreemden toe

• Zie je iemand met heel veel tassen sjouwen – bijvoorbeeld een zwangere vrouw – vraag dan luid en duidelijk of je die persoon kunt helpen.
• Laat iemand voorgaan.
• Laat anderen eerst kiezen.
• Houd de liftdeur open – en wacht dus rustig twee minuutjes – voor iemand in een rollator.
• Zie je iemand op een andere manier ergens mee worstelen, bied dan duidelijk je hulp aan.
• Bied een zitplek aan voor vreemden.
• Heb je een tube zonnebrand of een flesje muggenspul en ga je jezelf insmeren? Kijk in je directe omgeving wie dit vergeten is mee te nemen en bied wat van jezelf aan.
• Deel je eten met mensen die in de buurt staan. Dat is vriendschap – en zo ontstaan vriendschappen.
• Heb je klussers in je huis? Geef wat meer dan koffie: maak boterhammen en geef ze een fles water, bananen en fooi mee als ze gaan.
• Kom je in een situatie waarin een vrouw of oudere persoon iets mag gaan doen (en ben je zelf een man), zorg er dan luid en duidelijk voor dat de dames en senioren eerst gaan.

Voor vrienden en familie

• Zet koffie voor iemand die dat kan gebruiken.
• Zet eens een kopje koffie of thee voor je partner. En maak lunch.
• Kook voor mensen en onthaal ze gastvrij – zeg dat er altijd een logeerbed voor ze klaarstaat.
• Breng lekkernijen of een bos bloemen als je ergens te gast bent.
• Komen mensen bij je thuis, neem dan hun jas aan en bied ze drinken aan.
• Bied je arm aan zodat je anderen steunt.
• Klop op iemands rug als hij hoest.
• Geef iemand een duwtje in de rug.
• Geef iemand jouw aandacht en interesse: “Hoe is het met je? Hoe is je dag?”
• Zorg dat iedereen in je gezelschap genoeg vocht binnenkrijgt, dus breng water naar ze toe.
• Zorg dat mensen in je gezelschap naar de wc kunnen als ze moeten plassen.
• Wacht met eten totdat iedereen wat heeft.
• Breng een fruitmand of bloemen als iemand ziek is.
• Schrijf een lief kaartje voor iemand, al is het maar één zin. Bijvoorbeeld als iemand ziek is of aangeeft dat het moeilijk gaat.
• Stuur een spontane kaart of bel deze persoon op zonder reden, gewoon om je vriendschap te uiten en om iets te delen. Misschien kan die ene vriend dat op dit moment goed gebruiken.
• Stuur een videoboodschap.
• Nodig vrienden regelmatig uit voor een laagdrempelige activiteit. Misschien om gewoon eens een bordspelletje te spelen samen.
• Heeft iemand troost nodig? Bied een omhelzing aan. Echt, bied die knuffel aan als iemand huilt of verras iemand met een stealth-knuffel. Ook kun je iemand een liefdevolle aanraking geven, of naast deze persoon gaan staan en een arm om hem heen slaan.

In dit artikel over random acts of kindness vind je alle opties en In dit artikel over sociale vaardigheden vind je nog veel meer tips om zelf initiatief te nemen >>

Tip 6 – Neem beslissingen op een overdachte en bezonnen manier

Attente mensen doen niet zomaar iets – ze zijn weloverwogen. Ze beoordelen de situatie eerst en maken dan een overdachte beslissing om over te gaan tot een attente daad. Dit is de deugd van bedachtzaamheid.

Stel dat je een familielid helpt met boodschappen doen. Eenmaal thuis zet zij de verse tomaten op het aanrecht. Als je nadenkt, alert bent en bedachtzaam en weloverwogen bent, krijg je de impuls om de koelkastdeur open te trekken en de oudere tomaten – die eerst op moeten – op het aanrecht te zetten. Vervolgens was en snijd je de tomaten uiteraard ook zonder dat dat familielid daar iets over zegt.

Tip 7 – Verbreek de verbinding… met het internet

Als het internet niet nodig is, maak dan geen verbinding met de WiFi – zo eenvoudig is het! Concentreer je lekker op het gesprek met de andere persoon, de taak die je moet uitvoeren of de les die je krijgt. Opeens ben je veel meer attent op alle dingen die om je heen gebeuren.

Tip 8 – Wees een spons: luister aandachtig en vraag door

Als je een gesprek voert, geniet dan van alles wat de andere persoon zegt. Merk op hoe goed en attent je eigenlijk luistert. Stel ook méér vragen uit interesse voor de ander, dus vraag lekker door. Klik hier voor de beste tips om je luistervaardigheden te verbeteren.

Tip 9 – Voorkomend zijn? Maak oogcontact

Wie attent is, maakt oogcontact. Het is meer dan enkel beleefdheid. Zo kun je namelijk heel precies opmerken wat de andere persoon nodig heeft. Dit maakt het makkelijk om een attente handeling te verrichten om hierop in te spelen.

Tip 10 – Attent zijn betekent een leider zijn: wees kwetsbaar en toon jouw warmte eerst

Attent zijn betekent eigenlijk dat je moet durven leiden, in plaats van passief af te wachten. Een echte leider durft kwetsbaar te zijn en eerst te gaan. Bijvoorbeeld door als eerste affectie, warmte en liefde te tonen. Wees dus de eerste die iets warms zegt, zoals een compliment!

Wanneer mensen elkaar ontmoeten, moet iemand beginnen met het doen of zeggen van iets warms. Mensen die attent zijn, zorgen ervoor dat zij dat zelf initiëren:

Dit is bij uitstek geschikt bij het begroeten en gedag zeggen van mensen, dus pak op dat soort momenten zeker je kans om het volgende te doen:

Haal samen herinneringen op:

Een heel fijne sociale gewoonte om te hebben, is om regelmatig met vrienden, familie en kennissen te benadrukken hoe fijn en leuk je het vond toen jullie x tijd geleden activiteit x deden. Dit laat weten dat het niet niks voor jou was, maar dat je het echt koestert als herinnering.

• “Ik vond het altijd zo fijn toen wij…”
• “De vorige keer was het zo lief van jou dat je naar me toe kwam…”
• “Het was zo leuk toen we samen erop uit gingen…”
• “Het was leuk hè toen we… Fijn om dat met jou te mogen beleven.”
• “Ik vond het zo leuk dat je toen… Daar heb ik fijne herinneringen aan. Ik ben je dankbaar.”
• “Weet je nog dat we… Dat deed je echt fantastisch.”
• “Ik denk nog steeds vaak terug aan ons weekendje samen met vrienden.”

Geef je gevoelens bloot:

• Ik heb je gemist.
• Het doet me goed van je te horen / je weer te zien / je weer te omhelzen.
• Het was gezellig.
• Het was leuk je weer te zien, leuk dat je er was.
• Ik ben trots op onze vriendschap.

Geef affectie en zeg iets warms:

Voel bij jezelf: wat wil ik nu echt heel graag zeggen? Wat komt recht uit je hart? Zeg dat. Lekker intuïtief! Wees hierbij niet bang om – natuurlijk wel zelfbewust – clichés uit de kast te halen, want juist dat is zo kwetsbaar:

• Haal je hele gezelschap bij elkaar voor een groepsknuffel en nodig iedereen uit om iets over zijn gevoel te delen. Dit doe ik altijd aan het einde van een vakantie met vrienden: terwijl we in een groepshug staan, vraag ik: “Vertel in een woord wat je van dit weekend vond.”
• Geef luchtkusjes.
• Love you
• Veel liefs.
• Dikke knuffel.
• Wel thuis.
• Groetjes aan…
• Till we meet again.
• Ik houd van je.
• One love. Liefde.
• Ik ontmoet je van mens tot mens. Van hart tot hart.
• Bedankt voor je warmte en vriendschap.
• Ik heb je in mijn hart.
• Mooie ziel.
• Mooi mens.
• Zonder jou zijn we nergens.
• Je bent een warm bad voor mij.
• In dit complimentenartikel vind je nog veel meer leuke clichés.

Geef wat kwetsbaars prijs voordat de afspraak begint:

Zeg van tevoren alvast hoe fijn je het vindt dat de ander belt of op bezoek komt. In plaats van een droge “Je mag wel naar mij toe komen” of “Je mag ook logeren” mag je best wel laten blijken hoe fijn je het vindt als iemand komt:

• “Ik zou het superleuk vinden als je naar mij toe komt en mee-eet.”
• “Ik heb er zin in je te zien.”
• “Ik kijk uit naar onze afspraak”. 
• “Ik verheug me om je de volgende keer te zien.”
• “Dankjewel voor je uitnodiging. Zin in. Kan ik nog iets meebrengen?”
• “Kan ik je ergens mee helpen? Voor je feest?”
• Een beetje raar, maar wel mooi en kwetsbaar: tegenwoordig zijn er ook veel varianten voor volwassenen in de boekhandels. Het is dus zeker niet alleen voor kinderen. Voor volwassenen is het net zo zinvol en leuk! Laat dus gerust een vriendenboek invullen. Perfect voor het koesteren van vriendschappen.

Ga een fijn gesprek aan:

• Vraag hoe het met de ander is via de attente vragen eerder in dit artikel.
• Stel een diepe, geïnteresseerde vraag!
• Wees empathisch en vraag door.

Geef een compliment:

• “Je bent een goed mens…”
• “Je hebt een mooie ziel.”
• “Ik vind jou uniek, dus anders dan anderen, omdat je…”
• “Knap dat je…”
• “Goed gedaan. Je hebt je rust wel verdiend.”
• Hier vind je nog meer complimenten.

Bel even na of stuur een berichtje voor een korte reflectie

Nadat je samen met iemand hebt opgetrokken, is het hartstikke fijn om nog eens een kort na-gesprekje te hebben als het is afgelopen en jullie allemaal weer thuis zijn:

• “Ik heb genoten van onze familiedag gisteren!”
• “Wat hebben we lekker gegeten gisteren.”
• “Wat was het weer fijn samen.”

Bedank mensen als je ergens bent geweest of als ze iets voor je hebben gedaan:

Een dankjewel hoort er gewoon bij als je bij iemand te gast bent geweest en als iemand moeite heeft gedaan om iets te organiseren en jou uit te nodigen.

Bedank die persoon door te benoemen en daarmee dus te erkennen wat hij allemaal heeft gedaan. Benoem dus precies wat de ander allemaal gedaan heeft, zoals koken, tijd vrijmaken of vriendschap aanbieden.

• “Het was een geweldig feest, dankjewel voor alle liefde die je erin hebt gestopt.
• “Ik ben dankbaar voor iedereen die kwam en voor de gastvrouw.”
• “Ik wilde je nog even extra bedanken voor je cadeau, het is voelbaar dat je er energie in tijd in hebt gestoken. Je bent altijd welkom om langs te komen, je hoeft het maar te zeggen of gewoon voor de deur te staan. Heel fijn weekend, veel liefs, dikke knuffel.”

Wens iets hartelijks toe:

• Op je gezondheid.
• Fijn weekend.
• Succes met…
• Wens de ander iets motiverends of inspirerends toe: “Kies voor jezelf, kanjer. Het leven lacht je toe.”
• Komt er een belangrijke activiteit aan voor die persoon? Wens die persoon dan sterkte of feliciteer hem: “Ik wens je van harte beterschap.” “Ik wil je een fijne 33e verjaardag wensen en een prachtig jaar.”

Kortom: Doe eens gek. Wees eens lief. Deel iets warms. Geef je bloot. Mensen houden van je – en al helemaal als jij éérst iets kwetsbaars toont.

Meer van dit soort tips vind je in dit etiquette-artikel >>

Oftewel: alle positieve dingen die tussen jullie gebeurden applaudisseren… zodat ze nog meer gaan plaatsvinden.

Op jouw geluk!